بیماری صعب العلاج رکود تورمی

مهرداد حاجی زاده فلاح عضو شورای سردبیری با درج یادداشتی در اقتصاددان نوشت :

اقتصاددانان هشدار دادند که تورم و تضعیف رشد می تواند اقتصاد جهانی را در یک رکود چند ساله به دام بیندازد.
اقتصاددانان هشدار می‌دهند که اقتصاد جهانی ممکن است به سمت رشد آهسته، افزایش قیمت‌ها و بیکاری بالا پیش رود،

هشدار بانک جهانی، نیروهایی که «رکود تورمی» نامیده می‌شوند، می‌توانند مشکلاتی را برای سالها ایجاد کنند. و چالش‌های مداوم مانند موانع زنجیره تامین، حمله روسیه به اوکراین و موج‌های مداوم موارد کووید۱۹ – می‌تواند به مصرف‌کنندگان و کارفرمایان به طور یکسان آسیب برساند و بازارهای جهانی را به رکود تبدیل کند.

چه اتفاقی می افتد اگر رکود تورمی سال ها اینجا باشد؟

رکود تورمی یک اصطلاح ترکیبی است که دو واژه رکود و تورم را ترکیب می کند و حالتی از اقتصاد را توصیف می کند که در حال کارکرد نادرست است، و در آن قیمت ها همچنان افزایش می یابد در حالی که رشد اقتصادی، نرخ افزایش تولید کالاها و خدمات کاهش می یابد. عدم رشد اقتصادی در طول زمان می تواند منجر به افزایش بیکاری شود.

در شرایط رکود تورمی، خانوارها و کسب‌وکارها شروع به نگرانی می‌کنند که تورم در طولانی‌مدت به افزایش خود ادامه خواهد داد، که به یک پیش‌گویی خود تحقق‌بخش تبدیل می‌شود و باعث می‌شود رفتار اقتصادی خود را به گونه‌ای تنظیم کنند که تداوم تورم را تضمین کند.

این اصطلاح در دهه ۱۹۷۰ مورد استفاده قرار گرفت، زمانی که اقتصاددانان و بانکداران مرکزی به دلیل دوره غیرمعمول تورم بالا و رشد اقتصادی ضعیف ناشی از شوک‌های نفتی دوقلوی دچار مشکل شدند.

دیوید ویلکاکس، اقتصاددان ارشد در موسسه پترسون می‌گوید به طور کلی، رکود تورمی «اقتصادی کلان را که خیلی خوب کار نمی‌کند» تعریف می‌کند.

چرا رکود تورمی بد است؟

مردم به طور کلی زمانی که اقتصاد در حال رونق است و قیمت ها پایین است خوشحال تر هستند.

رفع رکود تورمی نیز سخت است. این کار عمدتاً به عهده بانک‌های مرکزی مانند فدرال رزرو است که برای تضمین یک اقتصاد باثبات وجود دارد.

به طور کلی، فدرال رزرو قصد دارد تورم را در حدود ۲ درصد نگه دارد. معمولاً وقتی تورم از آن سطح فراتر رود، فدرال رزرو و سایر بانک‌های مرکزی نرخ بهره را افزایش می‌دهند، و این امر باعث می‌شود که خانوارها و کسب‌وکارها برای استقراض پول گران‌تر شوند که باعث کاهش هزینه‌ها و کاهش افزایش قیمت‌ها می‌شود.

سیاستگذاران ایالات متحده تا زمانی که خیلی دیر شده بود، خطر تورم را اشتباه ارزیابی کردند

وقتی مردم متقاعد شوند که تورم باقی مانده است، همه چیز سخت تر می شود. بانک‌های مرکزی مجبور می‌شوند تا نرخ‌های بهره را با شدت بیشتری افزایش دهند تا سعی کنند تورم را تحت کنترل درآورند و می‌تواند رشد را حتی به طرز چشمگیری کاهش دهد.

چرا رکود تورمی در حال حاضر یک ریسک است؟

ایالات متحده و اقتصاد جهانی نرخ تورمی را تجربه می کنند که در دهه های گذشته مشاهده نشده است . این افزایش قیمت ها عمدتاً ناشی از اختلال در عرضه کالاها و تغییر تقاضای مصرف کنندگان بوده است. بیماری همه‌گیر کارخانه‌ها را مجبور کرد هفته‌ها یا ماه‌ها در یک زمان تعطیل شوند ، مشکلی که هنوز گریبان‌گیر بزرگترین تولیدکننده جهان، چین است، جایی که قرنطینه‌های شدید برای جلوگیری از شیوع عفونت باعث شده تا بنادر و تأسیسات تولیدی در حالت عادی کار کنند.

تهاجم روسیه به اوکراین مشکل را بدتر کرده و صادرات نفت و گاز روسیه را مختل کرده و منجر به تورم جهانی قیمت انرژی شده است. محاصره صادرات غلات روسیه از اوکراین ، یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گندم در جهان، باعث افزایش قیمت مواد غذایی در سطح جهان شده و نگرانی ها در مورد گرسنگی در کشورهای در حال توسعه را برانگیخته است.

آیا می توان از رکود تورمی جلوگیری کرد؟

اجتناب از رکود تورمی دشوار است، زیرا تنظیم‌کننده‌های مالی باید دو منافع متضاد را متعادل کنند: تورم و بیکاری. مقابله با تورم معمولاً شامل افزایش نرخ بهره است که وام گرفتن پول را گران‌تر می‌کند. این امر تقاضای مصرف کننده را کاهش می دهد و اداره یک تجارت را گران تر می کند. کارفرمایان اغلب با کاهش نیروی کار خود پاسخ می دهند و بیکاری را افزایش می دهند.

برعکس، بانک‌های مرکزی می‌توانند با کاهش نرخ بهره، ایجاد انگیزه برای کارفرمایان برای سرمایه‌گذاری کلان، استخدام و ریسک کردن بازار، بیکاری را کاهش دهند. اما وقتی کارفرمایان استخدام می کنند، دستمزدها افزایش می یابد. و هنگامی که دستمزدها افزایش می یابد، قیمت های مصرف کننده افزایش می یابد. بنابراین، تنظیم‌کننده‌ها عمدتاً در مورد رکود تورمی گیر کرده‌اند.

خرد متعارف در حل رکود تورمی، مقابله با تورم از طریق افزایش نرخ ها و قربانی کردن رشد اقتصادی و افزایش بیکاری است. منطق حکم می کند تا بازار از بیکاری سریعتر از قیمت های مصرف کننده بالا بهبود می یابد.

تنها راه حل شناخته شده برای رکود تورمی، رکود است. فدرال رزرو باید باعث افزایش بیکاری شود. باید باعث رکود شود تا مردم را متقاعد کند که در مورد هدف ۲ درصد جدی است و باید انتظارات، مطالبات دستمزدی و رفتار قیمت گذاری خود را تغییر دهند تا با این ۲ درصد مطابقت داشته باشد.

همه آنچه گفته شد، محرک اصلی رکود تورمی قیمت بالای کالاها است.مواردی مانند نفت، گندم، فولاد و سایر اقلام اساسی بازار. با افزایش قیمت کالاها، هر چیز دیگری در اقتصاد گران تر می شود. اقتصاددانان محافظه‌کارتر می‌گویند که یکی از راه‌های رام کردن این قیمت‌ها، مقررات‌زدایی از این صنایع است، اما ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها طول بکشد تا این اثرات به قیمت نهایی تولیدکننده برسد. سیاستگذاران عموماً می‌خواهند رکود تورمی را در یک جدول زمانی تسریع‌تر رسیدگی کنند.

آیا رکود تورمی قبلا اتفاق افتاده است؟

آخرین دوره رکود تورمی از سال ۱۹۷۳ تا اوایل دهه ۱۹۸۰ بود. زمانی که اوپک، کنسرسیومی متشکل از کشورهای تولیدکننده نفت، صادرات خود را به ایالات متحده، بریتانیا، کانادا و دیگر کشورها به دلیل حمایت از اسرائیل قطع کردند.
این مساله ترکیب خطرناکی از عوامل اقتصادی ایجاد کرد. قیمت نفت ظرف یک سال ۳۰۰ درصد افزایش یافت. قیمت سایر کالاها نیز افزایش یافت. کارفرمایان در واکنش به شوک های قیمتی، نیروی کار خود را کاهش دادند که منجر به بیکاری بالا شد. این پدیده سیاستگذارانی را که تورم و بیکاری را رابطه معکوس فرض کرده بودند، گیج کرد و چارچوب نظارتی ایالات متحده فاقد کتاب بازی برای رسیدگی به رکود تورمی بود. این بحران تا زمانی ادامه یافت که اقتصادهای غربی توانستند ظرفیت تولید کالای خود را برای رقابت با کشورهای صادرکننده گاه متخاصم ایجاد کنند.

آیا رکود تورمی با رکود متفاوت است؟

یکی از جنبه های رکود تورمی رشد کم یا راکد در تولید اقتصادی است، در حالی که در شرایط رکود، تولید اقتصادی کاهش می یابد. در طول رکود تورمی در دهه ۱۹۷۰، «اقتصاد نه شکوفا می‌شد و نه در حال رکود بود – در حال حرکت بود، نه در رکود.

تفاوت دیگر: به طور معمول رکود منجر به تورم پایین یا حتی کاهش قیمت کالاها و خدمات می شود، در حالی که رکود تورمی با تورم بالا همراه است.

اما خلاص شدن از اقتصاد از رکود تورمی ممکن است به بانک‌های مرکزی نیاز داشته باشد که اقتصاد را به سمت رکود سوق دهند تا در نهایت هزینه‌ها را محدود کرده و تورم را تحت کنترل درآورند.

چه اتفاقی می افتد اگر رکود تورمی سال ها اینجا باشد؟

اگر سالها رکود تورمی در اقتصادهای توسعه یافته وجود داشته باشد، چیزی به طرز وحشتناکی اشتباه پیش رفته است. روش اصلی مقابله با رکود تورمی، حذف تورم و اجازه دادن به بازار برای دفع طبیعی بیکاری است. به عبارت دیگر، هدف تبدیل یک بازار رکود تورمی به یک بازار رکودی است و رکود معمولاً در کمتر از یک سال برطرف می‌شود.

در بازارهای توسعه یافته مانند ایالات متحده، منطقه یورو و ژاپن، این موضوع به معنای روزهای سختی برای مصرف کنندگان و دوره هایی است که صدها هزار نفر احتمالاً شغل خود را از دست خواهند داد. اما در سوی دیگر رکود، دستمزدها بالاتر خواهد بود‌ رشد دستمزدها که تورم را دنبال می‌کند معمولاً پس از کاهش تورم ادامه می‌یابد و بازارهای سرمایه‌گذاری تثبیت می‌شوند و کارفرمایان دوباره کارمندان خود را افزایش می‌دهند.

ریسک بلندمدت واقعی در اقتصادهای نوظهور و در حال توسعه مانند برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی است. همه آنها صادرکنندگان اصلی هستند که بازارهایشان برای حفظ رشد به کشورهای واردکننده متکی است. اگر اقتصاد منقبض شود کشورهای در حال توسعه مکان های کمتری برای ارسال کالاهای خود خواهند داشت. این اقتصادها به شدت به سرمایه‌گذاری خارجی وابسته هستند، اما اگر بازارهای بین‌المللی متلاطم باشند، احتمالاً کسب‌وکارها از کشورهای در حال توسعه که اقتصاد آن‌ها بیشتر مستعد ریسک هستند، عقب نشینی می‌کنند. این موضوع می تواند به بحران های اعتباری در کشورهای در حال توسعه منجر شود که می تواند بهبود مالی جهانی را مختل کند.

در سال ۲۰۲۳ و احتمال وجود رکود تورمی خفیف در آمریکا اقتصاد دانان بر این باورند که رکود تورمی ریسکی است که سرمایه گذاران را از قیمت گذاری نادرست بازارها دور می کند

کند شدن اقتصاد، تورم بالا، پس‌زمینه‌ای بزرگ ایجاد می‌کند

بازارهای مالی در کشمکش بین تورم طولانی مدت و نگرانی در مورد رکود گرفتار شده اند، زیرا تلاش می کنند حرکت بعدی فدرال رزرو را حدس بزنند . این بدان معناست که سرمایه گذاران به طور بالقوه یک نتیجه بسیار خطرناک تر را نادیده می گیرند: رکود تورمی.

ترکیبی از کند شدن رشد اقتصادی همراه با تورم مداوم، این پتانسیل را دارد که امیدها برای معکوس شدن کمپین تهاجمی فدرال رزرو برای مهار تورم با نرخ های بهره بالاتر را از بین ببرد. این امر انواع قیمت گذاری های نادرست بازار را آشکار می کند، و باعث می شود که قالیچه بواسطه جهش سهام، اعتبار و سایر دارایی های پرخطر امسال خارج شود.

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع