جنگ اوکراین عصر ارتباطات و شهروند خبرنگاران

این روزها کمتر کسی است که پیگیر اخبار جنگ در اوکراین نباشد اما شوربختانه کمتر گزارشی است که بتوان از یک خبرنگار ایرانی نزدیک به صحنه جنگ دید و شنید.

اقتصاددان: به جز چند گزارش غیررسمی از چند شهروند ایرانی ساکن اوکراین که اتفاقا نزدیکترین روایات از این ماجراست نمی توان تصویر مناسبی از عملکرد چندین خبرگزاری رسمی و دهها سایت خبری که سالانه میلیاردها یارانه رسانه ای هم می گیرند دید.
حضور یک خبرنگار رسمی در روسیه آنهم با پشت صحنه هایی نه در میدان نبرد که صدها کیلومتر دورتر و در محیطی غیرمرتبط، برجسته ترین تلاش رسانه های کشور در چند روز نخست جنگ بوده که با مرجعیت رسانه ای در داخل یا منطقه و جهان فاصله بسیار زیادی دارد، این در حالی است که
حضور خبرنگاران رسانه های مطرح و موثر جهان در کیف و چند شهر اوکراین به روشنی زمینه ساز مرجعیت خبری آنان در حوادث و جهت دهی به نگرش های جهانی شده است.
تجربه چندباره و موفق بهره گیری از شهروند خبرنگاران در حوادث گذشته، امکان توسعه این الگوی اطلاع رسانی در عصر ارتباطات را موجه تر و قابل تحقق تر می نماید.

این امر نیازمند تغییر ساختار تولید و تامین خبر است که شاید بتوان جنگ کنونی را سرآغاز مناسبی برای این تحول ارتباطی درنظر گرفت.
بدین منظور لازم است اقدامات اساسی متعددی انجام داد. از جمله:
◇اصلاح نظام حقوقی مالکیت مادی و معنوی خبر و گزارش
◇تدوین دستورالعمل حق التحریر و حق پخش گزارش
◇حمایت از فعالیت خبرگزاری ها و پایگاه های خبری خصوصی محلی
◇فعال شدن رایزنی ها، بخش های فرهنگی سفارتخانه ها و موسسات فرهنگی برای شناسایی و جذب شهروند خبرنگاران بومی
◇شناسایی و بهره گیری از ظرفیت ایرانیان و بویژه دانشجویان ساکن در کشورهای مختلف
◇ایجاد بانک اطلاعات شهروند خبرنگاران
◇برگزاری دوره های کوتاه مدت آموزش تولید و تهیه خبر و گزارش
◇حمایت حقوقی از گزارشگران در درگیری ها یا چالش های حقوقی در کشور میزبان
◇توسعه الگوی شهروند خبرنگار به اطلاع رسانی در عرصه های گوناگون داخلی
◇ و اقدامات موثر دیگر که زمینه ساز تحول در فرایند ارتباطات و اطلاع رسانی کشور شود.

/پ