چین به دنبال ایجاد بزرگترین سیستم پارک ملی جهان

در سراسر فلات‌ها، کوه‌ها و جنگل‌های بارانی، حیات وحش در چین در حال احیا شدن است چرا که این کشور در تلاش است بزرگترین سیستم پارک ملی جهان را تا سال ۲۰۳۵ ایجاد کند.

از گونه‌هایی مثل گیبون‌های (میمون‌های درازدست) «های‌نان» گرفته تا بز کوهی تبتی، جمعیت حیات وحش در پارک‌های ملی چین افزایش یافته، دستاوردی که ارزش آن را دارد در «روز جهانی تنوع زیستی» که در ۲۲ مه برگزار می‌شود، جشن گرفته شود.

در اعماق یک جنگل انبوه در شمال شرقی چین، یک توله ببری سیبری مادرش را در آغوش می‌گیرد و با او بازی می‌کند. این صحنه دلگرم‌کننده در «پارک ملی ببر و پلنگ شمال شرقی چین» (NCTLNP) همزمان روی یک صفحه نمایش هوشمند در اتاق کنترل این پارک پخش شد.

این فناوری‌های جدید حفاظت از تنوع زیستی درچین را متحول کرده است. ردیابی یک ببر سیبری وحشی در NCTLNP که بیش از ۱۴ هزار کیلومتر مربع وسعت دارد، فقط چند ثانیه به طول می‌انجامد آن هم به لطف شبکه‌ای متشکل از ۲۰ هزار دوربین مادون قرمزِ این پارک ملی.

NCTLNP که در استان‌های «جی‌لین» و «هیِ‌لونگ‌جیانگ» (شمال شرقی چین) واقع شده، راه اندازی آزمایشی خود را در سال ۲۰۱۷ شروع کرد و در سال ۲۰۲۱ رسما افتتاح شد.

هم نواحی کلیدی و هم نواحی حساس این پارک توسط یک سیستم رصد هوشمند یکپارچه تحت پوشش قرار دارد که داده‌های حیات وحش را جمع آوری و ضبط می‌کند.

ببر سیبری که به ببر «آمور» نیز مشهور است یکی از در معرض خطرترین حیوانات جهان و از گونه‌های مهم اکوسیستم جنگلی محسوب می‌شود که بیشتر در «شرق دور» روسیه و شمال شرقی چین زیست می‌کند. این باور وجود دارد که در حال حاضر حدود ۵۰۰ قلاده ببر سیبری در جهان وجود دارد.

چین اهمیت فراوانی برای حفظ تنوع زیستی قائل است و گواه آن این است که این کشور در میان نخستین کشورهای امضا و تصویب کننده «کنوانسیون تنوع زیستی» قرار دارد.

چین در سال ۲۰۲۱ نخستین مجموعه از پارک‌های ملی خود را با مساحتی بالغ بر ۲۳۰ هزار کیلومتر مربع تاسیس کرد. این پارک‌ها با نام‌های «پارک ملی سانجیانگ‌‌یوان» «پارک ملی پاندای غول پیکر»، «NCRLNP»، «پارک ملی جنگل بارانی گرمسیری های‌نان» و «پارک ملی ووی‌شان» محل زیست حدود ۳۰ درصد گونه‌های کلیدی حیات وحش خشکی این کشور به حساب می‌آید.

پیشرفتی که این پارک‌های ملی در حفاظت از تنوع زیستی حاصل کرده‌اند زمانی آشکار می‌شود که آمار و ارقام مربوطه را مورد بررسی قرار دهیم.

جمعیت گیبون‌های های‌نان، یکی از نخستی‌سانان (پریمات) نادری که در پارک ملی جنگل بارانی گرمسیری های‌نان زندگی می‌کند، از ۱۳ عدد در سال ۲۰۰۳ به ۳۷ عدد در سال ۲۰۲۲ افزایش یافت. در عین حال پارک ملی سانجیانگ‌‌یوان در حال حاضر بیش از ۷۰ هزار بزکوهی تبتی را در خود جای داده و لازم به ذکر است که تعداد این گونه جانوری در دهه ۹۰ میلادی کمتر از ۲۰ هزار بود.

بر اساس یک طرح چیدمان موقعیت مکانی که در سال ۲۰۲۲ علنی شد، چین همچنین برای حفاظت بهتر از گونه‌های حیات وحش و و زیستگاه آنها، ۴۹ ناحیه با مجموع مساحت حدود ۱٫۱ میلیون کیلومتر مربع را کاندیدا کرده است.

بالغ بر پنج هزار گونه مهره داران وحشی و ۲۹ هزار نوع گیاه تکامل یافته درمناطق فوق الذکر وجود دارد که پیش بینی می‌شود بیش از ۸۰ درصد از جانوران و گیاهان شدیدا تحت حفاظت چین را در خود جای دهند.

شایان ذکر است «فلات چینگ‌های-شی‌زانگ» که مرتفع‌ترین فلات جهان محسوب می‌شود، ۱۳ ناحیه کاندیدا دارد. این نواحی مساحتی حدود ۷۷۰ هزار کیلومتر مربع را پوشش می‌دهند و معادل ۷۰ درصد مساحت کل مناطق کاندیدای پارک ملی است.

«منطقه حفاظت شده چیانگ‌تانگ» در منطقه خودمختار «شی‌زانگ» (جنوب غربی چین)، یکی از نواحی کاندیدا، تلا‌ش‌ها برای بهبود تدابیر و راهبردهای حفاظت اکولوژیکی خود را افزایش داده است.

محیط‌بانان حیات وحش در ارتفاع میانگین بیش از ۴۵۰۰ متر در این منطقه حفاظت شده از پس شرایط دشوار ارتفاعات و کولاک بر می‌آیند تا در نواحی حفاظت شده گشت زنی و حیات وحش را پایش کنند. مایه خوشحالی است که تعداد حیوانات وحشی مانند بزهای تبتی و گاومیش‌ها به شکلی چشمگیر در این منطقه افزایش یافته‌اند.

«هه شینگ‌یوان» پژوهشگر «موسسه اکولوژی کاربردی آکادمی علوم چین» در این باره می‌گوید: ایجاد سیستم پارک ملی به طور قابل توجهی حفاظت از تنوع زیستی را بهبود می‌بخشد و از اصالت و انسجام اکوسیسم محفاظت می‌کند. پارک‌های ملی در حال تبدیل شدن به زیستگاه‌های ایده آل برای بسیاری از حیوانات نادر حیات وحش هستند.

ز