بورس در انتظار بودجه ۱۴۰۳

بودجه یکی از مهم‌ترین ارکان در اقتصاد جامعه است چراکه دخل و خرج یک‌سال کشور را مشخص می‌کند. در اصل بودجه برآوردی از درآمد و هزینه‌ها در یک دوره زمانی مشخص در آینده است و معمولاً به صورت دوره‌ای تنظیم و ارزیابی می‌شود.

بودجه را می‌توان برای یک فرد، گروهی از مردم، یک تجارت، یک دولت یا تقریباً هر چیز دیگری که پول می‌آورد و خرج می‌کند تهیه کرد. در واقع بودجه که یک مفهوم در اقتصاد خرد است، برای شخص، خانواده، گروهی از افراد، کسب و کار، دولت، کشور یا هر چیزی که درآمد کسب می‌کند و پول خرج می‌کند و اهمیت بسزایی دارد.

بودجه نیز در کشور ما بسیار مهم است و می‌تواند وضعیت بازارها خصوصا بازار سرمایه را تغییر دهد. زمان کمی به تقدیم بودجه به مجلس مانده و بر همین اساس داود منظور رییس سازمان برنامه و بودجه گفت: ما بخشنامه بودجه ۱۴۰۳ را ابلاغ کردیم و تکالیف دستگاه‌ها مشخص و ابلاغ شده است، همچنین ستاد بودجه نیز فعال شده است و چارچوب کلی بودجه را آماده کرده‌ایم و در زمان قانونی یعنی آبان‌ماه مرحله اول تقدیم بودجه را انجام خواهیم داد. وی افزود: تصویب کردیم بودجه بر اساس سیاست‌های کلی برنامه هفتم تدوین شود و با توجه به اینکه کلیات برنامه از مجلس رأی گرفته، برخی تغییرات نیز در در بودجه اعمال خواهد شد. بودجه سال ۱۴۰۲ بسیار دیر به مجلس رسید و تا تابستان نرخ خوراک پتروشیمی‌ها مشخص نشده بود؛ به واسطه همین موضوع کارشناسان انتظار دارند امسال وضعیت بودجه بهتر شود و مسوولان اقتصادی دولت هرچه سری‌تر و با دقت بیشتری به تصویب بودجه ۱۴۰۳ بپردازند.

   آچمز شدن نرخ خوراک

به گزارش اقتصاددان به نقل از تعادل  ،   در خردادماه سال جاری مصوبه دولت در خصوص نرخ خوراک گازی شرکت‌های پتروشیمی منتشر شد که مربوط جلسه دولت در تاریخ ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۲ بود و نرخ خوراک پتروشیمی‌ها ۷ هزار تومان به ازای هر مترمکعب در نظر گرفته‌شده و همچنین ۱۰ واحد درصد بر نسبت نرخ سوخت صنایع به نرخ خوراک پتروشیمی‌ها اضافه‌شده و به‌عبارت‌دیگر نرخ سوخت صنایع پتروشیمی، پالایشی و فولاد ۳ هزار و ۵۰۰ تومان، معدنی و فلزی ۲ هزار و ۸۰۰ تومان، سیمان و سایر صنایع هزار و ۴۰۰ تومان به ازای هر مترمکعب در نظر گرفته شد. اما این نرخ با توجه به شرایط بازار عدد مناسبی نبود و وزیر اقتصاد با صبوری سعی کرد این مشکل را حل کند و پس از دولت تا پایان برنامه هفتم، روش محاسبه نرخ خوراک گاز صنایع را با هدف تقویت تولید و پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد به فرمول بازگرداند.

   بورس درگیر بودجه

در بودجه هر ساله قیمت فروش نفت به پالایشگاه‍ا اعلام می‌شود که اغلب ۹۵ درصد قیمت نفت خلیج‌فارس است. قیمت فروش خوراک پتروشیمی‌ها به‌‌خصوص نرخ خوراک گاز طبیعی که هر سال در بودجه تصویب می‌شود، بر هزینه‌های شرکت‌های پتروشیمی تأثیر خواهد گذاشت که با نرخ تصویب قیمت دلار در بودجه مشخص می‌شود. در همین حال شرکت‌های استخراج کانه‌های فلزی به دلیل انتفاع از حق بهره‌برداری از منابع طبیعی موظف هستند هر ساله بخشی از فروش خود را به خزانه‌داری کشور واریز کنند که با این میزان تغییر، سودآوری این شرکت‌ها نیز به‌شدت تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.در خصوص نرخ مالیات باید گفت که افزایش مالیات‌ها یا تغییر آن می‌تواند سودآوری شرکت‌ها با خطر مواجه کند. از سوی دیگر میزان انتشار اوراق نیز در بودجه تعیین می‌شود. میزان انتشار اوراق با توجه به تورم و کسری بودجه کشور تعیین می‌شود و افزایش و کاهش آن می‌تواند تاثیر بسزایی روی بازار سرمایه داشته باشد.

   نگاه بورس به بودجه

شاهین چراغی، عضو سابق شورای عالی بورس در رابطه با مهم‌ترین مسائل قابل طرح در بودجه سال ۱۴۰۳، اظهار کرد: طی سال‌های اخیر دولت‌ها در زمان تحریر بودجه به سبب ساختار نامناسب درآمد و هزینه‌ با مشکل ناترازی و کسری مواجه هستند.دولت‌ها متاسفانه درآمدهای نقدی کافی ندارند و همان میزان درآمد موجود نیز به واسطه فروش نفت، وصول مطالبات مالیاتی یا واگذاری مواد اولیه همچون (گاز پتروشیمی‌ها، حقوق معادن و …) به دست می‌آید.

عضو سابق شورای عالی بورس گفت: امسال با توجه به بررسی صورت گرفته به نظرمی‌آید کسری بودجه افزایش می‌یابد و دولت با چالش هزینه‌ای مواجه خواهد بود. یکی از نگرانی‎‌های فعالان بازار این است که اغلب کارشناسانی که به دولت در تحریر بودجه کمک می‌کنند، تنها به فکر جبران کسری بودجه از طُرق مختلف هستند؛ اما به سبب عدم بررسی‌های دقیق اطلاعی کافی از اثرات تصمیمات اتخاذ شده ندارند! به‌طور مثال افزایش غیرمعقول بسیاری از مواد اولیه یا محصولات همچون خوراک پتروشمی‌ها یا معافیت‌های صادراتی و… شاید در کوتاه‌مدت یا میان‌مدت کسری و ناترازی بودجه را جبران کند؛ اما در طول یک سال می‌تواند زیان‌های قابل توجهی را برای توسعه صنایع و سود سهام صندوق‌های بازنشستگی در شرکت‌های سرمایه پذیر و بازار سرمایه به همراه داشته باشد.

چراغی تصریح کرد: سازمان بورس برای تحریر بودجه ۱۴۰۳ و عدم تکرار مجدد چالش‌های مخرب برای بازار سهام می‌بایست تحلیل حساسیت افزایش هر نوع نرخ خوراک، ایجاد عوارض و… بر بازار سرمایه را مدل‌سازی کند و نتایج آن را به واسطه برگزاری جلسات متعدد با دو نهاد مذکور و مسوولان سیاسی کشور در میان بگذارد، و از توان کارشناسی در بازار سرمایه برای اطلاع‌رسانی اثرات تصمیمات بودجه‌ای استفاده کند.عدم توجه دولت، مجلس و سازمان برنامه و بودجه به نتایج تحلیل‌های کارشناسی سازمان بورس می‌تواند موجب کاهش درآمدهای مالیاتی حاصل از معاملات در بازار سهام، تشدید حباب در بازارهای موازی، عدم تشکیل سرمایه در بخش تولید و کاهش طرح‌های توسعه‌ای شرکت‌ها و در نهایت افزایش سطح تورم و کاهش اشتغال شود.

عضو سابق شورای عالی بورس در پایان گفت: در هیچ یک از کشورها به جز ایران سهامداران درگیر بودجه و معضلات کسری بودجه تا این سطح نیستند. دولت باید برنامه بلندمدت خود را منتشر کند و سرمایه‌گذار با خاطری آسوده سرمایه خود را در این بازار بیاورد؛ در غیر این صورت باید منتظر اثرات نقدینگی و … در حوزه مسکن و ارز باشیم. مایون دارایی، کارشناس بازار سرمایه در رابطه با نقش سازمان بورس در تحریر بودجه ۱۴۰۳، اظهار کرد: سازمان بورس به مدت ۲ سال پیاپی است که پیش از تحریر لایحه بودجه سالانه توسط دولت از نظرات کارشناسان، فعالان و …بهره می‌گیرد. به‌طور حتم چنین اقداماتی افزون بر حفظ حقوق سهامداران، موجب سودآوری صنایع نیز خواهد شد.سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان مدافع حقوق سهامداران و متولی ایجاد بازاری شفاف می‌بایست افزون بر حضور در جلسات هیات دولت به‌طور مداوم با مرکز پژوهش‌های مجلس و کمیسیون اقتصادی در راستای تسریع در روند اخذ تصمیمات در ارتباط باشد.

مدیرعامل سبدگردان داریوش تاکید کرد: تحقق پیشنهادات جمع‌آوری شده کارشناسان و فعالان در لایحه بودجه ۱۴۰۳ نیازمند پیگیری و همکاری شورای مشورتی سازمان بورس با دولت و مجلس است.

دارابی در ادامه درباره مهم‌ترین موارد قابل درج در لایحه بودجه ۱۴۰۳، بیان کرد: انتظار می‌رود به منظور شفافیت و تقویت معاملات بازار سرمایه مواردی همچون عوارض صادراتی، خوراک پتروشیمی‌ها، معافیت‌های مالیاتی مربوط به بازار سرمایه، نرخ بهره بانکی، خصوصی‌سازی، سهام عدالت، رفع قیمت‌گذاری دستوری و …. در بودجه ۱۴۰۳ لحاظ شود. دولت و مجلس در راستای تقویت بازار سرمایه و تسریع در روند تامین مالی پروژه‌های عمرانی می‌بایست در بودجه ۱۴۰۳ از اخذ هرگونه تصمیمات غیر کارشناسی خودداری کنند.

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع