«رانت و فساد» در پوشش «تولید و صنعت»!

مجتبی سلیمانی سدهی (مدیرعامل گروه مدیریت زنجیره تامین آمادگران  )  با درج یادداشتی در اقتصاددان نوشت :

اخیرا دکتر فرشاد مومنی در گفتگویی تخصصی، با ارایه آماری تعجب‌برانگیز از رانت‌های بزرگی پرده برمی‌دارد که در لوای «تولید و صنعت» به چپاول منابع و اقتصاد در ایران مشغولند:

چرا در یک کشور به شدت وابسته از نظر فناوری، باید ۱۱۱ واحد تولید خودرو اعم از واحدهای دارای پروانه بهره‌برداری فعال و واحدهای در دست اجرا داشته باشیم؟

معادل کل واحدهای خودروسازی آلمان، ژاپن، آمریکا، فرانسه، کره جنوبی، ایتالیا، اسپانیا، برزیل و ترکیه!

چرا در یک کشور باید ۱۴۴ واحد تولید سیمان وجود داشته باشد؟!

آیا مسئولان وزارتخانه‌های ما نمی‌دانند این هیولایی که از یک طرف منابع کشور را می‌بلعد و از طرف دیگر بحران کم‌آبی و آلودگی را شدت می بخشد، نباید فرجام این کشور را رقم زند؟
واحدهای سیمانی ایران، حدود شش برابر واحدهای تولید سیمان در چین و کره جنوبی است.

چرا حدود ۲۸۰ واحد تولید فولاد فقط در استان اصفهان وجود دارد؟
چه خبر است؟
چه رانت‌هایی به نام تولید فولاد توزیع می‌شود که اینها می‌خواهند هر سه نسل را نابود کنند تا این رانت‌ها برجا بماند؟!

و ایشان نتیجه می‌گیرد که:

اصولا واحد‌های تولیدی و صنعتی در ایران، یک پوشش استتاری برای چپاول و غارت است و نه تولید و اشتغال!

به مدت بیش از سه دهه، مردم ما در بخش‌های مختلف خبری تلویزیون، از افتتاح و کلنگ‌زنی چنین واحدهایی مطلع می‌شدند که ادعا می‌شد موجب چقدر اشتغال و چقدر صرفه‌جویی ارزی و چقدر خودکفایی می‌شود!

اما تحریم‌ها که شروع شد، معلوم‌ شد نه از تولید در آنها اثری بوده و نه از خودکفایی ادعایی!

تمساح اختلاس در ایران سی سال در پوسته تولید خزیده و ما را می‌درید و ما درد را تحمل می‌کردیم که بالاخره روزی قرار است این تولیدات ناجی ما باشند..

اما شد آنچه نباید می‌شد و این حاصل عدم شفافیت است.

و اما چند نکته تکمیلی در این نوشتار:

مردم هر کشوری (و به صورتی قویتر، مردم ایران زمین) همواره و همیشه علاقمند و متعصب در حمایت از تولیدات کشورشان هستند و همیشه از مطرح شدن نام و برند کالاهای کشور خود در سطح جهانی به خود می‌بالند.

«اعتماد مصرف‌کننده» برترین سرمایه اجتماعی است که یک کسب‌وکار (به خصوص از نوع تولیدی) می‌تواند داشته باشد و با هیچ حمایت و تکنولوژی‌ای قابل جایگزینی و جبران نیست.

سوءاستفاده‌ها و منفعت‌طلبی‌هایی که بعضا (هرچند بگوییم کم) در بزنگاههای سخت اقتصادی به واسطه چتر حمایتی کورکورانه دولت، در کنار ضعف نظارت و کنترل حاکمیتی، توسط برخی تولیدکنندگان ایرانی بر مردم ایران تحمیل گردید..
باعث شکل‌گیری یک نارضایتی و خشم نهفته در مردم شده است که نتیجه آن بی‌اعتمادی و گسست اجتماعی بین تولیدکننده و مصرف‌کننده گردیده است.

به دلیل تعریف شاخص‌های عملکردی اشتباه در وزارت صنعت، معدن و تجارت (مثل شاخص «میزان صدور پروانه تاسیس و بهره‌برداری صنایع»)، متاسفانه شاهد ایجاد ظرفیت‌های تولیدی بلااستفاده و معطل مانده در خیلی از صنایع کشور هستیم.

ارزهای سوبسیدی (از دلار ۷ تومانی بگیرید تا دلار ۴۲۰۰ تومانی و الان ترجیحی)، سوخت تقریبا رایگان، انرژی تقریبا رایگان، تسهیلات سوبسیدی (کم‌بهره) و …؛ باعث شدند تا تولید و صنعت در ایران طی چهار دهه اخیر، از ماهیت اصلی خود یعنی «ارزش‌آفرینی و خلق ارزش افزوده» (که نیازمند تلاش و بهره‌وری و تخصص است) به شدت فاصله بگیرد و تبدیل به یک پوشش شیک و عوام‌فریب شود برای بهره‌مندی از رانت‌های بادآورده و به یغما بردن منابع زوال‌پذیر این سرزمین!

در این وانفسا که ویژه‌خواران زالوصفت در پوستین «تولید و صنعت» و بهره‌مند از نعمات حمایتی بی‌چون‌وچرا (و بعضا انحصاری)، به چپاول و غارتگری منابع این کشور مشغول بودند..
اتفاقا بزرگترین ضربه و آسیب، به تولیدگران و صنایع با اصالت این کشور که متعهد و پایبند به اصالت تولید و صنعتگری بودند، وارد شد و نفس آنها را به شماره انداخت (مانند بسیاری از صنایع بزرگ و مادر کشور که در حال ورشکستگی و تعطیلی کامل هستند).

و اینچنین است که از یکسو، حمایت‌های افراط‌گرایانه ما از تولید و صنعت، گوش فلک را کر کرده و مردم این کشور را از دسترسی به کالاهای شایسته و باکیفیت دنیا محروم کرده (به بهانه حمایت از تولید داخل)؛
و از سویی دیگر، «تولید و صنعت» واقعی این کشور نفسش به شماره افتاده و حال نزار آن، اشک و افسوس هر ایرانی دلسوزی را برمی‌انگیزاند..

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع