۳ علت افت ارزش تراکنش های اینترنتی شهریور ۱۴۰۱

در بررسی تراکنش‌های اینترنتی شهریور ۱۴۰۱ یک نکته مهم وجود دارد و سه عامل محتمل. ارزش هر تراکنش در این مقطع نسبت به شهریور سال قبل کمتر شده است. با وجود تورم ۵۰ درصدی در این مدت برخی کاهش قدرت خرید افراد را یکی از عوامل این اتفاق می دانند.

اقتصاددان: بانک مرکزی در سامانه شاپرک آمار و ارقام وضعیت تراکنش های اینترنتی را به صورت ماهانه منتشر می کند. در این آمارها بانک مرکزی رصد می کند که در کل کشور چه میزان تراکنش صورت گرفته و ارزش مبلغ آن ها در هر ماه به چه صورت بوده است.

در همین رابطه در بررسی های آماری تا پایان شهریور ماه امسال مشاهده می شود حجم تراکنش های بانکی به همراه تعداد تراکنش ها نسبت به سال قبل خود بیش از ۱۰ درصد افزایش پیدا کرده است.

رشد سالانه ۱۱ درصدی مبلغ تراکنش های شاپرک در شهریور ۱۴۰۱

در شهریور ماه ۱۴۰۱ مبلغ کل تراکنش های بانکی در کشور برابر با ۷۲۰ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان بوده و نسبت به ماه قبل خود در حدود ۶٫۵ درصد رشد داشته است. این در حالی است که این رقم در موقعیت مشابه خود در سال گذشته برابر با ۶۴۷ هزار و ۱۶۳ میلیارد تومان بوده و در سال جاری ۱۱٫۳۵ درصد رشد داشته است.

در همین رابطه تراکنش های بانکی نیز در این ماه رشدی ۱۶ درصدی را نسبت به سال قبل داشته است.

رشد ۱۶ درصدی تعداد تراکنش های شاپرک در شهریور ۱۴۰۱

به طور کلی در شهریور ماه امسال، تعداد تراکنش های بانکی برابر با ۳ میلیارد و ۸۷۵ میلیون بوده که نسبت به ماه قبل ۴٫۳ درصد افزایش پیدا کرده است.

مقایسه این شاخص با موقعیت مشابه خود در سال گذشته نشان می دهد این افزایش برابر با ۱۶ درصد بوده است.

باوجود آن که تراکنش های اینترنتی شاپرک در کشور در مجموع چه از لحاظ تعداد و چه از حیث مبلغ افزایش همه جانبه داشته اما برآورد می شود ارزش هر تراکنش در کشور برای نخستین بار در شهریور ماه امسال پایین تر از سال گذشته ثبت شده است.

افت ۱ درصدی سالانه در ارزش هر تراکنش اینترنتی

می توان به صورت میانگین کل مبلغ تراکنش های اینترنتی در شهریور ماه را به تعداد آن تقسیم کرده و روند رقم حاصل را در ماه های مختلف بررسی کرد. طبق داده های آماری در این ماه مشاهده می شود ارزش هر تراکنش اینترنتی برابر با ۱۸۵ هزار تومان بوده است. روند ارزش این شاخص در سال جاری نشان می دهد این متغیر در خرداد ماه بالاترین سطح را ثبت کرده و پس از افت قابل ملاحظه ای در ابتدای تابستان، تاپایان فصل گرم سال دوباره سیری صعودی را طی کرده است. باوجود آن که روند ماهانه در سه ماه اخیر افزایشی بوده اما مقایسه آماری با سال گذشته گویای اتفاق مهم دیگری است.

براساس این آمارها در شروع سال گذشته ارزش هر تراکنش اینترنتی برابربا ۱۴۵ هزار و ۷۰۰ تومان بوده که پس از یک سال به مرز ۱۸۸ هزار و ۷۰۰ تومان رسید.

اکنون مقایسه شهریور ماه امسال با موقعیت مشابه خود در سال گذشته نشان می دهد مبلغ هر تراکنش اینترنتی در کشور افتی ۱٫۴۴ درصدی را ثبت کرده است. این در حالی است که رشد سالانه ارزش واحد تراکنش در تمام ماه های امسال مثبت بوده است.

برخی کارشناسان روند ارزش واحد تراکنش را هم سو با تورم نقطه ای می دانند. به این معنا که رشد قیمت کالاها و خدمات در کشور می تواند موجب رشد هم سوی ارزش خرید و معاملات شود. این در حالی است که مقایسه تورم نقطه ای در سال جاری با رشد نقطه ای تراکنش ها در سال گذشته نشان می دهد ضمن آن که در تابستان امسال با کاهش تورم نقطه ای، رشد نقطه ای ارزش هر شاپرک هم نزولی شده اما یک اتفاق عجیب در آخرین ماه تابستانی امسال رقم خورده است.

با وجود رشد تعداد تراکنش ها و افزایش مبلغ آن در مقایسه با سال قبل اما ارزش متوسط هر تراکنش در این بازه زمانی افت کرده و از ارزش هر تراکنش در سال قبل کمتر شده است. این در حالی است که تورم نقطه ای که در تیر ماه به ۵۲٫۲ درصد رسیده بوده باوجود روند نزولی اما در سطح ۴۹٫۷ درصد در شهریور ماه قرار گرفته است.

این موضوع به روشنی توضیح می دهد ارزش متوسط تراکنش های اینترنتی کمتر از سال قبل شده است. اتفاقی که به باور برخی می تواند سه دلیل مختلف داشته باشد؛

برخی معتقدند روی کار آمدن پلتفرم های خرد تر و کسب و کارهای خرد اینترنتی موجب رشد تراکنش های خرد اینترنتی و در نتیجه کاهش ارزش متوسط معاملات شده است.

برخی دیگر نیز افزایش تورم را عامل کاهش قدرت خرید معامله گران دانسته که موجب شده ارزش تراکنش های متوسط حتی به صورت جاری نزولی شود.

و دسته سوم نیز معتقدند این شاخص به صورت اینترنتی بوده و کاهش ارزش معاملات اینتترنتی می تواند در نتیجه رشد تراکنش های غیر اینترنتی باشد. سه عاملی که البته می تواند در توضیح این اتفاق عجیب همزمان رخ داده باشد.

/پ