اولویت های کشور جهت ایجاد تعادل نسبی در اقتصاد

مهدی ناعمی عضو شورای سردبیری با درج یادداشتی در اقتصاددان نوشت :

… با توجه به پتانسیل های موجود در ایران ؛ اولویت های کشور جهت ایجاد تعادل نسبی در اقتصاد و حرکت در مسیر رشد اقتصادی فردایی ؛ بایستی در چه حوزه های متمرکز شود ؟

این اولویت های پیشنهادی چگونه زنجیره یا زنجیره های اقتصادی را می‌تواند با ارزش افزوده برای اقتصاد کشور ایجاد کند ؟

در این موضوع سوالی چندین نکته به شرح ذیل به صورت طرح یک مسئله سیمپلکس با پارامترها و متغیرهای مختلف برای رسیدن به یک پاسخ وجود دارد که عبارتند از :

– پتانسیل های موجود
– اولویت های کشور
– تعادل نسبی در وضعیت اقتصاد
– ایجاد رشد اقتصادی با نگاه فردایی
– حرکت اقتصادی به شکل زنجیره ای
– ایجاد ارزش افزوده

وقتی به پارامترها و متغیرهای این سیمپلکس به لحاظ محدودیت و پتانسیل نگاه می کنیم ؛ نکته جالب و زیبای را در آن پیدا می کنیم ؛ یعنی هر آن چه به عنوان محدودیت فعلی اقتصادی ایران می بینیم ؛ در واقع پتانسیلی است که کاملا قابلیت فعلیت و اجرایی دارد

در حل این مسئله سیمپلکس قطعا باید برای رسیدن به بهترین نتیجه از روش آمایش سرزمینی به جهت هم افزایی نتایج و بهره های مثبت استفاده شود .

اگر با دقت به محدودیت ها و ارتباط زنجیره اقتصادی آنها به جهت ایجاد ارزش افزوده و زمینه به فعلیت رساندن دیگر اولویت ها ؛ با نگاه به سرعت و زمان ؛ ایجاد سطح اشتغال؛ ایجاد تولید و رونق اقتصادی یعنی در واقع تعادل نسبی اقتصادی در بازه زمانی ۳ تا ۵ سال نگاه کنیم ؛ به ۲ محدودیت اساسی که در واقع پتانسیل های اقتصادی پایه و کلیدی ایران هم هستند می رسیم .

این دو پایه و ستون کلیدی برای طرح خروج از بحران و داشتن رشد اقتصادی فردایی ایران عبارتند از :

۱ – حوزه انرژی
۲ – حوزه حمل و نقل

۱ – حوزه انرژی

وقتی از انرژی صحبت می کنیم منظور نفت و گاز ؛ پترو پالایشگاه ، پترو شیمی ؛ برق و نیروگاه است .

منابع و مواد اولیه خام این حوزه شامل نفت و گاز و نور خورشید و باد به شکل خداداد و طبیعی موجود است .
برای استفاده و تولید و ایجاد ارزش افزود فقط بایستی استخراج و مهار شوند .

به لحاظ سرمایه گذاری و داشتن تخصص فنی و نیروی کار مورد نیاز ؛ در همه سطوح از بخش بالادستی تا پایین دستی دارای زیرساخت اولیه ؛ تجربه و تخصص ؛ زنجیره اقتصادی توانا ولی راکد هستیم .

متقابلا در این حوزه به دلیل عدم سرمایه گذاری متناسب و به موقع با فرسودگی و استهلاک شدید تجهیزات و سرمایه و تکنولوژی قدیمی و نرخ سرمایه گذاری منفی روبرو هستیم.

اینجا با توجه به پتانسیل حوزه و سابقه فعالیت و نیاز مصرف روز و فردایی به جهت برنامه رشد اقتصادی ؛ پیشنهاد بنده هدف گذاری ۳ برابری تولید و عرضه تمام بخش‌های حوزه انرژی بر اساس تولید روز است

یعنی به طور مثال بازگشت به سهمیه صادرات نفت خام ۶ میلیون بشکه در روز پیش از انقلاب !
این حق ایران است و اگر لازم باشد برای رسیدن به این حق می‌توان از اوپک هم خارج شد !

برای تحقق چنین هدفی قطعا نیاز به سرمایه گذاری خارجی و فعال شدن تمام قد بخش خصوصی است.

این هدف با توجه به امکان جذب سرمایه گذاری حداقل یک هزار میلیارد دلاری و ورود تکنولوژی جدید و فعال شدن تمام کارگاه‌ها و صنایع؛ مهندسی ؛ طراحی ؛ عمرانی ؛ تجاری و خدماتی بخش خصوصی و دولتی در سطوح پایین دستی و بالادستی به همراه ایجاد ارزش افزوده به لحاظ تبدیل مواد خام ؛ یک رفرم اقتصادی بزرگ برای اقتصاد ایران بوده و یکی از پایه های کلیدی برای برنامه جامع رشد اقتصادی و توسعه فردایی ایران خواهد بود .

۲ – حوزه حمل و نقل

اقتصاد هر کشور تابع دو شریان اصلی است .
شریان پولی مالی و شریان حمل و نقل‌ !
هر گاه در اقتصادی یکی از این دو شریان دچار اختلال شود ؛ عملا موجب اختلال کل سیستم اقتصادی می‌شود.
متاسفانه در اقتصاد امروز ایران هر دو شریان دچار اختلال شدید هستند که آثار منفی آن را می بینیم .

وقتی از حوزه حمل و نقل صحبت می کنیم منظور بخش‌های:

۱ – دریایی شامل انواع کشتی ؛ بنادر و تاسیسات و تجهیزات و امکانات و صنایع ساخت ؛ نصب ؛ راه اندازی و نگهداری و تعمیرات و پرسنل ان است.

۲ – هوایی شامل انواع هواپیما دور و میان پرواز ؛ فرودگاه و تاسیسات و تجهیزات و امکانات و صنایع ساخت ؛ نصب ؛ راه اندازی و نگهداری و تعمیرات و پرسنل ان است.

۳ – زمینی شامل جاده و اتوبان و راهداری و پمپ بنزین ؛ راه آهن درون شهری ( مترو ) و برون شهری با انواع لکوموتیو و واگن همراه با ریل و ایستگاه به شکل اتصال سراسری ( رینگ و صلیبی ایران ) تمام شهرهای بزرگ ؛ ناوگان حمل و نقل درون شهری تاکسی ؛ وانت و کامیونت و اتوبوس و ناوگان حمل‌ونقل برون شهری اتوبوس مسافربری و انواع کامیون های باربری جاده ای و تاسیسات و تجهیزات و امکانات و صنایع ساخت ؛ نصب ؛ راه اندازی و نگهداری و تعمیرات و پرسنل ان است.

شرایط اقلیمی ایران به ما این امکان را می دهد که به دلیل مزیت اقتصادی مطلق تبدیل به هاب ترانزیت در منطقه بشویم .

در این حوزه پتانسیلی که امروز به‌ عنوان‌ به چشم یک محدودیت نگاه می‌شود؛ متاسفانه به دلیل عدم سرمایه گذاری مناسب و استهلاک و فرسودگی و نداشتن تکنولوژی و تجهیزات دچار ضعف مفرط هستیم .

برآورد قابلیت جذب سرمایه گذاری خارجی و بخش خصوصی داخلی در این حوزه بیش از ۸۰۰ میلیارد دلار است .

زیرساخت های اولیه و نیروی کار تخصصی و نیمه ماهر و ساده آن به همراه صنایع و کارگاه‌های بخش خصوصی و دولتی موجود بوده ولیکن یا راکد است یا تولید مناسب و بهینه به روز ندارد !

به شکل تنگاتنگی این دو حوزه انرژی و حمل و نقل با تمام زنجیره اقتصادی کشور ارتباط موثر و مستقیم دارند.

عملا چرخه مالی و درآمد حاصله از این دو حوزه به همراه ارزش افزوده تبدیلی و مهمتر ایجاد زیر ساخت برای به فعلیت درآوردن دیگر پتانسیل‌ها مانند مباحث کشاورزی ؛ آب؛ گردشگری و توریسم ؛ خدمات ؛ تجارت ؛ اسکان و انتقال صنایع و جمعیت به شکل جدی تاثیر مستقیم دارد.

امیدوارم شما بزرگواران با بررسی و مطالعه این مطلب با نقطه نظرات و انتقادات خود ؛ نسبت به اصلاح و تکمیل آن یاری بفرمایید .

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع