چراغ سبز پاکستان برای خط لوله صلح

پس از تایید طرح احداث خط لوله گاز از بندر گوادر تا مرز ایران توسط کمیته انرژی پاکستان، اکنون کابینه دولت این کشور نیز با اجرای آنکه گام جدید اسلام‌آباد برای پیشبرد پروژه مشترک گازی با تهران تعبیر می‌شود، موافقت کرد.
کابینه دولت انتقالی این کشور لایحه مرتبط با احداث ۸۱ کیلومتر خط لوله از مرز مشترک با ایران تا بندر گوادر در ایالت بلوچستان پاکستان را تصویب و به اجرای آن چراغ سبز نشان داد.
در این‌ گزارش آمده است: پس از تصمیم مهم کمیته انرژی برای پیشبرد طرح انتقال گاز از ایران به پاکستان، چراغ سبز کابینه دولت پاکستان برای عملیاتی کردن طرح احداث خط لوله بسیار حائز اهمیت تلقی می‌شود.
کارشناسان اقتصادی در پاکستان تصمیم این کشور برای احداث خط لوله گاز تا مرز جمهوری اسلامی ایران را یک تصمیم بزرگ طی ۱۵ سال اخیر درخصوص پروژه مشترک گازی دانسته و گفتند: اسلام‌آباد با بهره‌گیری از خط لوله انتقال گاز ایران قادر به صرفه جویی ۵ میلیارد دلاری در هزینه‌های انرژی خواهد بود. هزینه احداث خط لوله گاز از مرز ایران تا بندر گوادر در بلوچستان پاکستان ۴۵ میلیارد روپیه تخمین زده شده است و پاکستان قادر خواهد بود در مقایسه با واردات گاز مایع با هزینه بالا، از ایران گاز مقرون به صرفه وارد نماید. پایگاه خبری جیو نیوز نوشت: تکمیل خط لوله انتقال گاز از ایران صرفه جویی ۵ میلیارد دلاری برای پاکستان خواهد داشت و علاوه بر این دیگر خطری بابت جریمه چند میلیارد دلاری به دلیل تاخیر در اجرای طرح مشترک گازی، پاکستان را تهدید نمی‌کند.
به گزارش اقتصاددان به نقل از تعادل ،  وزارت نفت پاکستان هفته گذشته با صدور بیانیه‌ای تکمیل پروژه مشترک گازی با جمهوری اسلامی ایران را موجب تقویت امنیت انرژی آن کشور دانست و اعلام کرد که کمیته انرژی در کابینه دولت پاکستان با طرح احداث خط لوله ۸۱ کیلومتری از «بندر گوادر» تا مرز مشترک پاکستان با ایران موافقت کرده است. در بیانیه مذکور افزوده شد: همه بخش‌های مربوطه در پاکستان برای پیشبرد این پروژه در راستای اطمینان از تامین گاز برای مردم پاکستان و در نتیجه رفع نیازهای فزاینده انرژی این کشور، رویکرد مثبتی دارند. وزارت نفت پاکستان تاکید کرد: طرح مشترک گازی با ایران نه تنها امنیت انرژی پاکستان را تقویت می‌کند، بلکه اعتماد صنعت بومی را که با افزایش عرضه گاز تضمین می‌شود، افزایش می‌دهد. همچنین این امر موجب تسریع فعالیت‌های اقتصادی در ایالت بلوچستان شده و به پیشرفت اقتصادی پاکستان کمک خواهد کرد.
گفتنی است سنگ بنای صادرات گاز ایران به پاکستان در سال ۱۹۹۰ میلادی گذاشته شد. در آن زمان ایران به دنبال آن بود تا با طرحی، ‌صادرات گاز را به مرزهای شرقی خود برساند.
طرح اولیه البته تنها به پاکستان محدود نمی‌شد و قرار بود در قالب پروژه‌ای به نام خط لوله صلح تا هند برسد. بر آن اساس خط لوله‌ای که قرار بود احداث شود، ‌روزانه ۱۵۰ میلیون مترمکعب گاز صادر می‌کرد که سهم پاکستان از آن ۶۰ میلیون مترمکعب بود.
با این حال اختلاف بین پاکستان و هند باعث شد تا آن پروژه ناتمام بماند و ایران به‌طور مستقیم با پاکستان برای صادرات گاز وارد مذاکره شد. قرار شد ایران خط لوله‌ای هزار و ۱۰۰ کیلومتری را در خاک خود احداث کند و گاز پارس جنوبی را به مرز پاکستان برساند، در مقابل نیز پاکستان با خط لوله‌ای هزار کیلومتری آماده پذیرش گاز ایران در خاک خود شود.
ایران اگرچه خط لوله صادرات گاز را تا نزدیک مرز نیز کشیده، اما در عمل طرف پاکستان اقدامی انجام نداده است، اما نکته مهم آن است که این عدم خرید گاز از سمت پاکستان حالا به وسیله‌ای برای هجمه به بیژن زنگنه تبدیل شده است تا آنجا که به این بهانه نمایندگان وی را به مجلس نیز خواندند. بازخوانی آن اتفاقات اما می‌تواند تا حدی نشان دهد که چرا ایران گازی به پاکستان صادر نکرده است.
قرارداد صادرات گاز ایران به پاکستان در دولت دهم به امضا رسید. با این حال طرف پاکستانی هر بار به بهانه‌ای از اجرای تعهدات خود برای دریافت گاز ایران سر باز زد. اسلام‌آباد در نظر دارد کار ساخت بخش ۸۰ کیلومتری پروژه خط لوله گاز ایران-پاکستان از مرز ایران تا گوادر را آغاز کند تا در صورت تصمیم تهران برای مراجعه به دادگاه داوری بین‌المللی، جریمه احتمالی ۱۸ میلیارد دلاری را نپردازد.
یک منبع رسمی در وزارت نیروی پاکستان به پایگاه خبری نیشن گفت: همچنین تصمیم گرفته شده است که پاکستان درخواستی برای معافیت از تحریم‌های امریکا برای پروژه خط لوله صلح، ارایه کند.
به گفته این منبع آگاه، در وهله نخست، تصمیم گرفته شده است در فاز اول پروژه خط لوله صلح، کار در بخش ۸۰ کیلومتری مرز پاکستان با ایران تا گوادر، آغاز شود. هزینه تخمینی این بخش پروژه، ۱۵۸ میلیون دلار خواهد بود و تصمیم گرفته شده که از طریق شرکت توسعه زیرساخت گاز (GIDC) تامین مالی شود. این مقام مسوول با دادن این جزییات، گفت: توافقنامه برای این پروژه برای تامین ۷۵۰ میلیون فوت مکعب در روز گاز به مدت ۲۵ سال از میدان گازی پارس جنوبی ایران و تحویل در مرز ایران و پاکستان در ماه مه سال ۲۰۰۹، امضا شد.
تحت این پروژه، خط لوله ۱۹۳۱ کیلومتری برای انتقال گاز ایران به پاکستان که شامل ۱۱۵۰ کیلومتر خط لوله در داخل ایران و ۷۸۱ کیلومتر خط لوله در داخل پاکستان است، احداث خواهد شد. هر دو کشور ملزم به اجرای این پروژه در خاک خود بودند. طبق توافقنامه، قرار بود عرضه این پروژه تا ژانویه سال ۲۰۱۵ آغاز شود. ایران در حال حاضر، ساخت بیش از ۹۰۰ کیلومتر از این خط لوله را در داخل خاک خود تکمیل کرده، در حالی که ۲۵۰ کیلومتر بخش باقی مانده، هنوز ساخته نشده است.
در دسامبر سال ۲۰۱۲، دولت ایران پیشنهاد کرد تحت توافقنامه دولت به دولت، برای پروژه و همچنین پیمانکار مهندسی، تامین و ساخت آن، تامین مالی فراهم کند. با این حال، دولت ایران در مارس سال ۲۰۱۴، به‌طور یکجانبه از توافق دولت به دولت، عقب‌نشینی کرد. بنابراین، پاکستان اعلامیه فورس ماژور با یا رویدادهای موجه تحت قرارداد خرید و فروش گاز خط لوله صلح را به شرکت ملی نفت ایران ابلاغ کرد. سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا از پاسخ دادن به سوالی درباره موافقت دولت پاکستان با تکمیل مرحله اول ساخت خط لوله گاز ایران-پاکستان خودداری کرد.
روزنامه پاکستانی نِیشین در این باره گزارش داد که «متیو میلر» سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا در یک نشست خبری گفت: «امریکا هنوز گزارش‌ها درباره خط لوله گاز پاکستان-ایران را ندیده است و من بعدا به سوالات در این باره پاسخ خواهم داد». دولت فدرال پاکستان در اقدامی تازه برای تکمیل پروژه چند میلیارد دلاری تامین گاز، دوشنبه گذشته با تکمیل مرحله اول پروژه خط لوله گاز ۸۰ کیلومتری در خاک پاکستان موافقت کرد.
پس از حدود یک دهه تاخیر، کمیته امور انرژی کابینه موقت پاکستان روز جمعه کار روی فاز اول خط لوله گاز ایران و پاکستان را برای تقویت امنیت انرژی این کشور، تصویب کرد.  وزارت نیرو پاکستان در بیانیه‌ای اعلام کرد خلاصه‌ای از واحد نفت در خصوص خط لوله گاز ایران و پاکستان، در جلسه امروز هیات دولت مورد بررسی قرار گرفت.
در بیانیه مذکور، کمیته امور انرژی کابینه موقت، آغاز کار برای ساخت بخش ۸۰ کیلومتری خط لوله در داخل پاکستان (از مرز پاکستان تا گوادر در مرحله اول) را توصیه کرده بود. وزارت نیروی پاکستان اعلام کرد تمامی بخش‌های مربوطه، برای پیشبرد این پروژه به منظور تضمین عرضه گاز به مردم پاکستان و رسیدگی به نیازهای روزافزون انرژی کشور، چراغ سبز نشان دادند.
این وزارتخانه افزود: این پروژه نه تنها امنیت انرژی پاکستان را تقویت می‌کند، بلکه اعتماد صنعت داخلی را افزایش می‌دهد که با افزایش عرضه گاز، تضمین می‌شود. این امر همچنین موجب تسریع فعالیت اقتصادی در ایالت بلوچستان خواهد شد و به پیشرفت اقتصادی پاکستان کمک خواهد کرد.
این پروژه از سال ۲۰۱۴ با تاخیر مواجه شده است. ایران در ژانویه، سومین اخطاریه را به اسلام‌آباد صادر کرد و از قصد خود برای مراجعه به دادگاه داوری بین‌المللی به دلیل عدم ساخت این خط لوله به عنوان بخشی از پروژه خط لوله گاز ایران و پاکستان، خبر داد.
طبق گزارش روزنامه نیوز، پاکستان استدلال می‌کند به دلیل تحریم‌های امریکا علیه ایران، نمی‌تواند این پروژه را در خاک خود اجرا کند اما مقامات تهران هرگز این دیدگاه را نپذیرفتند و می‌گویند تحریم‌های امریکا، دلیل موجهی نیست. عراق و ترکیه با دریافت معافیت‌هایی از تحریم‌های امریکا، مدت‌هاست که از گاز ایران استفاده می‌کنند.
با این حال، از آن جایی که پاکستان قصد دارد این پروژه را اجرا کند، ایران مهلت ۱۸۰ روزه را تا سپتامبر سال ۲۰۲۴ برای پاکستان، تمدید کرده است.
روزنامه نیشن همچنین گزارش داد که میلر همچنین در این نشست خبری با اظهارنظر درباره تشکیل دولت در اسلام‌آباد گفت که تشکیل یک دولت جدید امور داخلی پاکستان است و امریکا در آن ذی‌نفع نیست.
او موضع امریکا را تکرار کرد که باید تحقیقات شفافی در زمینه ادعاها درباره تبانی در انتخابات سراسری انجام شود.
میلر افزود: ما مایلیم این تحقیقات پیش بروند و در اسرع وقت به نتیجه برسند. ما می‌خواهیم دولت به طریقی عمل کند که منعکس‌کننده خواست و ارده ملت پاکستان باشد.

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع