مسکن و چند نکته کلیدی

تعداد کل واحدهای مسکونی در ایران در سال ۱۳۹۹ حدود ۲۵٫۵ میلیون بوده است. این تعداد شامل خانه‌های خودمسکن، خانه‌های اجاره‌ای، آپارتمان‌ها، و… است. تعداد خانوارهای ایرانی حدود ۲۸ میلیون یعنی قریب به سه میلیون بالاتر از میزان واحد مسکونی موجود می باشد.
نرخ رشد ساخت و ساز در ایران در ده ساله گذشته حدود ۳٫۶ درصد بوده است.
حدود ۷۰% خانوار‌ های ایرانی خودمالک هستند و ۳۰% دیگر اجاره نشین می باشند.
اقتصاددان :    طبق آمار در سال ۱۳۹۹ یعنی سال پایانی دولت دوازدهم حدود ۲۵۰ هزار واحد آپارتمان در ایران ساخته شده است.
دولت سیزدهم در اقدامی بلندپروازانه اعلام کرد که قصد دارد در هر سال حدود یک میلیون واحد آپارتمان سازی کند.
قیمت مسکن در ایران در دهه ۹۰ با نرخ رشد حدود ۲۰% افزایش یافت ولی متأسفانه در دو سال اخیر به دلایل گوناگون از جمله تورم مصالح ساختمانی ، بالارفتن نرخ دستمزدها، شرایط کرونا و تورم عمومی، جهش قیمتی قابل توجهی را شاهد بودیم.
نرخ خالی بودن مسکن در ایران در دهه ۹۰ حدود ۱۰% بوده است.
مهمترین مشکلات صنعت ساختمان در ایران عبارتند از:
۱٫ کیفیت پایین:
بسیاری از ساختمان‌ها به دلیل استفاده از مصالح غیرمرغوب، با کیفیت پایین طراحی و ساخته شده‌اند، که بعضا موجب خطرات جدی برای ساکنین و آن‌ها شده است. در سالهای اخیر شاهد ریزش برج هایی نظیر متروپل آبادان و عوارض مادی و معنوی فراوان بوده ایم.

۲٫ عدم رعایت استانداردها:
در برخی از موارد، قوانین و استانداردها رعایت نمی‌شود، که باعث شده تعداد قابل توجهی از ساختمان‌های نامطلوب و خطرناک در اقصی نقاط کشور وجود داشته باشد.

۳٫ فساد :
فساد در صنعت ساختمان چالش بزرگ دولت و جامعه است. هزینه های بالای پروژه های عمرانی به دلیل فساد، تأثیرات منفی روی اقتصاد و جامعه گذاشته است. مالکان زمین ها از مرحله تغییر کاربری و صدور پروانه تا اخذ پایان کار ، بعضا درگیر باندهای فساد شده و هزینه ساخت و ساز در کشور بالا رفته است.

۴٫ مسائل زیست محیطی:
در پاره ای از موارد، چیدمان و الگوی ساخت ساختمان‌ها، باعث گسترش آلودگی هوا، آب و خاک و….شده‌اند، که تأثیرات منفی بر روی محیط زیست و سلامت انسان‌ها گذاشته است.

۵٫ عدم برنامه‌ریزی جامع:
نبود برنامه‌ریزی جامع در صنعت ساختمان باعث شده تا پروژه های عمرانی به صورت پراکنده ، غیرهدفمند و غیر اصولی اجرا شود. که تبعات نامطلوبی به دنبال داشته است.
پیشنهاداتی برای بهبود وضعیت مسکن و صنعت ساخت و ساز توسط کارشناسان ارایه می شود که به برخی از آنها اشاره می کنم.

۱٫ توسعه بازار:
برای بهبود وضعیت، بازار مسکن باید توسعه یابد. این توسعه شامل افزایش تولید و ساخت مسکن، افزایش عرضه، مدیریت تفاضا و در نتیجه کاهش قیمت‌ها است.

۲٫ کیفیت بخشی:
در صنعت ساخت و ساز، کیفیت ساخت بسیار مهم است. تقویت مکانیزم های نظارتی برای کنترل ساخت و سازها و نظارت جدی بر روندها و رویه های ساخت و سازی کشور ضروری است. فناوری های روز دنیا می تواند به کمک نهادها برای تضمین بخشی به کیفیت بیاید.

۳٫ حمایت هدفمند:
دولت باید صنعت ساخت و ساز را حمایت کند و شرایط مناسب را فراهم آورد تا بازار مسکن رونق گیرد. علیرغم اصرار جدی ریاست محترم جمهوری برای رونق تولید در حوزه مسکن و حمایت های اداری، بانکی و… در این بخش، متاسفانه بدنه دولت و بانک ها در یک و نیم سال گذشته، همکاری مناسبی نداشته اند.

۴٫ فن‌آوری:
استفاده از فن‌آوری در صنعت ساخت و ساز، علاوه بر کمک به بهبود کیفیت، هزینه‌های تولید را نیز کم می‌کند. کشورهای توسعه یافته به فناوری های مناسبی دست یافته اند. برخی متخصصان داخلی و نیز برخی از مهاجرین ایرانی در سایر کشورها نیز اقدامات فناورانه ارزشمندی انجام داده اند. انسجام بخشی و توسعه چنین فناوری هابی قطعا در کیفیت بخشی به صنعت ساختمان موثر خواهد بود

۵٫ مقررات زدایی:
دولت باید موانع قانونی را که باعث کاهش تولید و ساخت مسکن شده‌اند، حذف کند. بوروکراسی اداری پیچیده برای اخذ مجوزها و طی مراحل صدور پروانه و… ، سد جدی در روند رونق تولید مسکن است. گام هابی برداشته شده ولی نیاز به تجه جدی تر و مانع زدایی واقعی است.

۶٫ مدیریت بازار اجاره:
توسعه بازار اجاره نیز می‌تواند بهبود وضعیت مسکن در ایران را به همراه داشته باشد. برای این منظور، باید شرایط مناسب برای سرمایه‌گذاری در بازار اجاره فراهم شود.

۷٫ حمایت از خانواده‌های جوان:
با عنایت به سرعت پیری جمعیت در کشور و ضرورت توجه به طرح هابی جوان سازی، دولت باید خانواده‌های جوان را در خرید و اجاره مسکن حمایت کند و شرایط مناسبی را برای آن‌ها فراهم آورد. مبالغ فعلی کمک هزینه مسکن، تسهیلات اعطایی و… با درصدهای بهره بالا، نه تنها کمکی به رونق مسکن نخواهد کرد، بلکه بعضا مانع توسعه این بخش است.

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع