FATF بهانه‌ای برای کم‌کاری بود یا سند خیانت؟

یکی از مهم‌ترین رویدادهای ماه‌های اخیر عضویت ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای بود. سازمان همکاری‌های شانگهای سازمانی اوراسیایی و میان‌دولتی است که سال ۱۹۹۶ توسط رهبران چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان با هدف برقرار کردن موازنه قدرت در برابر نفوذ آمریکا و ناتو پایه‌گذاری و در سال ۲۰۰۱ به طور رسمی تاسیس شد و دفتر مرکزی آن در چین قرار گرفت.

جمهوری اسلامی ایران در حالی روز گذشته به عضویت کامل این سازمان درآمد که از سال ۲۰۰۵ به عنوان عضو ناظر پذیرفته شده بود. طی سال‌های بعد از ۲۰۰۵ موضوع پذیرش دائم ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای مطرح بوده است اما تا سال ۲۰۱۵ و بعد از امضای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) میان ایران و کشورهای ۵+۱ تحریم‌های بین المللی و قطعنامه‌های شورای امنیت مانع پیوست ایران به این نهاد بود. اما پس از تصویب قطعنامه ۲۲۳۱ در شورای امنیت سازمان ملل متحد، باز هم ایران موفق نشد به عضویت این سازمان درآید.

به گزارش اقتصاددان به نقل از ایرنا ،   در همان ایام یکی از دلایل اصلی عدم موافقت عضویت ایران در سازمان شانگهای مخالفت تاجیکستان به عنوان یکی از کشورهای اصلی این سازمان بود در حالی که دستگاه دیپلماسی در تمام این سال‌ها تمرکز خود را به تنش زدایی و ارتباط با غرب قرار داده بود و از کشورهای منطقه غافل بود. رویه‌ای که سیاستگذاران در آن دوران برای گفتمان با کشورهای غربی در پیش گرفته بودند و بهانه‌تراشی آنها باعث شد که عضویت در سازمان به تاثیر بیفتد و این امر میلیاردها دلار خسارت به کشور وارد کرد.

همانطور که پیش از این گفته شد یکی از بهانه‌هایی که برای عضویت در این سازمان مطرح می‌شد FATF بود. عنوان می‌شد که اگر کشوری در لیست خاکستری و سیاه FATF باشد، شانس ادغام در نظرام بانکی جهانی را از دست می‌دهد و این موضوع باعث کاهش مبادلات تجاری بین المللی در بخش خصوصی و در بخش کلان همچون فروش نفت خواهد شد و امکان تداوم تحریم‌های اقتصادی از سوی دیگر کشورها و نهادهای مختلف به وجود خواهد آمد.

سفیر سابق چین روز گذشته در خصوص دلایل عدم عضویت ایران در سازمان شانگهای گفت: مشکل اصلی ما در عدم عضویت در این سازمان طی سال‌های گذشته عدم اجماع اعضای این سازمان در قبول عضویت ایران بود و بحث‌های دیگر از جمله FATF و تحریم و امثال این‌ها مشکلی در عضویت ایران در شانگهای ایجاد نکرده بود.

به گفته محمد کشاورززاده، اجماع سازی میان اعضای سازمان همکاری شانگهای در پذیرش عضویت ایران در آن سازمان کار بزرگ، پیچیده و زمانبری بود که با اقدامات دیپلماتیک از سوی جمهوری اسلامی ایران با موفقیت انجام شد.

رئیسی و کابینه آن موفق شدند بدون FATF به عضویت سازمان همکاری‌های شانگهای درآید. عضویت ایران در این سازمان موفقیت و پیروزی است که دولت سیزدهم پس از ۱۶ سال موفق به ا نجام آن شد. دولت سیزدهم دیپلماسی اقتصادی را در سیاست خارجی احیا کرد و نگاه اقتصادی در سفارتخانه‌ها جایگزین نگاه‌های سابق شد و این اقدام ارزشمندی بود که دولت کنونی آن را عملیاتی کرد.

دولت رئیسی از همان روزهای نخست که سکانداری کشور را در دست گرفت تمرکز خود را بر تقویت روابط با همسایگان قرار داد و رئیس جمهوری در سخنرانی خود همواره اتکا به توان داخلی و ارتباط کشورهای همسایه را اولویت دولت بیان می‌کرد.