کاهش قیمت ارز و طلا ادامه پیدا می کند؟

چند ماه پس از تلاطم‌هایی که اقتصاد جهان را با شوک تورمی مواجه کرد و باعث شد بسیاری از دولت‌ها برای مدیریت تورم به سیاست‌های انقباضی روی بیاورند، حالا بانک جهانی در جدیدترین گزارش خود این نگرانی را مطرح کرده که در صورتی که برخی نگرانی‌ها برطرف نشوند این نگرانی وجود دارد که بار دیگر اقتصاد جهان با چالش‌هایی تازه از جنس شوک‌های تورمی مواجه شود. موضوعی که احتمالا بر اقتصاد ایران نیز تاثیر خواهد داشت، اقتصادی که در سال‌های گذشته با چالش‌های تورم خاصی خود مواجه بوده و به نظر می‌رسد که در صورتی که برای نرخ ارز دستور کار موثری به وجود نیاید در آینده نیز بار دیگر خطر بازگشت شوک‌های ارزی وجود خواهد داشت.
در گزارش جدید بانک جهانی به‌طور همزمان نسبت به احتمال دوباره افزایش قیمت نفت اشاره شده و این طور تحلیل شده که در صورتی که دولت‌ها راهی برای عبور از آن پیدا نکنند خطر اوج‌گیری دوباره تورم جهانی نیز وجود خواهد داشت. این موسسه مالی مستقر در واشنگتن اعلام کرد کاهش اخیر قیمت‌های کالا حتی پیش از تحولات اخیر خاورمیانه، روند یکنواختی پیدا کرده و تصمیم برای کاهش نرخ بهره را برای بانک‌های مرکزی، دشوار کرده بود.
به گزارش اقتصاددان به نقل از تعادل   ،  بانک جهانی پیش از این، پیش بینی کرده بود میانگین قیمت هر بشکه نفت خام در سال میلادی جاری، به ۸۴ دلار می‌رسد. در گزارش بازارهای کالای بانک جهانی آمده است: مختل شدن ملایم عرضه نفت ناشی از تنش‌های ژئوپلیتیکی، ممکن است قیمت نفت برنت را امسال به ۹۲ دلار در هر بشکه افزایش دهد اما در صورت اختلال شدیدتر عرضه، قیمت نفت از مرز ۱۰۰ دلار در هر بشکه عبور خواهد کرد و تورم جهانی در سال ۲۰۲۴ را به میزان یک درصد افزایش می‌دهد. در فاصله اوسط سال ۲۰۲۲ تا اواسط سال ۲۰۲۳، قیمت‌های جهانی کالا، حدود ۴۰ درصد کاهش یافت و عامل اصلی کاهش حدود ۲ درصدی نرخ جهانی تورم طی همین مدت بود. طبق گزارش بانک جهانی، اما از اواسط سال ۲۰۲۳، شاخص قیمت‌های کالای این نهاد، تا حد زیادی بدون تغییر مانده است. بازارهای مالی در واکنش به تورم چسبنده‌تر از حد انتظار، انتظارات خود درباره گستردگی و روند کاهش نرخ‌های بهره در سال میلادی جاری را تعدیل کرده‌اند.
ایندرمیت گیل، اقتصاددان ارشد بانک جهانی گفت: تورم جهانی، شکست ناپذیر مانده است. کلید اصلی کاهش تورم، کاهش قیمت کالاها است که به مانع برخورد کرده است. این به معنای بالاتر از حد انتظار ماندن تورم در سال جاری و آینده است. دنیا در مقطع آسیب پذیری قرار دارد. یک شوک انرژی بزرگ می‌تواند بخش عمده پیشرفت حاصل شده در کاهش تورم طی دو سال گذشته را تضعیف کند. بر اساس گزارش گاردین، بانک جهانی اعلام کرد تشدید تنش‌های ژئوپلیتیکی، می‌تواند همچنین قیمت گاز طبیعی، کود و مواد غذایی را هم بالا ببرد. قیمت نفت در معاملات روز جمعه، افزایش یافت و تحت تاثیر خوش‌بینی امریکا به رشد اقتصادی و نگرانی‌های ژئوپلیتیکی، در مسیر ثبت رشد هفتگی پس از دو هفته کاهش متوالی قرار گرفت.
بهای معاملات نفت برنت با ۳۱ سنت معادل ۰.۴ درصد افزایش، به ۸۹ دلار و ۳۲ سنت در هر بشکه رسید. بهای معاملات وست تگزاس اینترمدیت امریکا با ۲۳ سنت معادل ۰.۵ درصد کاهش، به ۸۳ دلار و ۸۰ سنت در هر بشکه رسید. نفت برنت در معاملات روز پنج شنبه با ۹۹ سنت افزایش و وست تگزاس اینترمدیت با ۷۶ سنت افزایش، بسته شده بودند.
از ابتدای هفته جاری تاکنون، نفت برنت ۲.۳ درصد و شاخص نفت امریکا، ۰.۸ درصد افزایش داشته است. جانت یلن، وزیر خزانه داری امریکا، روز پنجشنبه به رویترز گفت: رشد تولید ناخالص داخلی امریکا در
سه ماهه اول، ممکن است مورد بازنگری قرار گرفته و نرخ بالاتری برای آن ثبت شود و تورم پس از اینکه مجموعه‌ای از عوامل مختلف، اقتصاد را در ضعیف‌ترین عملکرد خود در حدود دو سال اخیر نگه داشت، کاهش خواهد یافت. وزیر خزانه داری امریکا اعلام کرد رشد اقتصادی کشورش احتمالا قوی‌تر از میزانی است که آمار سه ماهه ضعیف‌تر از حد انتظار، نشان می‌دهند. آمارها نشان داد رشد اقتصادی در سه ماهه اول، آهسته شد و قبل از اظهارات یلن،
پس لرزه‌های ناشی از شتاب رشد تورم بر قیمت نفت تاثیر گذاشته بود زیرا سرمایه‌گذاران محاسبه کردند که فدرال رزرو تا قبل از سپتامبر نرخ بهره را کاهش نخواهد داد. در بخش‌های دیگر، نگرانی‌ها پیرامون عرضه به دلیل ادامه تنش‌های ژئوپلیتیکی در خاورمیانه، از افزایش قیمت‌ها حمایت کرد. رژیم صهیونیستی پس از اینکه اعلام کرد مردم عادی را از جنوب شهر غزه خارج خواهد کرد و یک عملیات همه‌جانبه را آغاز می‌کند، حملات هوایی به رفح را تشدید کرد. بر اساس گزارش رویترز، اما آنچه باعث دامن زدن به نگرانی‌ها نسبت به ضعیف شدن تقاضا برای سوخت شد، آمار رسمی بود که نشان داد ذخایر بنزین امریکا در هفته منتهی به ۱۹ آوریل، کمتر از حد انتظار کاهش پیدا کرده است. طبق گزارش اداره اطلاعات انرژی امریکا، ذخایر نفت امریکا هم طی هفته گذشته، کاهش شدید غیرمنتظره‌ای پیدا کرد که ناشی از جهش صادرات بود. در کنار این تحولات جهانی اوضاع در ایران نیز برای کنترل نرخ طلا و ارز دنبال می‌شود. گزارش‌ها از این حکایت دارد که نرخ طلا در هفته‌ای که گذشت نیز کاهشی بوده است. رییس اتحادیه طلا و جواهر تهران ضمن اشاره به بازگشت قیمت طلا در بازارهای جهانی از مسیر صعود با شیب تند، از کاهش قیمت‌ سکه و طلا در بازار داخل خبر داد. نادر بذرافشان در رابطه با وضعیت یک هفته اخیر بازار سکه و طلا اظهار کرد: در هفته‌ای که گذشت اونس جهانی طلا میانگین ۴۴ کاهش اونس جهانی طلا را داشتیم؛ البته میزان کاهش تا ٨٠ دلار هم رسید اما نوسانات طی دو روز اخیر، این میزان کاهش را کمتر کرد. رییس اتحادیه طلا و جواهر تهران خاطرنشان کرد: به‌تبع روند نزولی قیمت‌ها در بازارهای جهانی و همچنین باتوجه به آرامش در بازار ارز داخلی و نوسانات حداقلی نرخ ارز در داخل و همچنین نبود هیجان در اخبار سیاسی و اقتصادی جهان، بازار سکه و طلای داخلی نیز به‌دور از هرگونه التهاب، روند کاهشی قابل توجهی را تجربه کرده است. وی در رابطه با قیمت انواع قطعات سکه و مصنوعات طلا در آخرین معاملات پایانی هفته و تغییرات آن نسبت به ابتدای هفته، گفت: هر قطعه سکه تمام طرح جدید با یک میلیون و ١۵٠ هزار تومان کاهش قیمت‌ نسبت به ابتدای هفته در آخرین معاملات روز گذشته (پنجشنبه) به ۴٢ میلیون و ١۵٠ هزار تومان رسید. سکه تمام طرح قدیم نیز با یک میلیون کاهش در پایان هفته ٣٩ میلیون و ٢٠٠ هزار تومان تعیین قیمت شد. نیم سکه در آخرین معاملات پایانی هفته ٢۴ میلیون و ٨٠٠ هزار تومان و ربع سکه ١۴ میلیون و ٩٠٠ هزار تومان تعیین قیمت شدند که به ترتیب نیم سکه ٨٠٠ هزار تومان و ربع سکه ٧٠٠ هزار تومان ارزان‌تر از ابتدای هفته بوده است. سکه‌های یک گرمی بانک مرکزی نیز با ٢٠٠ هزار تومان کاهش قیمت نسبت به ابتدای هفته، شش میلیون و ٨٠٠ هزار تومان دادوستد شد. بذرافشان ادامه داد: هر مثقال طلای ١٧ عیار با ۶٧٠ هزار تومان کاهش نسبت به ابتدای هفته به ١۵ میلیون و ٣٢٠ هزار تومان رسید و هر گرم طلای ١٨ عیار نیز با ١۵۵ هزار تومان کاهش نسبت به ابتدای هفته، سه میلیون و ۵٣٩ هزار تومان مبنای معاملات طلا قرار گرفت. رییس اتحادیه طلا و جواهر تهران در رابطه با آخرین وضعیت حباب سکه نیز گفت: حباب سکه در یک هفته اخیر تغییر چندانی نداشت. نوسانات افزایشی یا کاهشی داشت اما در مجموع تغییر خاصی نداشت؛ در آخرین معاملات پایانی هفته، هر قطعه‌ سکه هفت میلیون و ۵٠٠ هزار تومان دارای حباب بوده است. این مقام صنفی در پایان بر رکود حاکم بر بازار و نبود تقاضا تاکید و نسبت به ادامه این روند که از سال گذشته بر بازار حکمفرما شده و از ابتدای سال جاری نیز تشدید شده است، ابراز نگرانی کرد.  در کنار آن پس از چند هفته سرانجام جلسه مشترکی میان دولت و مجلس برای مدیریت بازار ارز نیز برگزار شد. جلسه‌ای که در آن رییس مجلس از این گفت که اگر بانک مرکزی بسته دقیقی برای مقابله با تنش‌های ارزی ارایه نکند مجلس مستقیما به این عرصه ورود خواهد کرد. رییس مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه مجلس شورای اسلامی در عین اختلاف سلیقه و اختلاف دیدگاه با سیاست‌های ارزی دولت همراهی کرده است، گفت: تا یکشنبه هفته آینده منتظر برنامه مکتوب بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز برای بررسی در صحن علنی مجلس هستیم. در صورت ارایه نشدن این برنامه، کمیسیون و نمایندگان اقتصادی مجلس برنامه خود را ارایه خواهند کرد. روز گذشته دومین نشست بررسی مسائل ارزی با حضور محمدباقر قالیباف رییس مجلس، سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد و امور دارایی، محمدرضا فرزین، رییس کل بانک مرکزی، سید محمد حسینی معاون پارلمانی رییس‌جمهور، محمدرضا پورابراهیمی رییس کمیسیون اقتصادی، سید
شمس الدین حسینی رییس کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید، عزت‌الله اکبری تالارپشتی رییس کمیسیون صنایع و معادن، حجت‌الاسلام محمدحسین حسین‌زاده بحرینی و محسن زنگنه از نمایندگان اقتصاددان مجلس و تعدادی از کارشناسان مرکز پژوهش‌ها در مجلس شورای اسلامی برگزار شد. در این نشست، قالیباف با بیان اینکه نباید به ارایه گزارش اکتفا کرد گفت: در نشست قبلی به اندازه کافی گزارش ارایه شد. دوستان دولت باید به‌طور روشن و شفاف رویکرد رو به جلو برای مدیریت بازار ارز ارایه کنند. رییس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: ما دنبال تکرار جلسات نیستیم و جلسه سومی وجود ندارد؛ بنابراین باید در مورد موضوع به جمع‌بندی برسیم و نتیجه نهایی را به صحن علنی ارایه کنیم. در این رابطه با توجه به اصرار نمایندگان برای بررسی موضوع در صحن علنی، به صورت مشخص به نمایندگان گفتم اگر به جمع‌بندی و اتفاق نظر با دولت نرسیم، مجلس خود به جمع‌بندی روشن می‌رسد. قالیباف با تاکید بر اینکه باید بر روی اصل موضوع بحث و گفت‌وگو کنیم و در مورد رویکردها، اشکالات و راهکارها به جمع‌بندی برسیم، بیان کرد: واقعیت این است که ناترازی‌ها در قیمت ارز تاثیرگذار است؛ بنابراین نمی‌توان نظام یکپارچه اقتصادی را نادیده گرفت؛ دولت و مجلس باید به این مهم توجه داشته باشند. وی با بیان اینکه حکمرانی از دو بخش تشکیل می‌شود، گفت: یک بخش تشخیص علمی و دیگری تصمیم سیاسی است؛ تشخیص‌های علمی ما به دلایل مختلف تحت تاثیر تصمیم‌های سیاسی قرار دارد که اگر ترکیب آنها را با هم رعایت کنیم، می‌توانیم مشکلات را حل کنیم اما اگر تشخیص علمی را فدای تصمیم سیاسی کنیم به‌طور حتم دچار مشکل خواهیم شد. همچنین اگر به تشخیص علمی بدون شرایط سیاسی کشور توجه کنیم با مشکل مواجه خواهیم شد بنابراین تعادل این موضوع مهم است. قالیباف با تاکید بر اینکه مجلس در عین اختلاف سلیقه و اختلاف دیدگاه با سیاست‌های ارزی دولت همراهی کرده است، گفت: همه اختیارهای موجود در قانون دایمی را به رییس بانک مرکزی دادیم و هر چه ایشان در جلسه سران قوا بیان کردند قبول کردیم اما شرایط کنونی نشان می‌دهد که هم رویکرد اقتصادی و هم رویکرد مدیریتی در موضوع ارز دچار اشکال است. وی با اشاره به تورم کالاهای اساسی که با ارز ترجیحی وارد می‌شوند و تاکید بر ضرورت اصلاح رویکردهای اقتصادی در این زمینه، گفت: به‌طور روشن و مشخص امروزه در سیاست‌های ارزی از نگاه اقتصادی دچار مشکل هستیم و طرح جامعی برای رویکرد اقتصادی در ارز وجود ندارد.
قالیباف خطاب به مسوولان اقتصادی حاضر در نشست گفت: ما رویکرد اقتصادی مان در حوزه مدیریتی را اعلام کردیم و تا روز یکشنبه هفته آینده برای دریافت برنامه دولت منتظر می‌مانیم اما اگر برنامه و سیاست ارزی دولت ارایه نشود، مجلس جلسه خواهد گذاشت و طرح خود را ارایه می‌کند. در این جلسه محمدرضا فرزین رییس کل بانک مرکزی گزارشی از وضعیت بازار ارز و تحولات اقتصاد کلان کشور ارایه کرد. همچنین وزیر اقتصاد و روسای کمیسیون‌های اقتصادی، صنایع و معادن و جهش و رونق تولید مجلس هم به تشریح راهکارهای خود برای کنترل نرخ ارز پرداختند. به این ترتیب هرچند مجلس یازدهم به روزهای پایانی خود نزدیک می‌شود اما دولت احتمالا مجبور است در روزهای آینده طرحی ارایه کند که انتظارات نمایندگان مجلس را برآورده کند مجلسی که البته تعداد قابل توجهی از نمایندگان حاضر در آن در مجلس دوازدهم نیز حضور خواهند داشت.

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع