کتاب هنرگویندگی در رادیو تالیف استاد رسول خان امین

اقتصاددان :  اگر آن‎چه را که در اعماق روح‎مان نهفته داریم و آن‎چه را در زندگی می‌بینیم و احساس می‌کنیم. بتوانیم همان‌گونه ماهیت آن‌ها را بیان کنیم و یا واقعیت پدیده‌ها را آن‎ طوری که است برملا ساخته و نشان بدهیم، ما را گوینده، نویسنده، ممثل و یا گاهی رمز گر و زمانی رمز کش نامند، در واقعیت شمار کسانی که دارای این موهبت و توانایی هستند، اندک از بسیاری بوده و طبیعی است که از همه مردم نمی‌توان انتظار داشت که گوینده‌ای‌ برگزیده و یا نویسنده‌ای‌ چیره‌دست بار آیند.

اساساً در هر هنری، چه گویندگی یا سخنوری، بیش از هر چیز سخن از مسؤولیت و تعهدات از آن لحاظ است که انسان می‌اندیشد؛ و طرح ربط منطقی مطلب‎ها را می‌ریزد تا آن زمان که اندیشه­ی خود را به‌صورت نوشته و پیام به دیگری می‌رساند، نمی‌تواند از محدوده مسؤولیت و تعهد آن‌هم در چهارچوب فضیلت و تقوا و اخلاق فاضله بیرون رفته و در گزینش الفاظ که دربرگیرنده معانی هستند و به کار آن‌ها در جای مناسب، کوتاهی نماید، چه به قول نظامی:

به که سخن دیرپسند آوری

تا سخن از دســت بلند آوری

پرده رازی که سخن گستریست

سایه‌ای از سایه پیغمبریست

به همین جهت در قرآن کریم، آیاتی چند به بیان اهمیت این رسالت و مسؤولیت اختصاص‌یافته است، از آن جمله آیات اول و دوم سوره­ی قلم است که در آن آیات خداوند متعال به قلم -که ابزاری بس مقدس است- سوگند یاد می‌کند و به حرمت نوشته و اعتبار آن تصریح می‌فرماید؛ و در پایان سوره، پیامبر اسلام (ص) را بدین بیان شیوا در برابر نسبت‌های ناروای کافران تسلیت می‌بخشد که (این کتاب نیست مگر سرچشمه پند و حکمت و وسیله رستگاری و سعادت برای جهانیان). در سوره­ی علق آیه چهارم نیز خداوند (ج) پس از بیان دو صفت آفریده گاری و بخشایش‎گری که والاترین صفات اوست، به ارزش قلم یاد می‌کند و می‌فرماید: (آن وجود فیاضی را که آدمی را موهبت نوشتن آموخت و آن‎چه را که نمی‌دانست بدو تعلیم داد).

زندگی روزانه هر یک از ما پُر از تلاش و فعالیت برای رسیدن به هدف مطلوب است که فقط می‌توان با ابراز نظر، بیان واقعیت‌ها، تبادل‌نظر و اندیشه و ترجمانی از پدیده‌های طبیعی و اجتماعی به هدف رسید. در این‎جا با فعالیت‌های هنری مستمر رشته موردنظر ما چنین کاری به‌دست‌آمده می‌تواند. ما با رشته نامریی با دیگران مربوط هستیم، وجود همین پیوندهاست که به ما جرئت زندگی کردن و روبه‎رو شدن با جامعه را می‌دهد. برای نگهداری این پیوند و ازدیاد آن‌ها، راهی جز جلب‌ِ توجه و اعتماد دیگران در پیش نیست.

به همین منظور با ظهور رادیو–تلویزیون و ضرورت بیان و ارایه نوشته‌ها اشعار و مطلب‎های متنوع هنری به عنوانِ گویندگی ظهور نمود و کسانی به‌عنوان گوینده­ی رادیو و تلویزیون دست‌ به ‌کار شدند. از آن‎جایی که گویندگی به شیوه­ی نوین با رادیو و تلویزیون پیوند داشت گویندگان کشور ما افغانستان نسبت عدم دسترسی به منابع و مأخذ در مورد هنر گویندگی هر یک به ابتکار خود مهارت‌هایی را به کار گرفتند، درست یا غلط یکی از دیگری تقلید کردند و این تقلید و خودسری هم‎چنان ادامه یافت. در این‌جا گه‌گاه رادیو و تلویزیون نیاز خود را به گویندگان جدید اعلان می‌نماید عده­ای از جوانان علاقه‌مند مراجعه می‌کنند ثبت‌نام می‌شود و چندی هم برای آمادگی آن‌ها کورس‎های دایر می‌شود. از این‎که تدویر چنین کورس‎ها کار مثمر و بااهمیت است، شکی وجود ندارد؛ و اما نقص کار در این است که برنامه درست و مواد مشخصی جهت تدریس و آموزشِ دانشجویان موجود نیست. البته این نقیصه کلی است. اصلاً در کشور ما دستورالعملی یا راهنمایی درزمینه­ی گویندگی تهیه نشده (اگر به‌وسیله بعضی استادان شده مکفی یک گوینده حرفه‌ای رادیو نیست) و یا اصلاً در این زمینه کاری نشده است.

باید ذکر نمود که در کشور ما هنر گویندگی به مقایسه کشورهای غربی خیلی هم یک پدیده جدید نیست که خوشبختانه در این راه اشخاص بسیار خبیر و دانشمند و هنردوست گام‌های متین برداشته‎اند. این‎جاست که درمی‌یابیم گویندگی را رازها و شگردهای فراوان است که باید آن‌ها را یافت، با آن‌ها آشنا شد و آن‌ها را به کار بُرد تا گوینده شد و در این کتاب این راز و رمزهای گویندگی در رادیو تا حد امکان نمایان خواهد شد. البته با کاوش در گفته‌های اندیشمندان و اهل‌فن و تجاربی که درزمینه­ به‌دست‌آمده گویای خوبی برای دریافت این رمزها و شیوه‌ها است.

لطفاجهت مطالعه  مطلب روی لینک زیر ضربه بزنید :

هنرگویندگی در رادیو-۱

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع