آینده مبهم فیلترینگ

علی حسینی- فضای ملتهب یک ماه اخیر و اعتراضات پس از تراژدی مهسا امینی در شهرهای ایران سرانجام باعث فیلترینگ برخی شبکه‌های اجتماعی خارجی از جمله دو نرم‌افزار محبوب یعنی «اینستاگرام» و «واتساپ» شد. اگرچه قاعده این است که فیلتر این دو نرم‌افزار بعد از آرام شدن اوضاع و کاهش التهابات و اعتراضات رفع شود اما برخی معتقدند فیلتر این دو برنامه دائمی است و وزارت ارتباطات حتی بعد از آرام شدن اوضاع هم فیلترینگ این دو نرم‌افزار را برنمی‌دارد. این گمان (یعنی دائمی بودن فیلتر اینستاگرام و واتساپ) از آنجا تقویت می‌شود که پیش از این و در التهابات و اعتراضات سال ۹۶ نیز «تلگرام» فیلتر شد اما این فیلترینگ حتی بعد از آرام شدن فضای سیاسی و اجتماعی کشور هم ادامه یافت و تا امروز نیز تداوم دارد. همچنین بعد از آغاز اعتراضات سال ۸۸ سه شبکه اجتماعی مهم یعنی «فیس‌بوک»، «توئیتر» و «یوتیوب» به صورت دائمی فیلتر شدند و حتی بعد از پایان اعتراضات نیز به حالت اول بازنگشتند. حالا بسیاری معتقدند این اتفاق برای «اینستاگرام» و «واتساپ» نیز خواهد افتاد و این دو برنامه احتمالا فیلتر دائمی شوند.

نابودی میلیون‌ها کسب‌‌و‌کار

همچنین طبق برآوردها چند میلیون نفر در داخل کشور به نوعی از «اینستاگرام» درآمد کسب می‌کنند. مشخص است که فیلتر «اینستاگرام» باعث بیکار شدن یا کاهش درآمد چند میلیون انسان می‌شود و این در حالی است که ایران در شرایط بد اقتصادی به سر برده و تورم گلوی اقتصاد ایران و شهروندانش را می‌فشارد. حالا با فیلتر «اینستاگرام» و «واتساپ» ضررهای مالی بیشتری به اقتصاد ایران وارد خواهد شد. با بسته شدن دائمی این دو شبکه تقریبا تمام راه‌های ارتباطی بی‌واسطه بین کاربران شبکه‌های اجتماعی بسته می‌شود و از آنجا که شبکه‌های داخلی نیز ظرفیت پذیرش یک‌دهم کاربران ایرانی را ندارند، احتمالا کسب‌‌و‌کارهای آنلاین از بین می‌روند و ضربه شدیدی خواهند دید.

منتظر این محدودیت‌ها بودیم

به گزارش اقتصاددان به نقل از جهان‌صنعت  ،  کیوان نقره‌کار کارشناس فناوری اطلاعات در خصوص تبعات فیلترینگ دائمی شبکه‌های اجتماعی خارجی  گفت: بدون شک قابل پیش‌بینی بود که این اتفاق رخ دهد و به زمانی برسیم که اینستاگرام، واتساپ و شبکه‌های اجتماعی که در داخل تولید نمی‌شوند، دسترسی به آنها محدودتر شود. من به شخصه مخالف این ماجرا نیستم و نمی‌خواهیم یک نگاه سیاسی به این داستان داشته باشیم. اما از جنبه اقتصادی و اجتماعی می‌توانیم مخالفت‌های خودمان را ابراز کنیم. از دید سیاسی و امنیتی هرچه که باعث شود چارچوب‌های یک کشور دچار مشکل شوند، حکمرانان آن کشور حق دارند بررسی‌هایی را انجام دهند. اما از دید اقتصادی و اجتماعی تبعات منفی بسیاری را به وجود می‌آورد.

پیام‌رسان‌های خارجی با نسخه‌های داخلی قابل مقایسه نیستند

او ادامه داد: فضای مجازی، فضایی است که در اختیار مردم قرار گرفته و از آن برای کسب‌وکارهای خود استفاده می‌کنند. نکته دیگر این است که به دلیل اینکه این نوع اپلیکیشن‌ها، بین‌المللی محسوب می‌شوند بنابراین خدماتی هم که ارائه می‌دهند در سطح کلان است. همچنین توسعه‌دهندگان آن سعی می‌کنند تمامی استانداردهای لازم را مدنظر داشته باشند. به هرحال اگر بخواهیم مقایسه‌ای بین سرویس‌دهندگان بین‌المللی با سرویس‌دهندگان داخلی مشابه خودمان داشته باشیم، تفاوت زیاد است.
نقره‌کار در ادامه خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم در توسعه فناوری صبور باشیم و با سرعتی آرام حرکت کنیم معلوم است که از تکنولوژی عقب می‌مانیم. همچنین باید بدانیم که نرم‌افزارهای بین‌المللی خدماتی ارائه می‌دهند که شرکت‌های داخلی هر کشوری ممکن است به راحتی نتوانند با آنها رقابت کنند و چنین خدماتی را ارائه دهند مگر اینکه با سرعت زیاد تکنولوژی رو به جلو حرکت کنند.او در ادامه گفت: متاسفانه ترکیبی از اتفاقاتی که در کشورهای دیگر رخ می‌دهد را در فضای مجازی خودمان استفاده می‌کنیم. شاید بخشی از آن را از چین و روسیه و بخشی دیگر را از آمریکا و اروپا وام می‌گیریم. این باعث می‌شود که در ارائه خدمات دچار چندگانگی شویم. ‌ای کاش ما الگویی که در این زمینه موفق بوده است را چراغ راه خودمان قرار می‌دادیم. وی در پایان گفت: فکر می‌کنم مشکلات ما در این حوزه به دلیل این موضوعات است و بالطبع اگر زیرساخت‌های اقتصادی در هر زمینه‌ای اصلاح نشود می‌تواند تبعات جانبی خود را در حوزه‌های دیگر داشته باشد. فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه‌های اقتصادی بسیار تسهیلگر است.

کاربران باید به دلخواه شبکه‌های اجتماعی را انتخاب کنند

همچنین علی‌اصغر کیا سرپرست دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی  گفت: به نظر من نه «اینستاگرام» و نه «واتساپ» بلکه هر شبکه اجتماعی دیگری که می‌آید باید زمینه به گونه‌ای فراهم شود که زندگی مردم را به لحاظ اقتصادی به این شبکه‌ها گره نزنند. همچنین اگر محدودیتی را در این شبکه‌ها ایجاد می‌کنند باید سریعا جایگزینی را برای آن انتخاب کنند.
او در ادامه گفت: همچنین سرعت و امکانات شبکه‌های اجتماعی داخلی باید به گونه‌ای باشد که مردم به آنها اعتماد و از آنها استفاده کنند. همچنین کاربران باید تمام امکاناتی که از لحاظ فنی در واتساپ و اینستاگرام وجود دارد را در شبکه‌های اجتماعی جایگزین شاهد باشند. اگر چنین قابلیت‌هایی وجود داشته باشد با آموزش و جلب اعتماد می‌توان زمینه را فراهم کرد تا تعداد کاربران شبکه‌های اجتماعی داخلی افزایش پیدا کند. وی در پایان گفت: زمینه باید به گونه‌ای باشد که کاربران به دلخواه و شناختی که دارند از این پیام‌رسان‌ها استفاده کنند.

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع