آمارهای منتشرشده از سوی بانک‌مرکزی نشان می‌دهد به‌رغم روند رو به کاهش نرخ رشد نقدینگی در ماه‌های پایانی سالگذشته، رشد پایهپولی سرعت گرفته و در اسفندماه از سطح ۴۰درصد عبور کرده‌است. این بدان معناست که گرچه سرعت رشد نقدینگی در پایان خردادماه به میانگین بلندمدت خود بازگشت اما رشد پایهپولی نشان می‌دهد که همچنان موتور چاپ پول روشن است. بررسی آمارها حاکی از آن است سهم عمده رشد پایهپولی به مطالبات بانک‌مرکزی از شبکه بانکی کشور بازمیگردد؛ در واقع می‌توان گفت که در حال‌حاضر روند پایهپولی و نقدینگی در دو مسیر متفاوت قرار دارند و سیاستگذار با کمربند ضریب فزاینده در حال کنترل نقدینگی است؛ به‌نظر می‌رسد گرچه در کوتاه‌مدت چنین ابزاری کارآمد باشد اما در نهایت ضریب فزاینده نیز ظرفیت کاهشی خود را از دست خواهد داد و رشد نقدینگی با رشد پایهپولی همسو خواهد شد. آمار سهم پول از نقدینگی نیز در اسفندماه سال۱۴۰۱ به روند روبه‌رشد خود ادامه داد و به سطح ۷/ ۲۵درصد رسید. جزئیات گزارش بانک‌مرکزی نشان می‌دهد در اسفندماه سالگذشته، نقدینگی از سطح ۶۳۳۷هزار میلیارد‌تومان و پایهپولی از سطح ۸۵۹هزار میلیارد‌تومان عبور کرده‌است.
تصویر پولی اسفندماه
به گزارش اقتصاددان به نقل از دنیای اقتصاد ، روز گذشته روابط‌عمومی بانک‌مرکزی از انتشار گزارش گزیده آمارهای اقتصادی اسفند ماه ۱۴۰۱ خبر داد. نشریه الکترونیکی گزیده آمارهای اقتصادی حاوی جدیدترین اطلاعات و آمارهای اقتصادی و مروری بر تحولات در بخش‌های پولی و بانکی، تراز پرداخت‌ها و بازار سرمایه است. بخش پولی و بانکی شامل خلاصه دارایی‌ها و بدهی‌های سیستم بانکی اعم از بانک‌مرکزی، بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی، بانک‌های تجاری، بانک‌های تخصصی و بانک‌های غیردولتی و موسسات اعتباری غیربانکی و نیز شامل ارقام عمده پولی و اعتباری و تسهیلات اعتباری بانک‌ها و موسسات اعتباری به تفکیک عقود اسلامی می‌شود.
اطلاعات منتشرشده از سوی بانک‌مرکزی نشان می‌دهد که سطح نقدینگی در پایان اسفندماه به بیش از ۶۳۳۷هزار میلیارد‌تومان رسیده است. این عدد نسبت به سطح نقدینگی در مدت مشابه سالگذشته ۱/ ۳۱درصد افزایش پیدا کرده‌است. مقایسه رشد نقطه‌به‌نقطه نقدینگی اسفند با بهمن از کاهش ۸/ ۲ واحد‌درصدی سرعت نقدینگی حکایت دارد. آمارها نشان می‌دهد که رشد نقدینگی به‌ثبت رسیده در اسفندماه ۱۴۰۱ از اسفندماه سال۹۸ بی‌‌‌‌‌سابقه محسوب می‌شود. با کاهش سرعت رشد نقدینگی در اسفند، روند کاهشی سرعت نقدینگی که از مرداد ۱۴۰۱ آغاز شده بود برای هفتمین ماه متوالی ادامه پیدا کرد.
نقدینگی خود از دو جزء مهم پول و شبهپول تشکیل شده‌است؛ پول به اسکناس و مسکوکات و سپردههای دیداری اطلاق می‌شود و منظور از شبهپول سپردههای غیر‌دیداری است. به‌عبارت دیگر شبهپول نوعی از سپردههای مدت‌‌‌‌‌دار است که امکان نقد‌شدن آن و هزینه‌کردن آن به آسانی مقدور نیست. از جمله مثال‌‌‌‌‌های شبهپول می‌توان به اوراق قرضه، سپردههای بلندمدت، اسناد خزانه یا هرگونه اوراقی که نقد‌شدن آن به صرف زمان نیازمند است، اشاره کرد.
حجم پول در پایان اسفندماه از ۱۶۰۰هزار میلیارد‌تومان عبور کرد و به ۱۶۲۹هزار میلیارد‌تومان رسید. رشد نقطه‌به‌نقطه پول در اسفندماه ۲/ ۶۵درصد ثبت شده‌است. از سوی دیگر شبهپول با رسیدن به‌ثبت ۴۷۰۷هزار میلیارد‌تومانی رشدی ۴/ ۲۲درصدی را ثبت کرد. بررسی ترکیب نقدینگی نشان می‌دهد که سهم پول و شبهپول در اسفند ماه به سمت پول سنگینی کرده است؛ بر این اساس سهم پول از نقدینگی ۷/ ۲۵درصد و سهم شبهپول از این متغیر پولی ۳/ ۷۴درصد ثبت شده‌است. در بخش پول، سپردههای دیداری عمده سهم این بخش را به خود اختصاص داده‌اند و در بخش شبهپول، سپردههای کوتاه‌مدت، یک‌ساله و دوساله عمده این بخش را در اختیار دارند.
جزئیات منتشرشده از پایهپولی اسفند نشان می‌دهد نرخ رشد نقطه‌به‌نقطه پایهپولی در این دوره از سطح ۴۰درصدی عبور کرده و به ۴/ ۴۲درصد رسیده است. این عدد از تیرماه سال۱۴۰۰ بی‌‌‌‌‌سابقه به‌حساب می‌آید. رشد نقطه‌به‌نقطه سطح فعلی متغیر را نسبت به سطح آن در مدت مشابه سالگذشته می‌‌‌‌‌سنجد. این عدد در بهمن ماه سالگذشته معادل ۲/ ۳۹درصد به‌ثبت رسیده بود؛ این افزایش از بیشتر‌شدن سرعت رشد پایهپولی حکایت دارد. از سوی دیگر نرخ رشد ماهانه پایهپولی رکورد تازه‌‌‌‌‌ای از خود برجا گذاشته و از سطح ۶درصد عبور کرده‌است. اعداد منتشرشده نشان می‌دهد سطح پایهپولی در اسفندماه به حدود ۸۶۰هزار‌میلیارد‌تومان رسیده است. این عدد در پایان اسفندماه سال۱۴۰۰ حدود ۶۰۴هزار میلیارد‌تومان ثبت‌شده بود. رشد پایهپولی در سال۱۴۰۰ معادل ۶/ ۳۱درصد رشد کرده بود که از افزایش ده واحد‌درصدی سرعت رشد پول پرقدرت حکایت دارد.
حرکت متفاوت نقدینگی و پایهپولی
آمارهای منتشرشده از سوی بانک‌مرکزی نشان می‌دهد به‌رغم روند رو به کاهش نرخ رشد نقدینگی در زمستان ۱۴۰۱، رشد پایهپولی سرعت گرفته و در اسفندماه به بیش از ۴۲درصد رسیده است. این بدان معناست که گرچه سرعت رشد نقدینگی، طبق اعلام رئیس‌‌‌‌‌کل بانک‌مرکزی، در پایان خردادماه ۱۴۰۲ به میانگین بلندمدت خود بازگشت اما رشد پایهپولی همچنان در مدار صعود است و با رشد پول برازش قابل‌قبولی دارد؛ موضوعی که نشان می‌دهد که همچنان موتور چاپ پول روشن است.
بررسی آمارها حاکی از آن است سهم عمده رشد پایهپولی به مطالبات بانک‌مرکزی از شبکه بانکی کشور بازمیگردد. طبق گزارش بانک‌مرکزی، ۵/ ۴۰درصد از رشد ۲/ ۴۲درصدی پایهپولی به مطالبات بانک‌مرکزی از بانک‌ها بازمیگردد؛ در واقع می‌توان گفت در‌حال‌حاضر روند پایهپولی و نقدینگی در دو مسیر متفاوت قرار دارد و سیاستگذار با کمربند ضریب فزاینده در حال کنترل نقدینگی است. بر این اساس درحالی‌که نقدینگی روندی نزولی را پشت‌سر می‌گذارد، پایهپولی همچنین روندی صعودی را طی می‌کند.
چنین روندی تنها با کاهش ضریب فزاینده ممکن می‌شود، بااین‌حال ضریب فزاینده ظرفیت محدودی برای تغییر دارد و نمی‌توان این روند ناهماهنگ را برای مدت طولانی حفظ کرد. این بدان معناست که زنگ هشدار برای همسو‌شدن نرخ رشد نقدینگی و پایهپولی به گوش می‌رسد و این روند روبه‌رشد پایهپولی نرخ رشد نقدینگی را بار دیگر وارد کانال صعودی خواهد کرد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰