آیا امکان کاهش ابعاد فاجعه بم وجود داشت؟
علاج واقعه پیش از وقوع باید کرد دریغ سود ندارد چو رفت کار از دست سعدی اقتصاددان : دکتر محمد ایران منش ، پژوهشگر و کنشگر مدیریت مخاطرات و عضو هیات علمی کانون دانش آموختگان اقتصاد بنظر می رسد، اگر کارشناسان دلسوز، صرفا به بیان مشکلات و راه حل ها و اعلام خطرات اکتفا
علاج واقعه پیش از وقوع باید کرد
دریغ سود ندارد چو رفت کار از دست
سعدی
اقتصاددان : دکتر محمد ایران منش ، پژوهشگر و کنشگر مدیریت مخاطرات و عضو هیات علمی کانون دانش آموختگان اقتصاد
بنظر می رسد، اگر کارشناسان دلسوز، صرفا به بیان مشکلات و راه حل ها و اعلام خطرات اکتفا نکنند و وارد عرصه کنشگری شوند، می توان تاحدودی در کاستن از ابعاد فاجعه ها موثر واقع شد.
در مقاله آمده است که پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله ایران دو سال قبل از فاجعه، میزان تخریب و حتی تعداد تقریبی تلفات انسانی زلزله احتمالی بم را بدقت پیش بینی کرده بود.
همچنین برخی مردم و مسئولان بم حدود یک ماه قبل از فاجعه، از موسسه ژئوفیزیک تهران برای توضیح در مورد تحرکات مشکوک زمین، استمداد طلبیده، ولی پاسخ درخوری نیافته بودند!
احتمالا سازمان های تخصصی می دانسته اند که در بم، به جای لرزه نگار فقط یک شتاب نگار وجود دارد که به صورت خط خاموش (off-line) عمل می کند!
آیا دکتر یوسف اباذری در مقاله ای پس از آن فاجعه برحق نبود که نوشت :
همه ما مقصریم!
منظور از کنشگر کسی است که خودرا محدود به گفته ها نمی کند و علم و عمل را در هم می آمیزد : آستین بالا می زند، آگاه می سازد، مطالبه گری می کند، در برابر ناملایمات طاقت می آورد و در عملی شدن هدف جسارت می ورزد.
شاید اگر کارشناسانی که فاجعه بم را پیش بینی کرده بودند، زلزله های اطراف بم و پیش لرزه های فراوان قبل از زلزله بم را پایش می کردند، براحتی در می یافتند که زلزله ای سهمگین در پیش است. آن وقت می شد مسئولان را آگاه ساخت تا تصمیماتی جدّی مانند تخلیه شهر را بگیرند؛ چون فرماندار و استاندار نمی دانستند واقعا چه دارد روی می دهد و چه کار باید کرد!
دارد این پای زمین آهسته می لرزد
با من افسرده در جنگ است
خانه پوسیده دلتنگ است
انفجاری سخت در راه است !
دکتر عباس اسماعیلی، رئیس وقت شورای شهر بم(از شعری بسیار بلند در وصف فاجعه و رویدادهای پس از آن)
بر لب بام خطر نتوان به خواب امن رفت
ایمنی خواهی، ز اوج اعتبار اندیشه کن
صائب تبریزی
مطالبی که در پیوست می خوانید حاصل چند سال پژوهش میدانی و اسنادی است و شاید برای اولین بار در تاریخ سوانح این کشور، به رویدادهای قبل از یک فاجعه بزرگ پرداخته شده است.
بنظر می رسد از مهم ترین درس آموخته های فاجعه بم(۵دی۱۳۸۲)، آموزه زیر باشد:
سازمان ها، کارشناسان و پژوهشگران مرتبط با زلزله و سایر مخاطرات، فراتر از اطلاع رسانی ها و هشدارهای پیشاسانحه و فراتر از رفتارهای اداری، می توانسته اند اقداماتی در جهت کاهش ابعاد فاجعه انجام دهند.
بطور مثال پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله ایران، دو سال پیش از فاجعه، ابعاد نسبتا دقیق فاجعه را پیش بینی کرده بود؛ یا موسسه ژئوفیزیک تهران، یک ماه قبل از فاجعه، به پرسش های مردم و مسئولان بشدّت نگران بم در باره تحرکات مشکوک زیر زمینی، پاسخ در خوری نداده بود!
از سوی دیگر کارشناسان و پژوهشگران امر نیز به دادن هشدارها در مطبوعات، کتاب ها و یا در جمع های محدود، بسنده کرده بودند.
از همین روست که نگارنده بر این باور راسخ است که در شرایط انفعال و کم کاری های رایج در نظام تدبیر، جامعه ما بشدّت نیازمند آنست که اشخاص دلسوز، از سطح گفتارها به عرصه کنشگری های فعال وارد شوند.
علم با کار سودمند بود علم بی کار پای بند بود
سنائی
مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.
ع
- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰