عدالت گمشده پرداخت کمک معیشتی

تورم افسارگسیخته و گرانی لحظه ای کالاهای اساسی و مایحتاج ضروری خانوارها،باعث شده تا مجلس با ارائه طرحی تلاش کند یارانه نقدی برای خرید کالاهای اساسی در اختیار دهک های مختلف جمعیتی قرار بگیرد.

این در حالی است که عدد ۶۰ هزارتومانی در نظر گرفته شده برای هر فرد خانوار،عملا نمی تواند نیازهای مهم را پوشش دهد و کارشناسان اعتقاد دارند بهتر بود مجلس و دولت با شناسایی نیازمندان فرودست،مانع از بروز بحران های عمیق اجتماعی شوند.برهمین اساس زنگنه عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس طرح کمک معیشتی مجلس را ناشی از واقعیت جامعه دانست و عنوان کرد: منتقدین این طرح نباید فراموش کنند امروز با تورم بسیار بالایی با کالاهای اساسی مواجه هستیم و قشر زیادی از جامعه در دهک‌های پایین و حتی دهک‌های متوسط در امین مایحتاج اولیه دچار مشکل هستند.

به گزارش اقتصاددان به نقل از اسکناس،  وی با تاکید بر اینکه در برابر مشکلات مردم وظیفه داریم به آنها کمک کنیم و این اصل سوم قانون اساسی نیز به این موضوع اشاره دارد، اظهار کرد: بدون تردید همه قبول داریم که باید زیرساخت‌های اقتصادی را تغییر دهیم اما این مباحث کلان اقتصادی، امروز و فردا به درد مردم نمی‌خورد در حالی نیاز داریم خیلی زود به مردم کمک کنیم.عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی به ادعای منتقدین درباره ایجاد تورم به واسطه اختصاص ۳۹ هزار میلیارد تومان اعتبار برای اجرای طرح معیشتی اشاره و بیان کرد: به دولت مجوز داده شده است با فروش ۵۰ هزار میلیارد ریال از دارایی‌های خود حقوق بازنشستگان را پرداخت کند و بدهی سازمان تامین اجتماعی را پرداخت کند.

رقم ناچیز کمک معیشتی

در همین ارتباط، یک استاد دانشگاه معتقد است عدد ۶۰ هزار تومان کمک معیشتی، عملا به بهبود وضعیت زندگی مردم کمک نمی‌کند و حتی هزینه صبحانه یک خانواده ۴ نفره را هم تامین نمی‌کند یاور دشتبانی بیان کرد: وقتی هزینه صبحانه یک خانواده ۴ نفره در یکماه معادل ۴۰۰ هزار تومان است، پرداخت ۲۴۰ هزار تومان کمکی به بهبود معیشت آن خانواده نمی‌کند! بهتر بود به دهک‌های ضعیف‌تر، ارقام بیشتری پرداخت می‌شد تا آثار بهتری نصیبشان شود. او در گفت و گو با نود اقتصادی بیان کرد:یکی از اهداف پرداخت یارانه های نقدی برای خرید کالای اساسی،کاهش فاصله طبقاتی است.دکتر محمدرضا یزدی زاده اقتصاددان نیز بیان کرد: طرح افزایش یارانه ۷.۵ دهک که توسط مجلس تصویب شده مبهم است و مشخص نیست که این تفکیک چطور انجام شده است زیرا این ۷.۵ دهک هم به دو بخش تقسیم شده اند که مبنای آنها مشخص نیست. چرا اول هزینه ها را تعریف می کنیم بعد برای آنها منابعی را پیدا می کنیم؟ آیا دولت واقعا نمی‌تواند یارانه نقدی ثروتمندان را قطع و از آن منابع به نیازمندان کمک کند.

احتمال افزایش پایه پولی و رشد تورم

همچنین برخی کارشناسان درباره پیامدهای تورمی این طرح،اعتقاد دارند پرداخت کمک معیشتی ۶۰هزارتومانی تبعات تورمی سنگینی دارد، زیرا کسری بودجه سال جاری حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومان است.در این باره، سازمان برنامه و بودجه طی گزارشی اعلام کرد بالغ بر ۱۰۰ هزار میلیارد تومان از محل عملیات بازار باز و بازار سرمایه برای جبران کسری بودجه تامین شده است. بنابراین، تاکنون علی‌رغم تامین بخشی از کسری بودجه از راه‌های مذکور، هنوز حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان کسری وجود دارد، در چنین شرایطی دولت برای تامین منابع مالی این طرح ممکن است مجبور شود پایه پولی را افزایش دهد.مرکز پژوهش‌های مجلس نیز با‌اشاره به اینکه براساس عملکرد ۶ ماهه، منابع هدفمندی(تبصره ۱۴ قانون بودجه ۹۹) حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان عدم تحقق (کسری) داشته است، اعلام کرد: «این نوع تأمین اعتبار صرفاً موجب افزایش عمق کسری بودجه خواهد شد.» البته این مرکز پژوهشی به این نکته هم‌اشاره کرد که بخشی از عدم تحقق منابع هدفمندی مربوط به ماه‌های ابتدایی سال بوده که به‌خاطر شرایط ویژه ایجاد شده ناشی از شیوع کرونا به‌شدت کاهش یافته است و لزوماً نمی‌توان همین میزان کسری را در شش ماه دوم سال نیز انتظار داشت.

ع