تئوری بازی، ابزار فکری سیطره ارز دیجیتال

به گزارش اقتصاددان سرکار خانم دکتر مرضیه سپهر تحلیلگر ریاضیات و اقتصاد در یادداشتی اختصاصی نوشت:

در چشم انداز دائماً در حال تحول ارزهای دیجیتال، بیت کوین به عنوان یک نیروی پیشگام است که عصر جدیدی از امور مالی غیرمتمرکز را آغاز کرده است. بیت کوین از زمان آغاز به کار خود در سال ۲۰۰۹، نه تنها شیوه درک و تعامل ما با پول را متحول کرده است، بلکه پایه و اساس کل اکوسیستم ارزهای دیجیتال را نیز ایجاد کرده است. در قلب فناوری پیشگامانه بیت کوین، تعامل پیچیده و در عین حال جذاب انگیزه های اقتصادی و تصمیم گیری استراتژیک وجود دارد، مفهومی که به عنوان نظریه بازی شناخته می شود.
نظریه بازی ها شاخه ای از ریاضیات و اقتصاد است که به بررسی تعاملات استراتژیک بین تصمیم گیرندگان منطقی می پردازد. این چارچوبی برای درک و مدل سازی سناریوها است که در آن نتیجه برای هر شرکت کننده نه تنها به تصمیمات خود بلکه به تصمیمات اتخاذ شده توسط دیگران نیز بستگی دارد. در اصل، تئوری بازی تجزیه و تحلیل می کند که چگونه افراد در شرایط عدم اطمینان و وابستگی متقابل انتخاب می کنند.

نظریه بازی در هسته خود شامل بازی های استراتژیک است نه شانسی، و این بازی ها می توانند مشارکتی یا غیرهمکاری باشند. در بازی‌های مشارکتی، بازیکنان می‌توانند اتحاد تشکیل دهند و برای رسیدن به یک هدف مشترک با یکدیگر همکاری کنند، در حالی که در بازی‌های غیرهمکاری، هر بازیکن به طور مستقل و اغلب در رقابت با دیگران عمل می‌کند. نتایج در تئوری بازی‌ها به عنوان تعادل شناخته می‌شوند، تعادل نش یکی از برجسته‌ترین مفاهیم است، که در آن هیچ بازیکنی نمی‌تواند با تغییر یک‌طرفه استراتژی خود در صورتی که استراتژی‌های دیگران بدون تغییر باقی بماند، سود ببرد.

در علم اقتصاد، تئوری بازی برای تحلیل رقابت و همکاری بین مشاغل، پویایی بازار و تخصیص منابع مورد استفاده قرار گرفته است. در برنامه ریزی استراتژیک، به فرآیندهای تصمیم گیری کمک می کند، به ویژه در سناریوهایی که شامل منافع رقیب یا مذاکره است.

ماهیت غیرمتمرکز بیت کوین به این معنی است که هیچ نهاد واحدی بر کل سیستم کنترل ندارد. اینجاست که تئوری بازی بسیار مهم تلقی می شود، تضمین می کند که علیرغم فقدان اقتدار مرکزی، سیستم امن و کاربردی باقی بماند. با درک تعاملات استراتژیک و مشوق های شرکت کنندگان، بیت کوین به گونه ای طراحی شده است که همکاری، صداقت و رفتار منطقی را تشویق می کند. این همسویی انگیزه ها همان چیزی است که بیت کوین را در برابر تقلب و حملات مقاوم می کند و یکپارچگی آن را به عنوان یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز تضمین می کند.

بیت کوین، اولین و مشهورترین ارز دیجیتال، بر روی یک شبکه غیرمتمرکز عمل می کند. این بدان معنی است که توسط هیچ نهاد یا مقام مرکزی، مانند دولت یا بانک، کنترل نمی شود. در عوض، پایه و اساس آن در فناوری بلاک چین نهفته است – یک دفتر کل توزیع شده که تمام تراکنش ها را در شبکه ای از رایانه ها ثبت می کند. این دفتر عمومی، شفاف و غیرقابل تغییر است، به این معنی که پس از ثبت تراکنش، نمی توان آن را تغییر داد یا حذف کرد. این تمرکززدایی کلید جذابیت بیت کوین است و سطحی از امنیت و استقلال را ارائه می دهد که در سیستم های مالی سنتی و متمرکز یافت نمی شود.

تئوری بازی در بیت کوین تضمین می کند که علیرغم فقدان یک مرجع مرکزی، سیستم امن باقی می ماند و تراکنش ها به درستی تأیید می شوند. ماینرها تشویق می شوند که از قوانین پروتکل پیروی کنند. انحراف از آنها به معنای از دست دادن پاداش های بالقوه است، زیرا تنها تراکنش های معتبر و تأیید شده توسط شبکه پذیرفته می شود. این یک محیط بدون اعتماد ایجاد می کند که در آن شرکت کنندگان انگیزه دارند تا به نفع شبکه عمل کنند، حتی اگر هدف اصلی آنها منفعت شخصی باشد.

این مفهوم به وضعیتی اشاره دارد که با توجه به استراتژی‌های سایر شرکت‌کنندگان، هیچ ماینری نمی‌تواند با تغییر یک‌طرفه استراتژی خود سود ببرد. در بیت کوین، این تعادل زمانی حاصل می شود که همه ماینرها از پروتکل پیروی کنند و معاملات را صادقانه تأیید کنند. هر گونه انحراف از پروتکل به نفع آنها نیست و در نتیجه یکپارچگی شبکه حفظ می شود.

استفاده از اصول تئوری بازی در بیت کوین برای عملکرد آن اساسی است. این تضمین می کند که شبکه غیرمتمرکز به طور کارآمد، ایمن و قابل اعتماد کار می کند و همه شرکت کنندگان انگیزه دارند تا یکپارچگی و قابل اعتماد بودن سیستم را حفظ می کند.
در شبکه بیت کوین، ماینرها نقش مهمی در حفظ یکپارچگی و امنیت بلاک چین دارند. آنها مسئول اعتبارسنجی تراکنش های جدید و افزودن آنها به بلاک چین هستند. این فرآیند شامل حل پازل های رمزنگاری پیچیده است، وظیفه ای که به قدرت و انرژی محاسباتی قابل توجهی نیاز دارد. فرآیند تصمیم گیری ماینرها تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله هزینه برق، کارایی سخت افزار استخراج آنها و قیمت فعلی بیت کوین است.

ماینرها باید تصمیم بگیرند که آیا روی تجهیزات قدرتمندتر سرمایه گذاری کنند، به استخرهای ماینینگ بپیوندند تا شانس خود را برای کسب پاداش افزایش دهند یا حتی کدام تراکنش ها را در بلوک هایی که استخراج می کنند بگنجانند. این تصمیمات استراتژیک هستند و تحت تأثیر پاداش های بالقوه ای که می توانند به دست آورند و هزینه هایی که متحمل می شوند، می باشند.
تئوری بازی نقش حیاتی در تضمین صداقت و همکاری بین شرکت کنندگان در شبکه بیت کوین ایفا می کند. مفهوم تعادل نش در اینجا کاربرد دارد. برای یک ماینر، بهترین استراتژی این است که طبق قوانین شبکه بازی کند، زیرا انحراف از آنها (مثلاً با تلاش برای افزودن تراکنش های نامعتبر به یک بلوک) مفید نخواهد بود. اگر یک ماینر غیرصادقانه عمل کند، بلوک آنها توسط سایر شرکت کنندگان در شبکه رد می شود و منجر به هدر رفتن منابع محاسباتی و برق بدون دریافت هیچ پاداشی می شود.

به طور خلاصه، تعاملات استراتژیک در شبکه بیت کوین، با هدایت اصول تئوری بازی، سیستمی را ایجاد می کند که در آن ماینرها تشویق می شوند صادقانه عمل کنند و به طور مثبت به شبکه کمک کنند. این نه تنها امنیت و یکپارچگی بلاک چین را تضمین می کند، بلکه یک محیط همکاری را با وجود عدم وجود یک مرجع مرکزی تقویت می کند.

امنیت شبکه بیت کوین بسیار مهم است و نظریه بازی نقش مهمی در محافظت از آن در برابر حملات احتمالی مختلف ایفا می کند. یکی از تهدیدات مورد بحث حمله ۵۱ درصدی است که در آن یک نهاد کنترل بیش از نیمی از قدرت استخراج شبکه را به دست می‌آورد و به طور بالقوه به آن‌ها اجازه می‌دهد تا سکه‌ها را دو برابر کنند و از تکمیل بلوک‌های استخراج‌کننده‌های دیگر جلوگیری کنند. با این حال، اصول تئوری بازی ها، چنین حملاتی را از نظر اقتصادی غیرممکن می کند. هزینه به دست آوردن و اجرای قدرت محاسباتی لازم برای اجرای یک حمله ۵۱% بسیار زیاد است و دستاوردهای بالقوه آن نامشخص است، به ویژه با توجه به اینکه یک حمله موفق اعتماد به بیت کوین را تضعیف می کند و در نتیجه پاداش مهاجم را کاهش می دهد.
نظریه بازی به طور قابل توجهی بر رفتار سرمایه گذاران و کاربران در اکوسیستم بیت کوین تأثیر می گذارد. ماهیت غیرمتمرکز بیت کوین، همراه با عرضه محدود آن، یک محیط اقتصادی منحصر به فرد ایجاد می کند که در آن اقدامات هر یک از شرکت کنندگان می تواند تأثیر مستقیمی بر بازار داشته باشد. سرمایه گذاران، با درک کمبود بیت کوین، اغلب توسط یک «بازی» عرضه و تقاضا هدایت می شوند. آگاهی از اینکه دیگران به احتمال زیاد به خرید بیت کوین با پیش بینی افزایش ارزش آتی ادامه می دهند، می تواند یک پیشگویی خودشکوفایی ایجاد کند و افراد بیشتری را به سرمایه گذاری تشویق کند.

تئوری بازی از طریق تأثیر آن بر رفتار ماینرها و امنیت شبکه به ثبات و رشد قیمت بیت کوین کمک می کند. تعادل بین هزینه استخراج (شامل هزینه‌های انرژی و سخت‌افزار) و پاداش‌ها (جوایز بلوک و کارمزد تراکنش) تعادل ایجاد می‌کند. این تعادل تا حدی به تثبیت قیمت بیت کوین کمک می کند، زیرا افت شدید ارزش، ماینرها را تعیین می کند، قدرت محاسباتی و امنیت شبکه را کاهش می دهد و در نتیجه سرمایه گذاری را کاهش می دهد.

علاوه بر این، رویدادهای نصف شدن بیت کوین (که در آن پاداش بلاک برای ماینرها تقریباً هر چهار سال یکبار نصف می شود) یک مکانیسم تئوری بازی برای کنترل تورم و تأثیرگذاری بر عرضه بیت کوین است. این رویدادها معمولاً با افزایش علاقه عمومی و سفته بازی همراه است، که اغلب منجر به افزایش قیمت و پذیرش می شود زیرا سرمایه گذاران کاهش عرضه را پیش بینی می کنند.

با تکامل بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، نظریه بازی همچنان نقش مهمی در توسعه و پذیرش آنها ایفا خواهد کرد. اصول تئوری بازی‌ها را می‌توان برای طراحی مکانیسم‌های اجماع کارآمدتر، بهبود راه‌حل‌های مقیاس‌پذیری و افزایش ویژگی‌های امنیتی به کار برد. برای ارزهای دیجیتال در حال ظهور، درک و اجرای مدل‌های نظری بازی می‌تواند در ایجاد اعتماد و تشویق به پذیرش بسیار مهم باشد.

با درهم تنیده شدن بازار ارزهای دیجیتال با سیستم‌های مالی سنتی، احتمالاً تعاملات استراتژیک بین این دو حوزه پیچیده‌تر و تأثیرگذارتر می‌شود. تئوری بازی می‌تواند بینش‌های ارزشمندی در مورد چگونگی گسترش این تعاملات، تأثیرگذاری بر رویکردهای نظارتی، پذیرش نهادی، و ادغام ارزهای دیجیتال در سیستم‌های اقتصادی گسترده‌تر ارائه دهد.

در بررسی رابطه پیچیده بین بیت‌کوین و نظریه بازی، مکانیسم‌های اساسی را کشف کرده‌ایم که نه تنها عملکرد، امنیت و جذابیت این ارز دیجیتال پیشگام را حفظ می‌کنند، بلکه باعث افزایش کارایی، امنیت و جذابیت می‌شوند. تئوری بازی، با تمرکز بر تصمیم گیری استراتژیک و تجزیه و تحلیل رفتاری، عمیقاً در تار و پود بیت کوین بافته شده است و بر همه چیز از انگیزه های استخراج کننده تا رفتار سرمایه گذاران تأثیر می گذارد.

نقش ماینرها، که برای شبکه بیت کوین حیاتی است، به شدت تحت تأثیر اصول تئوری بازی است و هزینه ها و پاداش های استخراج را متعادل می کند. این تعادل ظریف، امنیت و کارایی شبکه بیت کوین را تضمین می کند و آن را در برابر تهدیدات احتمالی مختلف مقاوم می کند. کاربرد نظریه بازی فراتر از جنبه های فنی است و به طور قابل توجهی پویایی بازار بیت کوین را شکل می دهد. این بر رفتار سرمایه گذار و کاربر تأثیر می گذارد و به ثبات قیمت و رشد ارز دیجیتال کمک می کند. این تأثیر متقابل بین تصمیم‌گیری استراتژیک و نتایج بازار، تأثیر عمیق تئوری بازی‌ها بر پذیرش و ارزش‌گذاری بیت‌کوین را برجسته می‌کند.

همانطور که به آینده نگاه می کنیم، نقش نظریه بازی در تکامل بیت کوین بیشتر آشکار می شود. همچنان ابزاری حیاتی برای رسیدگی به چالش‌های نوظهور و باز کردن فرصت‌های جدید در چشم‌انداز ارزهای دیجیتال خواهد بود. اصول تئوری بازی‌ها می‌تواند به توسعه مکانیسم‌های اجماع کارآمدتر، ویژگی‌های امنیتی پیشرفته و راه‌حل‌های مقیاس‌پذیری بهتر برای بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال منجر شود.

ح