ملاک انتخاب اعضای شورای شهر در خوزستان، سیاست یا تخصص؟

بقلم یعقوب راشدی

انتخابات ششمین دوره شورای اسلامی شهر ۲۸ خرداد ماه برگزار می شود که چند مدت مانده به این رویداد، موضوع انتخاب اعضای این شورا بر اساس ملاک تخصص یا گرایش و نگاه سیاسی و قومی افراد در محافل و رسانه های شهرهای استان مطرح شده است.

در این باره دیدگاهای متفاوتی وجود دارد، در دیدگاه اول عده ای بر این اعتقاد هستند که حوزه عمل شورای شهر سیاسی است و تخصص مقدم بر سیاست نیست اما یکی از ویژگی های مهم اعضای شورای شهر پس از سیاسی بودن حتما تخصص است و نقش احزاب و اطراف سیاسی در انتخابات شوراهای شهر، با توجه به اینکه انتخابات شورای شهر موضوعی سیاسی است.

در سال های اخیر متاسفانه مدیریت شهری بیشتر به مسائل سیاسی مخصوصا در جهت کسب رضایت نمایندگان ادوار مختلف مجلس معطوف بوده و کمتر به مسائل زیرساختی شهری مانند پروژه های بزرگ و فضای سبز چشم نواز، مراکز تفریحی پل ها و زیرگذر و روگذر و زیباسازی شهری کلان رو آورده اند.این مشکل عمده شهری است که به زیر‌ پوست شهر توجهی نشده موضوعات حاشیه نشینی، توزیع عادلانه امکانات شهری و حتی به لحاظ سخت افزاری هم بخش هایی از شهر مغفول مانده است. با توجه به این نگاه سیاست محور اگر افرادی به شورا وارد شوند، به یقین در انتخاب شهردار و مدیران شهرداری اولویت منافع باندی و حزبی، قومی و سیاسی خواهد بود و نه انتخاب افراد اصلح دغدغه مند برای پیشرفت شهر.

اما دیدگاه دوم و طرفداران آن بر این اعتقاد هستند که شورای شهر محل خدمت است و نه باندبازی های قومی و سیاسی، اگر طرفداران انتخاب سیاسی حقوق اساسی، عرصه عمومی را نمی شناسند و اگر محدوده سیاسی و سیاست را با باند بازی سیاسی و زد و بند و… یکسان آموخته اند، تقصیر شهروندان چیست؟از کجای این بحث در موضوع حقوق اساسی برداشت می شود که شورا جای باند بازی سیاسی است و جای خدمت نیست؟

وقتی در اصل هفتم قانون اساسی آورده اند که شورا از ارکان تصمیم گیری و اداره امور است، این یعنی شورا از جنس قدرت و سیاست در نظام حکومتی است، وقتی در دوره های اخیر شورای شهر در بسیاری از موضوعات اعضای شورا اختلاف نظر شدیدی داشتند و هر برنامه و پروژه شهری را متاثر از اطراف غیر از شورا میدیدند و کسی هم متعرض آنان نشده است یعنی اقدامی نامتعارف و غیرقانونی انجام نشده و شورا و شهرداری همه از جنس قدرت و سیاستند اما وابسته به حزب، قومیت و اطراف سیاسی هستند که به جای پاسخ به شهروندان به افراد وابسته پاسخ می دهند. و اینکه عضو شورای شهر باید بر روی مدل های شهرسازی، مدیریت کلان شهری، توسعه زیرساخت های شهری و نهایتا مهندسی فرهنگی احاطه و تسلط داشته باشد همه کشک است و بی اهمیت! فقط سیاست! تخصص هم البته بد نیست اما معیار و ملاک اول سیاسی بودن اعضای شورای شهر است!

این‌گونه سخن گفتن های لخت و عریان و اینکه مردم بدانید لیست ما این نفرات هستند که همگی از یک طیف قومی یا سیاسی می باشد چیز بدی نیست، اتفاقا این‌گونه صادقانه با مردم سخن گفتن بسیار خوب است اما مساله اینجاست که یک شورای شهر سیاسی چه بر سر زیرساخت های عمرانی، توسعه شهری و فرهنگ عمومی شهروندان خواهد آورد؟در شهری که اعضای شورای شهر آن تنها سیاسی یا قومی هستند مشکلات مردم چقدر درک می‌شود؟ لزوم توسعه متوازن شهر چقدر فهمیده می‌شود؟عدالت اجتماعی و لزوم کاهش فاصله طبقاتی و خدمت به مناطق مختلف شهری چقدر برای چنین شورایی مهم خواهد بود؟اصلا دغدغه این سیاست‌ورزان محترم که در غالب یک لیست قومی حزبی و…که شورا را اشغال خواهند کرد چقدر از جنس دغدغه های مردم خواهد بود؟

به دلیل عدم تاکید بر تخصص افراد و تبدیل لیست های سیاسی به سفره ای که هر دسته ای در پی برداشت سهم‌ خود است، چندان گرهی از مشکلات شهر باز نخواهد کرد اما نگران کننده تر از آن یکدست شدن شورا از نظر گرایش سیاسی و منافع گروهی است که مفسده های زیادی را می توان بر آن فرض کرد.هر چند شوراهای شهر نهادهای سیاسی نیست اما کارکرد سیاسی دارد.

شورای شهر و شهرداری ها از نظر حقوقی و سیاسی از نهادهای ساخت قدرت هستند و در ساخت سیاسی مهمترین موضوع توزیع منابع است که مورد تصمیم گیری و نظارت قرار می گیرد بنابراین شورا هر چند یک نهاد سیاسی نیست ولی کارکرد سیاسی دارد، کارکرد شورا قطعا مدیریت یکپارچه شهری با رویکرد توسعه شهری هست، در صورت سیاسی شدن انتخاب اعضای شورای شهر، ممکن است افراد بی تخصص به شوراها راه یابند و در مقام تصمیم گیری، ناگزیر به چشم پوشی از تخلفات احتمالی شهرداری باشند که با رای آنها روی کار می آید و از این رو، شهروندان باید از انتخاب افراد سیاسی به عنوان عضو شورای شهر خودداری کنند و بنای خود را بر انتخاب افراد با تخصص، مومن، متعهد و دارای بینش سیاسی بالا بگذارند که اولویت آنها پاسخگویی به شهروندان باشد نه اطراف سیاسی و قوم و قبیله و …..