رابطه فرهنگ با اقتصاد

دکتر صفی اله ملکی  عضو شورای سردبیری با درج یادداشتی در اقتصاددان نوشت :

اگر چه بین تقدم و تاخر فرهنگ با اقتصاد نظریات متفاوت و متناقض در حوزه جامعه شناسی وجود دارد بطوریکه مکتب انتقادی فرانکفورت صنعت فرهنگ(رسانه ها) را مهمترین عامل خط دهی و کانالیزه کردن افکار عمومی در جامعه می داند و معتقد است انسانها در مقابل تبلیغات که دست صاحبان قدرت می باشد غالبا منفعل هستند. تصمیم نهایی در حوزه احساسات ،عواطف و حتی نگرش و رفتار ها از طریق مهندسی فرهنگی رسانه های اجتماعی صورت می‌گیرد ولی گروهی از جامعه شناسان از جمله کارل مارکس ابزار تولید(اقتصاد ) را زیر بنا و روابط تولید(فرهنگ )را روبنا دانسته واقتصاد و ابراز تولید را زمنیه ساز نوع رفتار و نگرش انسان ها در دوره های برده داری .فئودالیسم و سرمایه داری می داند. آیات و روایات متعددی در خصوص اهمیت و ضرورت کسب مال حلال. رفاه و معیشت مردم همچنین فرهنگ سازی و ایمان و اعتقادات مردم داریم که دال بر رابطه مستحکم اقتصاد و فرهنگ و برعکس می باشد لذا ما بدنبال اثبات تقدم و تاخر آنها نیستیم اما آنچه مسلم و مشهود است پیوند و رابطه معنادار و مثبتی هست که بین اقتصاد با فرهنگ و برعکس در جامعه وجود دارد.
اگر اقتصاد را بمعنای اخص تولید. توزیع و مبادله تعریف کنیم از آنجا فرهنگ وجه تمایز انسان با حیوان است لذا اقتصاد بدون اجتماع . مردم و فرهنگ بی معناست پیوند فرهنگ و اقتصاد ناگسستنی است رشد و توسعه اقتصادی در گرو توسعه فرهنگی و سیاسی در جامعه می بوده بطوریکه ماکس وبر انگیزه و روحیه دینداری را لازمه جامعه پروتستانی ، سرمایه داری و پیشرفت جامعه می داند. حدیثی از امام علی علیه السلام که می فرمایند اگر از دری فقر وارد شود ایمان از درب دیگر خارج خواهد شد.
مسئولان و متولیان سیاست گذار و برنامه ریز اقتصادی و فرهنگی باید در راستای مکمل فرهنگ ایرانی و اسلامی با تعاملات جهانی قدم بردارند.
تاخر فرهنگی یعنی عدم تعادل عناصر فرهنگی با عوامل مادی و اقتصادی که می تواند بزرگترین چالش حکومت ها در جوامع شود. اگر خوب عمل نشود باعث انحطاط حکومت ها خواهد شد. توسعه و رشد اقتصادی و فرهنگی کشور های پیشرفته با توازن و همسویی فرهنگ با اقتصاد و برعکس بوده است لذا امکان منفک سازی رفاه و معیشت مردم بدون توجه به قابلیت های ارتقای آگاهی و فرهنگی آنان امکان پذیر نیست

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع