تولید ۷میلیون بشکه نفت رویا نیست

اظهارات روز گذشته بیژن زنگنه درباره ضرورت افزایش تولید نفت ایران با توجه با سابقه و جایگاهی که این فرد در حوزه مدیریت انرژی کشورمان دارد، بازتاب‌های بسیاری در فضای عمومی کشور پیدا کرد. زنگنه اعلام کرد، ایران می‌تواند (و باید) تولید نفت خود را حدود ۷میلیون بشکه در هر روز برساند. پس از این اظهارات برخی کارشناسان با طرح این پرسش که آیا ایران واقعا توانایی یک چنین ارتقایی را دارد یا نه؟ تلاش کردند، اصل صحبت‌های زنگنه را زیر سوال ببرند. اما شخصا معتقدم، ایران ساختارها، ظرفیت‌ها و بسترهای قابل توجهی برای تولید و استخراج نفت دارد که باید از آنها بهره ببرد.  همانطور که در برخی برهه‌ها ایران توانسته سطح تولید خود را به ۵ الی ۶میلیون بشکه برساند باز هم می‌تواند. البته رسیدن به یک چنین جایگاهی نیازمند برخی ملزومات و ضرورت‌هاست. به عبارت روشنتر، ایران باید این توانایی بالقوه را بالفعل کند. از سرمایه‌های سرگردان ایرانیان خارج از کشور و کشورهای همسایه استفاده کند، ضمن اینکه زمینه پایان دادن به تحریم‌ها را فراهم کند تا از دل جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی بتوان زمینه یک چنین رشدی را در استخراج و تولید و صادرات نفت خود فراهم کند.

به گزارش اقتصاددان به نقل از تعادل   ،  بر اساس اعلام برخی  مسوولان وزارت نفت سابق و فعلی، ایران برای بهبود زیرساخت‌های حوزه نفت خود به حدود ۲۵۰میلیارد دلار سرمایه نیاز  دارد. طبیعی است که این میزان سرمایه نیازمند یک سیاست خارجی و دیپلماسی مناسب و برنامه‌ریزی‌های مناسب اقتصادی است. در صورت تامین این نیازها و پیش‌نیازها، هیچ مانعی وجود ندارد که ایران به یک چنین جایگاهی در تولید نفت نرسد.  بنابراین این موضوع در گروی همت کارکنان وزارت نفت از یک طرف و برنامه‌های سازمان برنامه و بودجه برای تخصیص بودجه و تلاش مردان دیپلماسی کشور برای حل مشکل تحریم‌ها و توسعه روابط با جهان پیرامونی است. اما اظهارات بیژن زنگنه یک بُعد مهم دیگر هم دارد و آن تغییراتی است حوزه انرژی جهانی در آینده با آن دست به گریبان خواهد بود. نکته‌ای که نباید فراموش کنیم و بیژن زنگنه هم به آن اشاره می‌کند  آن است که معلوم نیست ایران در آینده بتواند مانند امروز دربازارهای جهانی حضور یافته از آن استفاده کند. به عبارت دیگر مشخص نیست اهمیت تولید نفت در جهان آینده به میزان اهمیت تولید نفت در جهان امروز باشد. حسن نظیف یکی از وزیران نفت ایران در سال‌های قبل هم روز و روزگاری اشاره کرده بود، اگر گفته می‌شود نفت سرمایه‌ای برای آیندگان است، باید این سرمایه را بدل به ارزش افزوده کرد و برای آیندگان  حفظ کرد و به آنان منتقل کرد. معنای این حرف آن است که این سرمایه به جای اینکه در شکل هیدروکربن و  مایع باشد و در شمایل نفت کوره و نفت سیاه در اعماق زمین باشد، می‌تواند به پول و سرمایه و ساختار اقتصادی تبدیل شود و برای آیندگان بماند. اگر ایران توان استخراج و فروش نفت در بازار جهانی را داشته باشد، عقل سلیم می‌گوید این توان را به حرکت درآورده و به سرعت نفت را تولید و با سرمایه‌های به دست آمده برای آیندگان ارزش افزوده اقتصادی بدل کنیم. وقتی جاده‌ای ساخته می‌شود، چرخ‌های اقتصاد و صادرات را به حرکت درمی‌آورد. بیمارستانی که ساخته می‌شود و سرمایه‌هایی که برای تربیت نیروهای متخصص صرف می‌شود، توریسم سلامت کشور را رونق می‌دهد و ثروت و پول ایجاد می‌کند. نیروگاهی که ساخته می‌شود و انرژی برق تولید می‌کند، چرخ‌های کارخانه‌ها را به حرکت درآورده و ثروت تولید می‌کند. بر این اساس ایران می‌تواند بیش از نفتی که استخراج و صادر می‌کند، ارزش افزوده کسب کند. این درآمدها هم می‌تواند صرف امور زیربنایی و میان‌نسلی شود و به عنوان ثروت به نسل آینده منتقل شود. نکته مهم در این معادله آن است که درآمدهای نفتی کشور نباید صرف امور جاری و غیرضروری و نیازهای دولت و پاداش‌های نجومی یا اختلاس و رانت و ویژه‌خواری شود. این درآمدها باید صرف توسعه زیرساخت‌ها و سرمایه‌گذاری در امور زیربنایی شود. در این صورت ایران می‌تواند بخشی از ظرفیت‌های امروز را به نسل آینده منتقل کند.

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع