بودجه ۱۴۰۳ با افزایش ۲۰ درصدی بسته می شود

نمایندگان مجلس شورای اسلامی، روز گذشته بررسی ابعاد جدید بودجه ۱۴۰۳ را آغاز کردند و با نهایی شدن برخی اعداد درآمدی به نظر می‌رسد که سرانجام این لایحه به سمت نهایی شدن حرکت می‌کند.
در حالی که به روزهای پایانی فروردین ماه نزدیک می‌شویم، سرانجام آخرین لایحه بودجه‌ای که توسط مجلس یازدهم بررسی می‌شود به گام‌های پایانی خود نزدیک می‌شود. در حالی که از ابتدا بنا بود که بودجه به شکل دو مرحله‌ای بسته شود، مرحله نخست در زمستان گذشته مورد بررسی قرار گرفت اما در حالی که انتظار این بود که با همکاری دو قوه، بودجه پیش از رسیدن به پایان ۱۴۰۲ نهایی شود، برگزاری انتخابات مجلس و تعطیلی جلسات و همچنین ورود مجلس به تعطیلات نوروزی و بازگشت نمایندگان به صحن در نیمه دوم فروردین باعث شد که سرنوشت بودجه ۱۴۰۳ به سال جاری برسد و در حالی که اقتصاد ایران فعالیت خود را از چند روز قبل رسما آغاز کرده، به نظر می‌رسد که مجلس قصد دارد تا پایان فروردین تکلیف مصوبات نهایی بودجه را مشخص کند.
این در حالی است که بر خلاف سال‌های گذشته با وجود آنکه بودجه نهایی نشد، مجلس بودجه چند دوازدهمی را نیز تایید نکرد و به این ترتیب اقتصاد ایران در حالی کار خود را در سال جدید آغاز کرده که تکلیف بسیاری از قوانین سالانه هنوز مشخص نشده است. روز گذشته نمایندگان رقم نهایی بودجه را تصویب کردند. در لایحه بودجه ۱۴۰۳ بودجه کل کشور ۶۳۴۷ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده که نسبت به سال گذشته رشد حدود ۲۰ درصد را نشان می‌دهد. دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۳ مبلغ ۶۳۴۷ هزار میلیارد تومان بودجه تعیین کرده است. منابع بودجه عمومی دولت ۲۸۳۷ هزار میلیارد تومان تعیین شده است. منابع شرکت‌های دولتی، موسسات انتفاعی وابسته به دولت و بانک‌ها نیز ۳۷۴۱ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده که مجموع این ارقام به ۶۵۷۸ هزار میلیارد تومان می‌رسد. از مبلغ فوق ۲۳۱۷ میلیارد تومان مربوط به ارقامی است که دو بار منظور شده و بنابراین کسر می‌شود. رقم خالص باقی‌مانده ۶۳۴۷ هزار میلیارد تومان است. اما بودجه از دو بخش بودجه عمومی و بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت تشکیل می‌شود که بودجه عمومی شامل ۲۵۶۲هزار میلیارد تومان است.

به گزارش اقتصاددان به نقل از تعادل   ، اجزای بودجه عمومی نیز شامل منابع عمومی بالغ بر ۱۹۸۴ هزار میلیارد تومان و درآمدهای اختصاصی وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی شامل ۱۸۰ هزار میلیارد تومان است. بودجه در نظر گرفته شده برای سال ۱۴۰۲ مبلغ ۵۲۶۱ همت بود که با توجه به مبلغ ۶۳۴۷ هزار میلیارد تومان سال جاری اعداد و ارقام از رشد حدود ۲۰ درصدی بودجه دولت در سال جاری حکایت دارد. در کنار کلیات بودجه، مجلس بخش‌هایی از قوانین درآمدی دولت را نیز نهایی کرد که بخش مهمی از آن به مالیات باز می‌گردد. در لایحه بودجه ۱۴۰۳ درآمدهای مالیاتی ۱۳۰۸ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. دولت در جدول شماره ۵ مربوط به منابع قانون بودجه ۱۴۰۳ مبلغ ۱۷۹۷ هزار میلیارد تومان درآمد پیش‌بینی کرده که ۱۳۰۸ هزار و ۶۳۲ میلیارد تومان آن را درآمدهای مالیاتی تشکیل می‌دهد. این رقم شامل درآمدهای عمومی و اختصاصی دولت از محل مالیات خواهد بود که از دو سطح ملی و استانی تامین می‌شود. از مهم‌ترین منابع تامین درآمدهای مالیاتی می‌توان به مالیات اشخاص حقیقی (با لحاظ معافیت ۵ درصد مالیات تولید) به مبلغ ۴۵۴ هزار میلیارد تومان اشاره کرد. مالیات بر درآمدها نیز ۱۹۱ هزار میلیارد تومان تعیین شده است. همچنین مالیات اشخاص حقوقی غیردولتی ۳۵۸ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. از دیگر موارد کلان در بحث مالیات نیز می‌توان به رقم ۱۴۷ هزار میلیارد تومانی مالیات بر واردات اشاره کرد. از دیگر درآمدهای تعیین شده در لایحه ۱۴۰۳ نیز درآمدهای حاصل از مالکیت دولت است که بالغ بر ۱۷۴ هزار میلیارد تومان خواهد بود. همچنین درآمدهای حاصل از فروش کالاها و خدمات ۱۹۶ هزار میلیارد تومان تعیین شده است. بر اساس بخش دوم لایحه پیش‌بینی شده دولت در سال جاری از مالیات بر فروش سیگار ۸۹۳۳ میلیارد تومان درآمد داشته باشد. این رقم نسبت به پیش‌بینی ۶۲۸۰ میلیارد تومانی در لایحه بودجه سال قبل ۴۲.۲ درصد افزایش داشته است.
همچنین درآمد دولت از مالیات بر مصرف سیگار در سال جاری بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. این بخش از مالیات مربوط به موضوع جزو یک بند الحاقی ۳ ماده ۷۳ قانون برنامه پنج‌ساله هفتم توسعه است که بر اساس آن از ابتدای سال ۱۴۰۳ مالیات هر نخ سیگار تولید داخل با نشان ایرانی ۱۵ درصد، تولید داخل با نشان  بین المللی ۲۵ درصد، سیگار وارداتی با هر نشان ۵۰ درصد، هر بسته تنباکوی پنجاه گرمی تولید داخل ۲۰ درصد و هر بسته تنباکو پنجاه گرمی وارداتی آماده مصرف ۵۵ درصد نسبت به قانون بودجه ۱۴۰۲ کل کشور سالانه افزایش می‌یابد. همچنین درآمد وزارت صنعت، معدن و تجارت بابت حقوق انحصار و صدور مجوز توزیع محصولات دخانی ۶۲۰ میلیارد تومان پیش‌بینی شده که نسبت به رقم ۵۰۰ میلیارد تومانی در بودجه سال قبل ۲۴ درصد رشد داشته است. در بخش دیگری از بخش دوم لایحه بودجه، ۱۹۴۰ میلیارد تومان اعتبار برای کاهش مصرف دخانیات و پیشگیری و درمان بیماری‌های ناشی از آن و توسعه اماکن ورزشی از محل عوارض و مالیات سیگار دیده شده است. موضوع مالیات بر سیگار همواره مناقشاتی بین وزارت بهداشت و تولیدکنندگان سیگار به همراه داشته؛ تولیدکنندگان معتقدند افزایش مالیات سیگار منجر به افزایش قاچاق می‌شود، اما جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات بارها اعلام کردند که ایران کمترین مالیات را بر محصولات دخانی دارد و معتقد است افزایش مالیات منجر به کاهش مصرف دخانیات می‌شود. در کنار آن، در لایحه بودجه درآمدهای حاصل از جرایم تخلفات صنفی برای سال جاری ۴۰۰ میلیارد تومان پیش بینی شده است. این در حالی است که درآمدهای حاصل از جرایم تخلفات صنفی در لایحه بودجه سال قبل ۳۵۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده بود. بنابراین پیش‌بینی می‌شود درآمد دولت از این محل در سال جاری بیش از ۱۴.۳ درصد افزایش یابد. طبق قانون نظام صنفی گران‌فروشی، کم‌فروشی، تقلب، احتکار، عرضه خارج از شبکه عدم اجرای ضوابط قیمت‌گذاری و توزیع، فروش اجباری، ‌عدم درج قیمت و عدم صدور صورتحساب از جمله مهم‌ترین تخلفات صنفی است. همچنین بر اساس قانون صنفی باید درآمدهای ناشی از جریمه‌های دریافتی به حساب خزانه واریز ‌شود و معادل آن در بودجه‌های سنواتی منظور و توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت پس از تأمین بار مالی ماده (۴۴) این قانون به‌طور مساوی دراختیار سازمان تعزیرات حکومتی، اتاق اصناف ایران و وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار ‌گیرد تا در اجرای این قانون هزینه کنند، اما اتاق اصناف بارها نسبت به دریافت نکردن این بودجه گلایه کرده است.
در جدول شماره ۹ ماده واحده لایحه بودجه سال آینده با عنوان برآورد اعتبارات متفرقه سال ۱۴۰۳، ۱۲۵۸ میلیارد تومان برای پاداش پایان خدمت بازنشستگان دادگستری، بیش از پنج میلیارد تومان برای پاداش پایان خدمت بازنشستگان دیوان عدالت اداری، بیش از هشت میلیارد تومان برای پاداش پایان خدمت بازنشستگان سازمان بازرسی کشور و ۲۲ هزار میلیارد تومان برای پاداش پایان خدمت بازنشستگان ادارات کل آموزش و پرورش استان‌ها پیش‌بینی شده است. همچنین دولت ۱۰۰ میلیون تومان تومان اعتبار از محل مولدسازی دارایی‌ها برای پاداش پایان خدمت بازنشستگان پیش‌بینی کرده است. همچنین در لایحه بودجه سال جاری ۵۰ هزار میلیارد تومان اعتبار برای متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان در نظر گرفته شده است. گفتنی است دولت در لایحه بودجه سال گذشته ۳۲ هزار میلیارد تومان اعتبار برای پاداش پایان خدمت بازنشستگان پیش‌بینی کرده بود. به این ترتیب مجلس گامی جدید برای نهایی کردن بودجه برداشت. رییس مجلس روز گذشته توضیحاتی درباره چگونگی بررسی بودجه نیز ارایه کرد. محمدباقر قالیباف در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی در پاسخ به تذکر البرز حسینی نماینده خدابنده درباره روند رسیدگی به بخش دوم لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ اظهار کرد: بخش دوم بودجه براساس بند «ب» ماده ۱۸۲ آیین‌نامه مورد بررسی قرار می‌گیرد. وی اضافه کرد: مجلس شورای اسلامی و دولت حق ندارند که در زمان بررسی این بخش به منابع و مصارف دست زده و حکم جدیدی بنویسند لذا نمایندگان می‌توانند پیشنهادات خود را در هر سرفصل ثبت کنند بدون آنکه حکم و تبصره جدیدی اضافه شود. رییس مجلس شورای اسلامی یادآور شد که بخش دوم لایحه بودجه درباره جداول کلان و پیوست‌ها شامل طرح‌های عمرانی و شرکت‌ها و واگذاری دارایی‌ها است. سیدالبرز حسینی نماینده خدابنده در مجلس در تذکر خود اظهار کرد: روند رسیدگی به بخش دوم لایحه بودجه چگونه است؟ آیا قرار است سرفصل‌ها و بودجه دستگاه‌ها مورد رسیدگی قرار گیرد یا اینکه بودجه مربوط به پروژه‌های ریز دستگاه‌ها و مناطق مختلف کشور مورد رسیدگی قرار می‌گیرد؟

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع