11

کاربرد دیگر آن به‌‌‌عنوان ماده خام در تولید بعضی از محصولات شیمیایی مانند چسب‌‌‌ است. در سال‌های اخیر تولید عمده این مواد کمک شایانی به صنایع کشاورزی کرده است. به واسطه افزایش بی‌نظیر قیمت اوره در سال‌جاری، شرکت‌های اوره‌ساز بازار سرمایه مورد توجه ویژه سرمایه‌گذاران قرار گرفتند. پتروشیمی‌پردیس، کرمانشاه، خراسان و شیراز جزو شرکت‌های اوره‌‌‌ساز بورسی کشور هستند که در این گزارش به بررسی عملکرد آنها خواهیم پرداخت.

پتروشیمی شیراز

پتروشیمی شیراز به عنوان اولین شرکت پتروشیمی ایران در سال ۱۳۴۳ با هدف تولید کودهای شیمیایی «ازته» فعالیت خود را آغاز کرد. این شرکت در بدو امر با تولید اوره، آمونیاک، نیترات‌آمونیوم و اسیدنیتریک شروع به کار کرد و واحدهای یوتیلیتی آن نیز با توجه به قدمت تاسیس در داخل شرکت طراحی شده است. طی سال‌های ۵۲ تا ۹۵ شرکت پتروشیمی شیراز با طرح‌‌‌های توسعه و نوسازی واحدها مواجه بوده که این اقدامات درنهایت سبد محصولات شرکت را به شرح ذیل رسانده است:

اوره: با ظرفیت اسمی یک‌میلیون و ۵۶۷‌هزار تن؛

آمونیاک: با ظرفیت اسمی یک‌میلیون و ۵‌هزار تن؛

نیترات آمونیوم: با ظرفیت اسمی ۵/ ۲۱۴‌هزار تن؛

متانول: با ظرفیت اسمی ۸۴‌هزار تن؛

آرگون: با ظرفیت اسمی ۵هزارتن؛

اسید نیتریک: با ظرفیت اسمی ۲/ ۳۴۱‌هزار تن؛

UAN : با ظرفیت اسمی ۳۳‌هزار تن.

پتروشیمی شیراز در سال ۸۳ در بازار سرمایه پذیرفته شد. این شرکت از واحدهای فرعی گروه گسترش نفت و گاز پارسیان است که کنترل‌کننده نهایی آن شرکت سرمایه‌گذاری غدیر است.

نکته قابل‌توجه در خصوص محصولات پتروشیمی شیراز، انحصار تولید محصول UAN (Liquid urea-ammonium nitrate)  یا کود آمونیوم‌نیترات مایع در کشور و منطقه خلیج‌فارس است. این محصول از سال ۱۳۹۶ به سبد محصولات شیراز افزوده شد. «شیراز» در حال حاضر با ارزش بازار ۷/ ۲۸‌هزار میلیارد تومان و قیمت ۵۶۳۴تومان در بازار اول (تابلوی فرعی) بورس معامله می‌شود. P/ E (TTM) سهم برابر با ۲۳/ ۸ است. بر اساس صورت‌های مالی ۹ماهه منتشرشده از سوی «شیراز»، این شرکت در فصل بهار ۷/ ۱‌هزار میلیارد تومان، در فصل تابستان ۵۸/ ۳‌هزار میلیارد تومان و در فصل پاییز ۵۱/ ۳‌هزار میلیارد تومان درآمد عملیاتی داشته است. میزان سود ناخالص شرکت در سه فصل بهار، تابستان و پاییز به ترتیب ۹۷۳میلیارد تومان، ۹۷/ ۱‌هزار میلیارد تومان و ۳/ ۱‌هزار میلیارد تومان و حاشیه سود ناخالص این سه فصل به ترتیب فصل‌‌‌ها برابر با ۵۷درصد، ۵۵درصد و ۳۷‌درصد بوده است. همچنین «شیراز» در فصل بهار ۵/ ۱۲۷تومان، در فصل تابستان ۴/ ۲۵۸تومان و در فصل پاییز ۱۵۹تومان سود خالص به ازای هر سهم ساخته است. در ۹ماه سال ۱۴۰۰، «شیراز» ۸/ ۸‌هزار میلیارد تومان درآمد عملیاتی داشته که نسبت به دوره مشابه سال قبل رشد ۷۵درصدی را ثبت کرده است. شرکت در این ۹ماه ۷/ ۲‌هزار میلیارد تومان سود خالص داشته که نسبت به دوره مشابه سال قبل رشد ۱۷درصدی نشان می‌دهد. سود هر سهم شرکت نیز در ۹ماه سال ۹/ ۵۴۴تومان اعلام شد.

پتروشیمی خراسان

به گزارش اقتصاددان به نقل از دنیای اقتصاد  ، شرکت سهامی پتروشیمی خراسان، به عنوان بزرگ‌ترین پتروشیمی واقع شمال شرق کشـور، در سال ۱۳۶۹ تاسیس شد و از خرداد ۱۳۷۵ با آغـاز فعالیت‌های بهره‌برداری در لیست بنگاه‌های صنعتی و تولیدی کشور قرار گرفت و در سال ۱۳۹۱ در بازار سرمایه کشور پذیرفته شد. این شرکت در بخش گرمخان شهر بجنورد، واقع شده است. پتروشیمی خراسان از واحدهای فرعی شرکت سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین (تاپیکو) بوده و واحد نهایی کنترل‌کننده آن شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی (شستا) است.

سبد محصولات خراسان و ظرفیت اسمی آن به شرح ذیل است:

اوره: با ظرفیت اسمی ۴۹۶‌هزار تن؛

آمونیاک: با ظرفیت اسمی ۳۳۰‌هزار تن؛

کریستال ملامین: ۲۰‌هزار تن.

طرح توسعه مهم این شرکت که از سال ۹۴ اجرای آن در دستور کار بوده و تاکنون اجرایی نشده است، طرح جی‌تی‌پی‌پی (GTPP) است. این طرح که نام آن مخفف عبارت«Gas To Polypropylene» است، طرحی صنعتی است که بر اساس آن گاز طبیعی به پلی‌پروپیلن تبدیل می‌شود. در این فرآیند، گاز طبیعی به عنوان خوراک در چرخه تولید قرار می‌گیرد و پس از طی سه فرآیند جداگانه به محصول نهایی ختم می‌شود. فرآیندهای تولید متانول از گاز طبیعی شامل تبدیل متانول به پروپیلن و درنهایت تبدیل پروپیلن به پلی‌پروپیلن است.

ارزش بازار «خراسان» در حال حاضر ۲۲/ ۱۷‌هزار میلیارد تومان و قیمت هر سهم آن ۹۶۲۲تومان است که در بازار دوم بورس معامله می‌شود. P/ E (TTM) سهم برابر با ۶۱/ ۵ است. بر اساس صورت‌های مالی ۹ماهه منتشرشده توسط «خراسان» این شرکت در فصل بهار ۶/ ۸۳۸میلیارد تومان، در فصل تابستان ۲۲/ ۱‌هزار میلیارد تومان و در فصل پاییز ۰۲/ ۲‌هزار میلیارد تومان درآمد عملیاتی داشته است. میزان سود ناخالص شرکت در سه فصل بهار، تابستان و پاییز به ترتیب ۴/ ۵۸۸میلیارد تومان، ۵/ ۸۳۲میلیارد تومان و ۴/ ۱‌هزار میلیارد تومان بوده است.

حاشیه سود ناخالص این سه فصل به ترتیب فصل‌‌‌ها برابر با ۷۰درصد، ۶۸درصد و ۷۱‌درصد بوده است. همچنین «خراسان» در فصل بهار ۱/ ۳۰۶تومان، در فصل تابستان ۲/ ۴۵۲تومان و در فصل پاییز ۵/ ۷۳۱تومان سود خالص به ازای هر سهم ساخته است. در گزارش ۹ماهه سال مالی شرکت ۰۹/ ۴‌هزار میلیارد تومان درآمد عملیاتی داشته که نسبت به دوره مشابه سال قبل رشد ۱۶۷درصدی داشته است. شرکت در این ۹ماه ۶/ ۲‌هزار میلیارد تومان سود خالص داشته که نسبت به دوره مشابه سال قبل رشد ۱۵۸درصدی را محقق کرده است. سود هر سهم شرکت نیز در ۹ماه سال ۸/ ۱۴۸۹تومان اعلام شد.

پتروشیمی کرمانشاه

این شرکت پس از تاسیس در سال ۱۳۷۵ در سال ۱۳۸۶ به بهره‌‌‌برداری رسید و در سال ۱۳۹۰ در بازار سرمایه پذیرفته شد و از زمره شرکت‌های گروه گسترش نفت و گاز پارسیان است. پتروشیمی کرمانشاه در کیلومتر ۴ جاده هرسین واقع شده است.

محصولات پتروشیمی کرمانشاه به همراه ظرفیت اسمی تولید این محصولات به این شرح هستند:

اوره: با ظرفیت اسمی ۶۸۶‌هزار تن؛

آمونیاک: با ظرفیت اسمی ۳۹۶‌هزار تن.

طرح توسعه کرمانشاه در سال ۱۳۹۲ و با هدف رشد ۱۰۰درصدی ظرفیت تولیدی آغاز شد. حسب صورت‌های مالی ۶ماهه شرکت، این طرح به میزان ۵۰درصد پیشرفت فیزیکی داشته و بر اساس برآوردها تا سال ۱۴۰۲ به بهره‌برداری خواهد رسید. «کرماشا» در حال حاضر با ارزش بازار ۹/ ۱۶‌هزار میلیارد تومان در قیمت ۴۷۹۶تومان در بازار اول (تابلوی اصلی) بورس معامله می‌شود.  بر اساس صورت‌های مالی ۹ماهه منتشرشده توسط «کرماشا» این شرکت در فصل بهار ۹۲۹میلیارد تومان، در فصل تابستان حدود‌ هزار میلیارد تومان و در فصل پاییز ۱/ ۱‌هزار میلیارد تومان درآمد عملیاتی داشته است. میزان سود ناخالص شرکت در سه فصل بهار، تابستان و پاییز به ترتیب ۶۷۱میلیارد تومان، ۶۹۳میلیارد تومان و ۳/ ۵۲۲میلیارد تومان بوده است. حاشیه سود ناخالص این سه فصل به ترتیب فصل‌‌‌ها برابر با ۷۲درصد، ۶۷درصد و ۴۷‌درصد بوده است. در گزارش ۹ماهه سال مالی شرکت ۰۷/ ۳‌هزار میلیارد تومان درآمد عملیاتی داشته که نسبت به دوره مشابه سال قبل رشد ۸۳درصدی را ثبت کرده است. شرکت در این ۹ماه، ۹/ ۱‌هزار میلیارد تومان سود خالص داشته که نسبت به دوره مشابه سال قبل رشد ۱۰۶درصدی داشته است. سود هر سهم شرکت نیز در ۹ماه سال ۱/ ۵۴۳تومان اعلام شد.

پتروشیمی پردیس

این شرکت به عنوان بزرگ‌ترین واحد تولیدکننده اوره و آمونیاک خاورمیانه در سال ۸۳ تاسیس و در سال ۱۳۹۰ در بازار سرمایه پذیرفته شد. احداث فازهای اول، دوم و سوم مجتمع پتروشیمی پردیس به ترتیب در سال‌های ۱۳۸۰، ۱۳۸۳ و ۱۳۹۲ صورت گرفت و فاز اول در سال ۱۳۸۶، فاز دوم در سال ۱۳۸۹ و فاز سوم در سال ۱۳۹۶ به بهره‌برداری رسید. پتروشیمی پردیس از واحدهای فرعی شرکت گسترش نفت و گاز پارسیان است که ذیل گروه سرمایه‌گذاری غدیر قرار می‌گیرد و در منطقه عسلویه واقع است. محصولات پتروشیمی پردیس به این ترتیب است:

اوره: با ظرفیت اسمی ۳میلیون و ۲۲۵‌هزار تن؛

آمونیاک: با ظرفیت اسمی ۲میلیون و ۴۰‌هزار تن.

«شپدیس» در حال حاضر با ارزش بازار ۴/ ۸۳‌هزار میلیارد تومان در قیمت ۱۳۹۰۹تومان در بازار اول (تابلوی فرعی) بورس معامله می‌شود. (P/ E (TTM سهم برابر با ۳۶/ ۵ است. بر اساس آخرین صورت مالی شرکت (سه‌ماهه منتهی به ۳۰ آذرماه ۱۴۰۰) شرکت در فصل پاییز ۴/ ۹‌هزار میلیارد تومان درآمد عملیاتی داشته که نسبت به دوره مشابه سال قبل رشد ۱۰۲درصدی داشته است. شرکت در این سه‌ماه سود خالص ۶/ ۵‌هزار میلیارد تومانی شناسایی کرده است. حاشیه سود ناخالص شپدیس در این فصل برابر با ۶۰‌درصد بوده است که تقریبا ۱۰واحد‌درصد کمتر از دوره مشابه سال گذشته و ۴واحد‌درصد کمتر از سال مالی گذشته است. سود خالص شرکت در این فصل نسبت به فصل گذشته خود ۳۰‌درصد افزایش یافته است. «شپدیس» در تابستان سود خالص ۴میلیارد و ۲۵۵میلیون و ۳هزار تومانی را با فروش ۶میلیون و ۶۵هزار و ۸هزار تومان شناسایی کرده بود. سود هر سهم شرکت نیز در ۹ ماه امسال ۲۱۴۳ تومان اعلام شد.