بازی دولت با عوارض صادراتی

  به گزارش اقتصاددان به نقل از تعادل  ، موضوعی که با و اکنش منفی فعالان بازار به ویژه صادرکنندگان مواجه شده است. محسن رشیدفرخی رییس انجمن ملی خرمای ایران با اشاره به اینکه نیمی از صادرات خرما در طول ماه رمضان انجام می‌شود؛ گفت: افزایش ۵۰ درصدی تعرفه صادرات خرما در مقطع ماه رمضان عملا منجر به توقف صادرات این محصول خواهد شد و صادرکنندگان نمی‌توانند به تعهدات خود عمل کنند و کشاورزان نیز از مزیت‌های صادرات محروم خواهند شد. رشید فرخی توضیح داد که ۵۰ درصد خرمای تولیدی از سال قبل در انبارهاست و حدود ۲۵ درصد از این خرما برای ایام ماه مبارک رمضان کفایت می‌کند و برنامه‌ریزی شده بود که مابقی آن صادرات شود. اما با افزایش تعرفه با مشکل مواجه شد. اصولا با گرم شدن هوا مصرف خرما پایین می‌آید. از طرفی به زودی محصول جدید به بازار وارد می‌شود. بنابراین سیاست توقیف صادرات به گفته رییس انجمن ملی خرمای ایران باعث می‌شود خرما روی دست کشاورزان بماند. طبق داده‌های انجمن خرما، امسال تا امروز ۲۱۰ میلیون دلار صادرات داشتیم و تا عدد سال گذشته هنوز ۲۴۰ میلیون دلار فاصله داریم. این در حالی است که در برخی اقلام خرما بیش از ۵۰ درصد محصولات سال زراعی گذشته به فروش نرسیده و توقف یک‌باره صادرات منجر به بی‌اعتمادی بازارهای صادراتی به محصولات صادراتی ایران خواهد شد. او گفت: از سوی دیگر ممنوعیت یا محدودیت‌های صادراتی در واقع کارنامه‌های صادراتی ما هستند و در آینده باعث می‌شود بازارهای صادراتی ما دچار بی‌اعتمادی ‌شوند. همانطور که به واسطه ممنوعیت صادراتی که در سال ۱۳۹۷ داشتیم در سال ۹۸ نتوانستیم دوباره اعتماد بازارهای هدف را جالب کنیم و عملا بازارسازی‌هایی که توسط تجار و صادر‌کنندگان انجام شده بود از دست رفت.

تعاون روستایی ۱۰۰۰ تن خرمای خریداری شده را عرضه کند

رشید فرخی با بیان اینکه وضع عوارض صادراتی به گفته بخش دولتی برای تنظیم بازار داخل اعمال شده گفت: سال قبل یک تجربه خوب از تنظیم بازار توسط انجمن را پشت سر گذاشتیم و برای ماه رمضان امسال نیز به دولت پیشنهاد دادیم عرضه مستقیم با قیمت‌های رقابتی پایین را خواهیم داشت. آن هم در وضعیتی که طبق گفته مسوولان مربوطه سازمان تعاون روستایی بیش از هزار تن خرمای خریداری را در اختیار دارد که برای تنظیم بازار ماه مبارک رمضان کافی است. اما متاسفانه با وضع عوارض ۵۰ درصدی عملا نابودی تولید و تولید‌کنندگان را در پی خواهد داشت. رشید فرخی معتقد است دولت راحت‌ترین کار برای تنظیم بازار را در دستور کار قرار داده است. درحالی که می‌توانست مانند سال گذشته قیمت این محصول را در بازار به صادرات وصل نکند. او می‌گوید: برای بازار ماه رمضان تعاون روستایی هزار تن خرمایی که در اختیار دارد را عرضه کند ما نیز اعلام آمادگی می‌کنیم که مانند سال قبل در عرضه مستقیم خرما همکاری کنیم. چرا که وضع عوارض صادراتی آن هم در زمانی که به اصطلاح «دوره پیک صادرات» این محصول است عواقب خوبی در پی نخواهد داشت. با این تفاسیر رشید فرخی ابراز امیدواری کرد که تا ۵ سال آینده صادرات خرمای ایران به یک میلیارد دلار افزایش پیدا کند. درحال حاضر به غیر از کشورهای همسایه و مسلمان، خرمای ایران به بازارهای اتحادیه کشورهای CIF، هند و بخشی از اروپا صادر می‌شود. همچنین براساس داده‌های انجمن ملی خرمای ایران، ایران بعد از مصر با تولید یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن خرما، دومین تولیدکننده این محصول در جهان است. همچنان ایران بیش از عربستان خرما تولید می‌کند. درحال حاضر  ۱۰۰ هزار تن خرما از کشور عربستان بیشتر تولید داریم. اما مشخص نیست در سال‌های آینده هم همچنان ایران در تولید پیشتاز باشد. چراکه چون تولیدکنندگان باتوجه به کمبود منابع آبی کشور به دنبال افزایش سطح زیرکشت این محصول نیستند. البته میزان بهره‌وری افزایش خواهد یافت تا اتفاقی که برای پسته افتاد و صرفا سطح زیرکشت رشد کرد تکرار نشود.

 تاوان کم‌کاری وزارت جهاد را  نباید کشاورزان بپردازند

در همین حال، موسی موسی غضنفرآبادی نماینده مردم بم و رییس کمیسیون قضایی و حقوقی نیز با گلایه از اتخاذ چنین تصمیماتی گفت: بعد از سال‌ها بازاریابی‌هایی که تولید‌کنندگان خرما انجام داده‌اند و الان هم قرار داد دارند و تعهداتی دارند با اعمال این عوارض قطعا مقرون به صرفه نیست که صادرات خود را مثل سابق انجام بدهند. بنابراین به خاطر اینکه نمی‌توانند به تعهدات خود عمل کنند بازارهایی که به دست آورده‌اند را از دست می‌دهند. این نماینده مجلس تاکید کرد که تاوان و هزینه کم کاری‌هایی که توسط وزارت جهاد کشاورزی به خصوص سازمان تعاون روستایی انجام داده نباید از جیب کشاورز پرداخت شود؛ به این معنا که این سازمان باید یک تا د و ماه قبل نیاز را برای تنظیم بازار خریداری کند نه اینکه الان با وضع چنین عوارضی اینگونه به کشاورزان ظلم کنند. او همچنین با تاکید بر اینکه مسوولان نباید نسبت به این موضوع مهم بی‌تفاوت باشند، افزود: در چنین زمانی که در واقع زمان طلایی برای کشاورزان این حوزه محسوب می‌شود ممنوعیت صادراتی یا به عبارتی وضع عوارض صادراتی شرایط را برای کشاورزان بد می‌کند. آن هم در شرایطی که طبق بازدیدهایی که صورت دادیم انبارها و سردخانه‌ها پر از خرما است و برای تنظیم بازار ماه مبارک رمضان هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد.

 درآمدهای دولت از محل ورود وخروج کالا 

حال اگر نگاهی به آمار درآمدی گمرک در سال جاری بیندازیم، شاید متوجه شویم که برنامه دولت برای خلق اینگونه بخشنامه‌های یک شبه چیست. بنابر آماری که محمد رضوانی فر رییس گمرک به تازگی اعلام کرد: در بخش درآمدها، حقوق ورودی و ورود خودرو و موبایل بالای ۶۰۰ دلار و ۲۳ ردیف درآمدی گمرک، تا ۲۴ بهمن‌ماه، از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان عبور کرده است. در زمینه مالیات بر ارزش افزوده هم ۹۰ هزار میلیارد تومان وصول‌ شده؛ یعنی تا اینجا گمرک ۱۹۰ هزار میلیارد تومان مجموعه وصولی گمرک به خزانه بوده است که در زمینه حقوق و ورودی رشد ۷۸ درصدی نسبت به سال گذشته دارد و مجموعا ۴۶ درصد نسبت به سال گذشته رشد درآمدی داشتیم. این آمارها نشان می‌دهد، دولت رییسی حساب ویژه‌ای روی عوارض صادراتی و حقوق ورودی کالاها در مزرهای تجاری کشور
بازکرده است. سیاستی که فعالان اقتصادی بارها نسبت به عواقب وتبعاتی که این تصمیم بر چرخه اقتصادی کشور دارد، هشدار داده اند؛ اما گوش شنوایی برای شنیدن نیست.

 قیمت مصوب خرما 

اما قیمت مصوب خرما در ماه رمضان چقدر است؟ بررسی بازار نشان می‌دهد، همین الان کف قیمت یک کیلو خرما ۶۰ هزار تومان و سقفش بالای ۲۲۰هزار تومان است. درحال حاضر در سوپرمارکت‌های سطح شهر خرمای مضافتی ۷۰۰گرمی بین ۱۰۵هزار تا ۱۳۳ هزار تومان به فروش می‌رود. البته برخی فروشگاه‌های مجازی خرمای مضافتی را از همین الان ناموجود اعلام کردند. خرمای کبکاب هم بین ۶۹ هزار تومان تا ۱۲۸ هزار تومان بسته به وزن خرما به فروش می‌رود. ۴۰۰ گرم خرمای زاهدی هم در بازار الان حدود ۷۴ هزار تومان عرضه می‌شود. اما رییس انجمن ملی خرمای ایران، قیمت هر کیلوگرم خرمای مضافتی درجه یک درب سردخانه در آستانه ماه مبارک رمضان را ۸۰ تا ۸۵ هزار تومان اعلام کرد. به گفته او، قیمت خرما امسال در مقایسه با سال قبل ۱۲ الی ۱۳ درصد افزایش قیمت دارد. درضمن قیمت هر کیلوگرم خرمای کبکاب نیز در سال جاری حدود ۴۵ تا ۵۰ هزار تومان است که قیمت آن در سال گذشته نیز همین حدود بود.