باز آموزی فرهنگی در شاهنامه پژوهی تخصصی

اقتصاددان : بیست و چهارمین نشست شاهنامه پژوهی تخصصی با حضور استاد دکتر محمد رسولی (شاهنامه شناس نو اندیش) عصر پنج شنبه ۲۸ دی ۱۴۰۲ در تالار سعدی خانه ی اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. در این نشست تعدادی از استادان و پیش کسوتان شاهنامه پژوهی هم حضور داشتند. همچنین تعداد زیادی از علاقه مندان و شاهنامه دوستان از طیف های مختلف و از جمله افرادی از گروه کتابخوانی « سیمین سخن» در این نشست شرکت کرده و شاهنامه خوانی نمودند.
در بررسی علمی موضوع قیام فریدون در شاهنامه، دکتر محمد رسولی، نکته ای تازه و جدید از شاهنامه را رمز گشایی نمود که تا کنون کسی به آن نپرداخته بود. استاد رسولی گفتند: در شاهنامه اشاره شده که هنگام قیام فریدون، ایشان ارنواز و شهرناز دو دختر جمشید را که به ازدواج ضحاک در آمده بودند، باز آموزی فرهنگی می نماید. این بدان معناست که ایرانیان در دوره ی هزار ساله ی استیلای تازیان و انیران و ضحاکیان از فرهنگ اصیل و درست ایرانی فاصله گرفته بودند و بر اثر تبلیغ ضحاکیان و رفتار نادرست حاکمان، ملت دچار انحطاط اخلاقی و فرهنگی شده بود. اما با بر آمدن فریدون و چیرگی دوباره ی فرهنگ اصیل و درست و نیک ایرانی، ملت دوباره به بازسازی فرهنگی و بازگشت به هویت ملی اصلی و راستین خود بر می گردد.

دکتر رسولی در ادامه ی بحث و برای اثبات این نظریه ی جالب و جدید و تشریح این کشف، گفتند:
در شاهنامه می خوانیم که فریدون افراد درباری و به طور مشخص ارنواز و شهرناز را مورد باز آموزی فرهنگی قرار می دهد :
بفرمود شستن سرانشان نخست
روانشان پس از تیرگی ها بشست.
ره داور پاک بنمودشان ،
از آلودگی سر بپالودشان‌
رسولی گفت: این ابیات به روشنی، باز اموزی فرهنگی را می رساند که ملتی از راه کجروی به راه درست و راه ایزدی بر می گردد. درستی این برداشت و نظریه، بیشتر زمانی معلوم می شود که ما در ابیات پیش از این در شاهنامه می خوانیم که ضحاکیان پس از استیلای بر ایرانیان، در صدد تحریف و تغییر فرهنگ و آموزش ایرانی بر می آیند و در بین ایرانیان بدی ها را ترویج می دهند: در شاهنامه هنگام شروع کار ضحاک آمده است :
بپروردشان، از ره جادوی !
بیاموختشان کژی و بد خوی.
ندانست خود جز بد آموختن
جز از کشتن و غارت و سوختن!

این نظریه ی دکتر محمد رسولی مورد استقبال باشندگان و افزایش شوق آنان به شاهنامه شد.
دکتر رسولی در ادامه ی گفتند در شاهنامه مفاهیم والا و بالا و بسیار مهمی وجود دارد که متاسفانه برخی ها که رسانه در اختیار دارند، شاهنامه را متناسب با افکار خودشان تاویل می نمایند.
وی برای مثال از بهرام مشیری ( مقیم آمریکا) نام برد و با انتقاد از اقای « بهرام مشیری» گفتند در همین روزهای اخیر، اقای بهرام مشیری در برنامه ی پر بیننده ی تلوزیونی خود با خوانش اشتباه ابیات آغازین شاهنامه در تفسیر بیت معروف :
« به بینندگان، آفریننده را
نیابی، مرنجان دو بیننده را»
این طور بیان کردند، که منظور حکیم فردوسی در این بیت و ابیات بعدی ، عدم وجود خداست. فردوسی می گوید چیزی که دیده نمی شود، نیست که دیده شود. پس این حرفها را بگذارید کنار».
دکتر رسولی با ابراز تاسف از این سطحی نگری اقای بهرام مشیری گفت: به طور کامل این بیت برخلاف گفته ی مشیری، تاکید حکیم فردوسی بر وجود ذات لایزال خداوندی است و ابیات بعدی شاهنامه به روشنی این موضوع را ثابت می کند. فردوسی در ابن بیت می فرماید خداوند متعال چیزی نیست که با چشم مادی و جسمی دیده شود و او برتر از این گونه تصورات خام پندارانه است. باید از راه دل و هوشیاری به وجودش پی برده و خداباور باشی:
به هستیش باید که خستو شوی
ز گفتار بیکار، یکسو شوی /.
پرستنده باشی و جوینده راه
به ژرفی، به فرمانش کردن نگاه.

شگفت آور است که اقای بهرام مشیری این ابیات واضح و آشکار را در زیر همان بیت نبیند و از آن بیت برداشت اشتباه فاحش و آشکار نماید.
چیزی که نگران کننده است اینکه آقای مشیری با این همه ناآشنایی با شاهنامه ی ارجمند که حتا روخوانی ابیات را در همان برنامه اشتباه می خواند، در کار « ویرایش شاهنامه » است !

مولف کتاب« نگاهی نو به شاهنامه» در ادامه گفت: باید با نگاه علمی و درست و واقع بینانه و به دور از تاثیری پذیری از مسایل سیاسی و مقطعی گذرای روز، به شاهنامه پرداخت‌. بی گمان یکی از مفاهیم صد در صد مورد تایید و بلکه تاکید شاهنامه، از آغاز این کتاب تا پایان آن « خداباوری» است. زیرا ایرانیان از هزاران سال پیش خداشناس بوده اند.
در ادامه ی این برنامه حاضران نظرات خود را بیان داشته و پرسش هایشان را از استاد رسولی پرسیدند و ایشان پاسخ داد.

این نشست پر بار علمی و مفید در ساعت هجده و سی دقیفه پایان یافت.
یاداور می شود نشست های شاهنامه پژوهی تخصصی شاهنامه، توسط موسسه فرهنگی بزرگمهر حکیم معمولا ماهی یک بار در خانه ی اندیشمندان علوم انسانی با حضور استاد دکتر محمد رسولی و سایر استادان برگزار می شود. شماره تلفن جهت هماهنگی برای حضور ۰۹۱۰۲۲۲۱۴۰۹ می باشد.

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع