تعمیق مناسبات رانتی و خام فروشانه

دکتر فرشاد مومنی، اقتصاددان و استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی ضمن بیان انتقاداتی نسبت به اظهارات احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد و سخنگوی اقتصادی دولت در اولین نشست خبری خود در روز ۱۴ فروردین، تلاش‌های حکومتگران برای ارایه چشم‌انداز از اقتصاد ایران را همراه با سلطه رویه‌های کوته‌نگرانه دانست و تاکید کرد: اعلام اینکه ایران در حال ورود به مدار رونق اقتصادی است، بسیار مایه شگفتی بود. رشد اقتصادی که حاصل شده، نسبتی با توسعه ندارد. ادعای آقای سخنگو درباره با کیفیت بودن این رشد، به صرف اینکه یک ادعا از سوی ایشان است، پذیرفته نمی‌شود. این اظهارات به دور از علم، انصاف و ادب و به دور از مصالح نظام ملی است و شما در شرایط فعلی کشور، با این اظهارات مردم را عصبی می‌کنید و بر روی زخم آنها نمک می‌پاشید. این اقتصاددان با استناد به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس اظهار کرد: این گزارش نشان می‌دهد به موازات ضربات مهلکی که بخش‌های مولد صنعتی در اقتصاد ایران تجربه می‌کنند، ما شاهد تعمیق مناسبات رانتی و خام‌فروشانه هم هستیم. در دوره‌ای که تولید به این شکل سقوط کرده، رشته فعالیت‌های رانتی – معدنی، مانند فعالیت‌های شیمیایی به جز دارو – که در دارو هم جای تاملات بسیاری وجود دارد – رشد ۱۰,۶ درصدی در تولید و رشد ۱.۳ درصدی در فروش را داشته‌اند.

به گزارش اقتصاددان به نقل از جماران، دکتر فرشاد مومنی، استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی که در نشست «بررسی چشم‌انداز اقتصاد ایران در ۱۴۰۳» سخن می‌گفت، ضمن تبریک آغاز سال جدید و بهار قرآن، با بیان این توضیح که در ارائه چشم‌انداز برای سال جاری به نگاه‌های سطح خرد نمی‌پردازد و تلاش دارد مخاطبانش را در نظام تصمیم‌گیری‌های اساسی کشور متوجه پدیده تمدن ساز دورنگری کند، تصریح کرد: در ارائه چشم‌انداز برای سال جاری، رویه‌های کوته‌نگرانه این است که به روندهای ضدتوسعه‌ای، مخرب و نگران‌کننده‌ای که در کشورمان وجود دارد تن بدهیم. در واقع با توصیه‌های سطح خرد، مخاطبان‌مان را به عنصری فعال برای دامن زدن به تب کوته‌نگری تبدیل می‌کنیم که در چارچوب مناسبات رانتی، این کوته‌نگری با رفتارهای مبتنی بر حداکثرسازی منافع فردی و قربانی کردن نفع جمعی پیوند برقرار می‌کند.

وی با بیان اینکه متاسفانه تریبون‌های رسمی هم، امر به معروف و نهی از منکر و شیوه دین ورزی را واژگونه ارائه می‌دهند، گفت: به جای اینکه اساس امر به معروف و نهی از منکر را اصلاح و اعتلای نظام تدبیر و تصمیم‌گیری اساسی کشور قرار بدهند، سطح خرد را مبنا قرار می‌دهند و شاهد هستیم خصوصا در این چند ساله اخیر، در پیش گرفتن این شیوه امر به معروف و نهی از منکر، بعضا با برخی روش‌های به کلی غیرانسانی و ضداسلامی همراه شده و باید امیدوار باشیم با برجسته کردن مساله توسعه و دور‌نگری و مقدم دانستن مصالح جمعی و آینده‌نگرانه به مصالح کوته‌نگرانه فردی بتوانیم راه نجاتی باز کنیم. این اقتصاددان با بیان اینکه دغدغه اصلی در جمع‌هایی که نگاه‌های کوته‌نگرانه سطح خرد دارند، این است که می‌پرسند نرخ تورم و نرخ بهره و ارز چه می‌شود؟ در حالی که برای حکومتی که داعیه‌های دینی دارد با ورود از دریچه دین هم ما باید بفهمیم و بفهمانیم که اولویت با دورنگری است.  مومنی اضافه کرد: وقتی از دریچه دین، آن طور که امثال بهشتی، مطهری، آقا موسی صدر، طالقانی، آقامحمدباقر صدر و باهنر و از این قبیل نگاه می‌کردند، می‌بینیم، علم و عقل و اخلاق در خدمت تمدن‌سازی قرار می‌گیرد و آینده نگری زیربنای تمدن‌سازی است. اگرصادقانه بخواهیم تمدنی براساس آرمان‌هایمان بنا کنیم، باید انصاف، علم، عقل و آینده‌نگری را ترکیب کنیم. این شیوه هم مورد رضایت خداوند است و هم با مصالح توسعه همراستایی کامل دارد. این اقتصاددان با تاکید بر اینکه باید بالاترین سطح از انتظارات‌مان را به اصلاح شیوه‌های اداره کشور معطوف کنیم، گفت: ما با کمال تاسف شاهد هستیم که در سطوح تصمیم‌گیری‌های کلیدی و اساسی کشور، رویه‌هایی مشاهده می‌شود که نسبتی با دورنگری، توسعه، علم‌محوری و اخلاق‌محوری ندارد. مشاهده تلاش‌های چند روزه اخیر حکومتگران برای ارایه چشم‌انداز امیدوارکننده از اقتصاد ایران در سال جدید، سلطه رویه‌های کوته‌نگرانه را نشان می‌دهد.

پاشیدن نمک روی زخم

وی توضیح داد: ما متوجه می‌شویم که آقای رییس‌جمهور، صلاحیت تخصصی علمی در حیطه اقتصاد ندارند، ایشان می‌توانند در قله حسن‌نیت باشند، اما در عین حال مطالبی به نام ایشان منتشر می‌شود که از هیچ نظر، هیچ نوع برازندگی ندارد. می‌توانیم حمل بر این کنیم که این کار با نیت خیر انجام می‌شود و مثلا می‌خواهند برای جامعه روحیه ایجاد کنند، اما اگر این روحیه بخشی مابه‌ازای عینی نداشته باشد، مشروعیت سوز می‌شود و ضد خود عمل می‌کند. این اقدام مانند پاشیدن نمک روی زخم است. توییتی از طرف آقای رییس‌جمهور منتشر کرده‌اند که رشد اقتصادی چنین و چنان است! این مطلب منتشر شده نشان می‌دهد آنهایی که به ایشان مشاوره می‌دهند، الفبای علم اقتصاد و توسعه را هم نمی‌دانند؛ چرا که آنچه عنصر حیاتی است و با سرنوشت‌سازی، رشدهای اقتصادی را معنی‌دار می‌کند، کیفیت رشد است و نه اندازه آن! وی اظهارداشت: با این توجیه که ایشان آگاهی تخصصی ندارند و به کسانی اعتماد کرده‌اند که آنها هم دستکم ناآگاهانه، و ان‌شاءالله فراتر از آن نباشد، عمل می‌کنند، اما انتظارات‌مان از افرادی مانند سخنگوی دولت و از آن مهم‌تر سخنگوی اقتصادی دولت بیشتر است. در نخستین گفت‌وگوی اقتصادی سخنگوی محترم دولت با جامعه، ملاحظات و نکته‌هایی را مشاهده می‌کنیم که به ما می‌گوید صد رحمت به آقای رییس‌جمهور!

 مومنی افزود: این الگوی تعامل با مردم از ناحیه حکومت نسبتی با توسعه و همچنین علم و اخلاق ندارد. این مساله بسیار شگفت‌انگیزی است که سخنگوی گرامی دولت در سخنان اخیر خود، عنوان کرده که ایران در حال ورود به مدار رونق اقتصادی است! حقیقتا این اظهارات برای من بسیار مایه شگفتی بود! اگر ایشان حتی گزارش‌های رسمی منتشر شده طی چند وقت اخیر را ملاحظه می‌کردند حتما از این شیوه تعامل با اصحاب رسانه و از طریق آن با جامعه تجدید نظر می‌کردند.  این عضو هیات علمی دانشگاه با تاکید بر اینکه این شیوه گفت‌وگو با مردم از هر زاویه‌ای که نگاه شود، مبتنی بر تعامل سازنده میان حکومت و مردم نیست، اظهار کرد: شاقول‌های این شیوه گفت‌وگو با مردم، پراشکال است و همان قدر که به غایت نسبتی دور با ملاحظات سطح توسعه دارد، از واقعیت، واقع‌بینی، صدق ورزی و شفافیت با جامعه هم فاصله زیادی دارد و نسبت بایسته‌ای را به نمایش نمی‌گذارد. ایشان در فرمایش‌های خود در توجیه وضعیت فعلی، درباره بهبود در فضای کسب و کار، سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی سخن گفته‌اند. باعث تاسف است که به این عزیزان گوشزد کنیم که ادعای آقای سخنگو درباره با کیفیت بودن این رشد، به صرف اینکه یک ادعا از سوی ایشان است، پذیرفته نمی‌شود. آقای سخنگو باید منطق‌هایی را ارائه کنند که اگر قرار باشد اعتبار علمی داشته باشند، حتما باید مبتنی بر شواهد قابل اعتنا و معتبر باشد.

رشد اقتصادی بی‌کیفیت

مضمون کاملا ضدتوسعه‌ای دارد

مومنی توضیح داد: در آغاز دوره کارشناسی در رشته اقتصاد، جزو اولین مسائلی که برای یک دانشجو در آموزش توسعه مطرح می‌شود، این است که رشد اقتصادی ممکن است در سطوح بالایی اتفاق بیفتد، اما به واسطه بی‌کیفیت بودن، مضمون کاملا ضدتوسعه‌ای داشته باشد. اینها نکته‌هایی بسیار ابتدایی است. کسی که در مقام امین دولت می‌خواهد با مردم از موضع حکومت صحبت کند، حتما باید به این مسائل توجه داشته باشد. آنچه که مساله را به مراتب تلخ‌تر می‌کند، این است که ایشان در اولین صحبت در سال جدید، ابتدا شروع به بد و بیراه گفتن به دولت قبلی می‌کند!

برازنده نیست

به گفته این استاد دانشگاه؛ برای کسی که الفبای سیاست را هم بداند، برازنده نیست در دولتی که در آستانه پایان کار خود قرار گرفته، همچنان به دولت قبلی خرده بگیرد و در این شیوه خرده گرفتن هم انواع اشکالات و تناقضات اخلاقی و علمی هم وجود دارد. ایشان با شعف و شادمانی گفته‌اند مجموع رشدی که ما در این دولت ایجاد کردیم، به حدود ۱۲درصد رسیده در حالی که رشد اقتصادی در دهه ۹۰ فاجعه‌آمیز بوده است! شیوه ارایه آمار و اطلاعات‌شان را ببینید!

رییس موسسه مطالعات دین و اقتصاد گفت: اگر شما می‌خواهید به این شیوه برخورد کنید، انصاف داشته باشید و بگویید رشد اقتصادی که در یک سال ۱۳۹۵ دولت قبلی ایجاد کرد، از مجموع رشد سه ساله شما بیشتر بوده است. اگر واقعا مساله رعایت علم و اخلاق است، تورم سه ساله اول دولت قبل را با تورم سه ساله اول این دولت مقایسه کنید! اگر چنین مقایسه‌هایی صورت بگیرد، به جز اینکه دور بودن از علم و اخلاق در رویه‌های کوته‌نگرانه بر ملا می‌شود، این است که سیاست‌تان مبنی بر اینکه هنوز هم در پایان کارتان می‌گویید هر چه فریاد دارید بر سر دولت قبل بزنید، رنگ می‌بازد! این چه دولتی است که شما همه بد و بیراه‌ها را به او می‌گویید، اما در کل سه سالی که از عمر دولت‌تان می‌گذرد، همچنان برنامه همان دولت را تمدید کردید! این رویه‌ها حتی در حد یک انسان متخلق هم نیست، چه رسد به اینکه بخواهد از موضع نماینده حکومت با مردمش صحبت کند!

رشد با کیفیت؟!! مومنی اظهار داشت: آقای سخنگو ادعا کرده‌اند رشدی که در ۱۴۰۲ رقم زدیم، رشد باکیفیتی بوده است. به ایشان عرض می‌کنم کاش گزارش پایش بخش حقیقی اقتصاد ایران که تا ۱۱ ماهه سال گذشته را پوشش می‌داده و در اسفند ۱۴۰۲ توسط مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر شد را مطالعه می‌کردید. به صراحت آمده که در بهمن ۱۴۰۲، شاخص تولید و فروش شرکت‌های صنعتی بورسی نسبت به بهمن ۱۴۰۱، با کاهش ۱,۹درصدی در تولید و کاهش ۳.۴درصدی در فروش روبه‌رو بوده که نشان می‌دهد رشدی که حاصل شده هیچ نسبت قابل اعتنایی با کیفیت سطح توسعه ندارد. براساس این گزارش، در برخی رشته فعالیت‌های کلیدی صنعتی، سقوط از این میانگین بسیار بیشتر بوده است. وقتی بخواهیم از مقام توصیف فراتر رویم و تحلیل کنیم، متوجه می‌شویم که بخش بزرگی از مقدرات اقتصادی ایران در چارچوب منافع مافیاها، ازجمله مافیای واردات، رباخوارها، سوداگران و از این قبیل رقم می‌خورد. این اقتصاددان توضیح داد: در صفحه اول همین گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس آمده که در همین دوره یک ساله، شاخص تولید خودرو و قطعات کاهش ۱۶.۴درصدی را تجربه کرد و فروش هم کاهش ۱۲.۱درصدی را نشان داده است. اگر وارد تحلیل این آمار شویم، شرایط آنومیک، ضدتوسعه‌ای و منطبق با منافع مافیاها در این بستر نهادی که دولت گرامی هم به سهم خود در آن نقش دارد، بهتر آشکار می‌شود. این گزارش مرکز پژوهش‌ها، نشان می‌دهد به موازات ضربات مهلکی که بخش‌های مولد صنعتی در اقتصاد ایران تجربه می‌کنند، ما شاهد تعمیق مناسبات رانتی و خام‌فروشانه هم هستیم. در دوره‌ای که تولید به این شکل سقوط کرده، رشته فعالیت‌های رانتی- معدنی، مانند فعالیت‌های شیمیایی به جز دارو، که در دارو هم جای تاملات بسیاری وجود دارد، رشد ۱۰.۶درصدی در تولید و رشد ۱.۳درصدی در فروش را داشته‌اند، اما همزمان با آن، شاخص تولید شرکت‌های معدنی بورسی رشد ۵۹.۳درصدی را تجربه کرده است. این ارقام از ۱۰ زاویه نشان می‌دهد که سخنگوی گرامی یا توجه بایسته به معنای رشد با کیفیت ندارند یا آنچنان دل‌شان برای ایجاد امید در دل مخاطبان می‌تپد که حاضرند بدیهی‌ترین واقعیت‌ها را هم قربانی بیان اظهارات بی‌کیفیت کنند.

تناقض‌گویی در آمار شرم‌آور است

مومنی اضافه کرد: براساس این تصورات خام، نادرست و تبلیغات توخالی است که آقای رییس‌جمهور در توییتی اعلام کرده: ملت عزیز، رشد اقتصادی در مجموع در ۱۴۰۲ براساس برآوردهای مرکز آمار حداقل ۶درصد خواهد بود و اکنون سه سال متوالی است که کشور رشد بالای ۵درصد را تجربه می‌کند! یعنی ما اینجا با مشکل چهار عمل اصلی هم روبه‌رو هستیم! آقای سخنگو می‌گویند کل رشد سه ساله ۱۲,۶درصد بوده، در این توییت بالای ۱۵درصد گفته می‌شود! چقدر تلخ، غم‌انگیز و شرم‌آور است برای کشوری که حدود ۱۵ میلیون نفر از جمعیتش تحصیلات دانشگاهی را تجربه کردند این‌گونه اطلاعات ارایه شود! ضمن اینکه در این توییت رییس‌جمهور، صحبت آقای سخنگو هم تکرار می‌شود که در دهه ۹۰، میانگین رشد اقتصادی کمتر از یک درصد بود. این اقتصاددان با بیان اینکه اگر می‌خواهید گزارش تطبیقی دهید، وقتی برای آن دولت، دوره ۱۰ ساله را درنظر می‌گیرید، برای خودتان هم باید داده‌های‌تان مبتنی بر دوره ۱۰ ساله باشد، ادامه داد: از آن مهم‌تر این است که اگر می‌خواهید سالانه هم مقایسه کنید، رشد اقتصادی که آنها در ۱۳۹۵ تجربه کردند، از کل رشد اقتصادی دوره شما هم بیشتر بوده است. چرا آن رشد را در آن زمان گرامی نداشتیم! چون آن رشد بی‌کیفیت بود. اکنون نیز به شما می‌گوییم مراقب باشید ذوق‌مرگ نشوید، چراکه این رشد بسیار بی‌کیفیت‌تر از آن رشد است.

به گزارش جماران، رییس موسسه مطالعات دین و اقتصاد افزود: آقای سخنگوی گرامی مطرح کرده که ما در این دولت در فضای کسب و کار کولاک کردیم، در جای خود برای ایشان مفصل در نشست‌های عمومی و بعضی نشست‌های خصوصی توضیح دادم که شیوه مواجهه وزارت اقتصاد و کل دولت با مساله فضای کسب و کار و بهبود آن، از اساس کوته‌نگرانه، نمایشی و ضدتوسعه‌ای است. مولفه‌های اصلی بسترساز احساس بهبود فضای کسب و کار در این دولت به شیوه مخرب‌تر از دولت‌های دیگر پیش می‌رود، اما اقدامات کاملا نمایشی در اولویت قرار گرفته و نام آن را بهبود فضای کسب و کار گذاشته‌اند.

سخنگو حرف با مبنا بزند

وی با تاکید بر اینکه به صلاح شخص سخنگو، دولت، حکومت و کشور است که سخنگو حرف با مبنا بزند، به ضرورت توجه به نکات کلیدی گزارش «پایش امنیت سرمایه‌گذاری در سال ۱۴۰۱» که توسط مرکز پژوهش‌های مجلس در اسفند ۱۴۰۲ منتشر شده، اشاره کرد و یادآور شد: در صفحه هشت این گزارش آمده که ارزیابی امنیت سرمایه‌گذاری در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد امنیت سرمایه‌گذاری در این سال به مقدار قابل‌توجهی نامناسب‌تر و بدتر شده است. شما کجا بهبود فضای کسب و کار ایجاد کردید! با شوک درمانی‌های پیاپی این بهبود حاصل شده یا با افزایش وحشتناک نرخ بهره اوضاع بهتر شده و چشم‌انداز امیدبخش‌تر برای سرمایه‌گذاری تولیدی در کشور ایجاد کرده است! مومنی ادامه داد: این گزارش کوتاه، می‌گوید سال ۱۴۰۰، «عملکرد نامناسب دولت» اولین و نامناسب‌ترین عنصر در عناصر شکل‌دهنده احساس ناامنی برای سرمایه‌گذاری تولیدی بوده است. با این حال همچنان اینها می‌گویند ما از فرط خوشی به این حال افتادیم! اما از دیدگاه بازیگران اصلی سرمایه‌گذاری تولیدی در ایران، بدترین وضعیت را عملکرد خود دولت ایجاد کرده است! اینکه ارزیابی حزب مخالف شما یا استکبار نیست!  وی با بیان اینکه این گزارش، دومین عاملی که در سال ۱۴۰۰ احساس ناامنی القا کرده را بی‌ثباتی اقتصاد کلان و سومین عامل را عملکرد نامناسب دولت در زمینه شفافیت و سلامت اداری دانسته، گفت: ببینید این دولت با خود و مردم ما چه می‌کند! باید انصاف داشت و کشور را دوست داشت و به ادب مسلمانی، راستگو باشیم. درحالی که این سه عامل در ۱۴۰۰، بدترین عوامل بوده، در سال ۱۴۰۱ رتبه اول در این زمینه همچنان «عملکرد نامناسب دولت» عنوان شده و «بحران در تعریف و تضمین امنیت حقوق مالکیت» تبدیل به رتبه دوم شده که نشان می‌دهد شما فضا را برای سرمایه‌گذاران تولیدی ناامن‌تر کرده‌اید و باید خود را اصلاح کنید. اینکه خودتان مرتب از خودتان تعریف می‌کنید را حمل بر صحت می‌کنیم و می‌گوییم ان‌شاءالله می‌خواهید روحیه مردم از بین نرود، اما باید بدانید روحیه مردم زمانی خیلی شدید از بین می‌رود که احساس کنند این حرف‌ها توخالی است.  رییس موسسه مطالعات دین و اقتصاد با بیان اینکه تلخ‌تر و غم‌انگیزتر این است که آنها کاری به این ندارند که مردم این سخنان را باور می‌کنند یا نه، علت سوم احصا شده در پژوهش مرکز پژوهش‌های مجلس برای احساس ناامنی برای سرمایه‌گذاری تولیدی را ثبات اقتصاد کلان برشمرد و تصریح کرد: از زمانی که روی کار آمدید همیشه حرف‌تان وارد کردن شوک به قیمت‌های کلیدی بوده است و هر بار فاجعه‌های بزرگ انسانی، اجتماعی و محیط‌زیستی پدیدار کردید، این فاجعه‌ها نمی‌خواهد برای‌تان عبرت‌آموز باشد! باز می‌خواهید در چشم مردم نگاه کنید و بگویید ما زیادی خوبیم! درحالی که گزارش‌های رسمی که خود حکومت منتشر می‌کند هم مغایرت کامل با این ادعاها دارد.

باید بر احوال این قوم گریست…

مومنی اظهار داشت: اگر واقعا به این سخنانی که مطرح کرده‌اید، باور دارید باید بر احوال این قوم گریست که حکومتگرانش تصور کنند درحالی که امنیت حقوق مالکیت و ثبات اقتصاد کلان و فساد و ناکارآمدی را در ابعاد غیرقابل باوری افزایش داده‌اند احساس‌شان این است که ما فضای کسب و کار را مساعد کرده‌ایم! این ادعاها بسیار تلخ و به دور از واقعیت است. برای اینکه روحیه حکومتگران گرامی خراب نشود، فقط به گزارش‌های رسمی استناد می‌کنم که بنا به تعریف، خوشبینانه‌ترین و محافظه‌کارانه‌ترین برآوردها را از واقعیت ارایه می‌دهند. اگر بخواهیم کمی وارد مقولات تحلیلی شویم و واقعیت‌های محرز شده و مشاهده شده را مورد توجه قرار دهیم که نمی‌شود این‌گونه سخن گفت!

روی دولت قبل را سفید کردید 

این اقتصاددان ادامه داد: نمی‌گویم از آنها تعریف کنید، من هم در دولت قبل به جز حدود ۱۷۰ مقاله، سخنرانی و مصاحبه، دو کتاب در زمینه مسیر خطرناک رو به انحطاطی که به خاطر خطاهای سیاست‌گذاری در آن دوره اتفاق افتاده است، منتشر کردم. من برای نقد کردن آن دولت هزینه دادم اما اکنون به شما می‌گویم شما روی آن دولت را سفید کردید در تخریب و تشدید سرعت حرکت به سمت اضمحلال. اینها مسائلی است که باید با نهایت مهر و شفقت طرح کنیم. صادقانه بگویید آنها چه کارهایی می‌کردند که شما نمی‌کنید! اگر تخریب‌ها را با دامن زدن به مناسبات عدم شفافیت که بسترساز فساد است انجام دادند و با وارد کردن شوک‌های پی‌درپی به قیمت‌های کلیدی، این اقدامات را انجام دادند شما کدام یک را انجام ندادید!

حدود ۷۵درصد وام بانک‌ها به زیرمجموعه‌های خود

این اقتصاددان به پژوهش مستقلی که درباره گشاده‌دستی بانک‌های خصوصی انجام شده اشاره کرد و با بیان اینکه این بانک‌ها نه تنها سپرده‌های مردم را حبس، بلکه حبس ظالمانه می‌کنند، گفت: درحالی که یکی از حادترین بحران‌های بخش تولیدی ما دسترسی به سرمایه در گردش است، به‌ طور متوسط حدود ۷۵درصد وام‌هایی که این بانک‌ها ارایه می‌دهند، به زیرمجموعه‌های خود است؛ چرا این دولت در برابر این مسائل سکوت می‌کند! چرا با اینکه مرکز پژوهش‌های مجلس رسما در گزارشی عنوان کرده که نزدیک به دوسوم ایام سال گذشته، بیش از ۵۰درصد رشد پایه پولی فقط مربوط به طرز عمل بانک […] می‌شده، این دولت سکوت می‌کند؟!  وی تاکید کرد: بساطی که یک بانک ایجاد کرده را که نمی‌توانید به استکبار جهانی نسبت دهید! این را به دولت قبل نیز نمی‌توانید نسبت دهید، چراکه شما وقتی روی کار آمدید ادعاهایی کردید و گفتید تمام سیاست‌های مخرب دولت قبل را اصلاح می‌کنید! شما که در حال شدت دادن به همه آن سیاست‌ها هستید! آقای سخنگو می‌گوید برنامه مشترک رونق تولید و مهار تورم را در سال ۱۴۰۲ اجرا کرده‌ایم که در بهبود وضعیت نقش داشته است! باید گفت زبان در این زمینه قاصر است! گزارش تولید را با استناد به داده‌های مرکز پژوهش‌های مجلس ببینید! درحالی که میانگین جهانی تورم تقریبا یک رقمی است تورم بالای ۴۰درصد به عنوان رمز موفقیت مطرح می‌شود!

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع