پیش‌شرط‌های حمایت از دانش‌بنیان‌ها

نامگذاری سال‌های مختلف توسط رهبر معظم انقلاب از اول فروردین ۷۸ آغاز شد. رویکردی که تاکنون ادامه یافته و هر ساله نام مشخصی به عنوان شعار سال از سوی رهبر معظم انقلاب مطرح و دنبال می‌شود. حالا در اولین سخنرانی تبریک فرا رسیدن سال جدید، مقام معظم رهبری سال ۱۴۰۱ را «سال تولید؛ دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» نامگذاری فرمودند. با نگاهی به سخنرانی ابتدای فروردین ماه ایشان می‌شود متوجه شد که یکی از مطالبات مهم رهبر انقلاب عبور از بحث شعارزدگی و زمینه‌سازی برای تحقق واقعی تولید دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین بوده است.
«عیسی زارع‌پور» وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، درخصوص واکنش به پیام رهبر معظم انقلاب درباره نقش محوری نخبگان و جوانان در زمینه تولید دانش‌بنیان و اشتغال‌محور اظهار کرد که در این بین، مسوولیت سنگینی بر دوش بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور است که امروز به زیرساخت توسعه همه‌ بخش‌های کشور و موتور محرک سایر فناوری‌ها تبدیل شده و هسته اصلی اقتصاد دیجیتال را نیز تشکیل می‌دهد. وزیر ارتباطات همچنین به عنوان الزامات تحقق یافتن منویات مقام معظم رهبری در خصوص تحقق تولید دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات به همکاری بخش‌های مختلف دولتی و غیردولتی، تکیه بر متخصصین و دانشمندان این حوزه و به‌کارگیری تمامی ظرفیت‌های قانونی و همچنین ظرفیت‌های زیرساختی و منابع در اختیار وزارت ارتباطات اشاره کرد.از آنجایی که مساله «تولید» همواره یکی از رویکردهای اساسی در جهت توسعه و بهبود مسائل اقتصادی و گره‌گشای مشکلات کشور محسوب می‌شود و عدم توجه به آن، منجر به فرصت‌سوزی موقعیت‌ها و فرصت‌های طلایی جمهوری اسلامی ایران در فضای بین‌المللی خواهد شد. در خصوص تحقق شعار سال ۱۴۰۱، می‌شود اظهار کرد که به پشتوانه فناوری و همچنین تولید مبتنی بر دانش و در نظر گرفتن اقتصاد دانش‌محور می‌توان با شعار «تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین» همگام شد. می‌توان اینگونه به این مساله پرداخت که به اقتصادی، اقتصاد دانش‌بنیان می‌گویند که دانش و اطلاعات دو رکن اصلی آن باشند و تولید و توزیع، مبتنی بر آن شکل‌ گرفته و سرمایه‌گذاری در صنایع با محوریت دانش مورد توجه خاصی قرار گرفته باشد. در نتیجه با تحقق این عنوان می‌توان به قدرت بزرگی در لایه‌های داخلی و بین‌المللی رسید، یعنی می‌توان نتیجه گرفت که حرکت اقتصادها به سمت دانش‌بنیان شدن علاوه بر اینکه موجب افزایش توان رقابتی کشورها می‌شود، می‌تواند در حوزه تجارت خارجی، ضمن ایجاد یک پایگاه اقتصادی در جهان به افزایش قدرت نرم کشورها منجر شود.

اگر استاندارد‌های لازم را نداشته باشیم، آشفتگی به وجود می‌آید

به گزارش اقتصاددان به نقل از جهان‌صنعت  ،  در همین راستا کیوان نقره‌کار کارشناس فناوری اطلاعات  گفت: نکته مهم این است که شرکت‌های دانش‌بنیان، از شرکت‌های بسیار بزرگ و باسابقه گرفته تا شرکت‌های نوپا، طیف بزرگی از شرکت‌ها را شامل می‌شوند. همچنین نکته دوم این است که باید به استاندارد‌های دانش‌بنیان توجه ویژه‌ای شود که آیا هر شرکتی می‌تواند خیلی سریع به یک شرکت دانش‌بنیان تبدیل شود یا خیر؟ وقتی شعار سال به نوعی به بخشی از اقتصاد کشور تمرکز می‌کند، بسیاری از فعالان بخش خصوصی و دولتی تمایل پیدا می‌کنند تا در این زمینه فعالیت کنند. اگر ما استاندارد‌های لازم را نداشته باشیم، یک آشفتگی شدیدی در بازار تجربه می‌کنیم و کسانی که با توجه به شعار سال از تسهیلات و امکانات برخوردار می‌شوند ممکن است این فرصت‌ها را از دست بدهند.
وی در ادامه گفت: نکته مهم دیگر این است که اگر سازمانی بخواهد در این حوزه متولی شود، باید با یک درایتی این خدمات و تسهیلات را برای افراد در نظر بگیرد و به گونه‌ای توزیع کند که کسی ضرر نکند. همچنین شرکت‌های بزرگ اگر می‌خواهند از حمایت‌های دانش‌بنیانی استفاده کنند، چند موضوع را باید در نظر بگیرند، نوآوری در محصول نکته بسیار قابل‌توجهی است که باید به آن توجه کنند. بسیاری از شرکت‌ها به دلیل اینکه بزرگ هستند و ماهیت آنها مونتاژ است، نوآوری ندارند. نوآوری در این شرکت‌ها نیازمند زمان و هزینه‌های بالایی است که باید به آن توجه شود.

از نمایش و ربان پاره کردن‌ها بگذریم

نقره‌کار افزود: بهترین راهکار برای مجموعه‌های بزرگی که می‌خواهند از فرصت‌های دانش‌بنیان استفاده کنند این است که در صنعت خودشان شرکت‌های کوچک دانش‌بنیان را پیدا کنند و مشارکتی را با چنین شرکت‌های کوچکی به وجود آورند.
خواهش بزرگ من این است که از نمایش و ربان پاره کردن‌ها بگذریم و از خروجی و اختتامیه فعالیت‌ها خوشحال شویم و جشن بگیریم و یک گزارش عملکرد تهیه کنیم. وی در ادامه افزود: زمانی که بحث حمایت مطرح می‌شود، احساس می‌کنیم که حمایت باید مالی باشد. به شخصه موافق حمایت مالی نیستم.
حمایت مدل‌های مختلف دارد. حمایت می‌تواند ساخت یک بازار و ایجاد فرصت‌های آن باشد. آموزش، نکته مهم دیگری است که باید به آن توجه شود. باید فرصت‌های یادگیری و تسهیلات آموزشی را مهیا کنیم و با دانشگاه‌ها ارتباط برقرار کنیم. یکی دیگر از موضوعاتی که در قالب حمایت و تسهیلات است، وصل شدن به زنجیره صنعت است.
یک کارخانه یا صنعت‌گر قدیمی که در بازار جا افتاده است باید شرکت‌های دانش‌بنیان را به عنوان بخش نوآورانه و فناورانه در زنجیره خود قرار دهد.
او افزود: سرفصل تمام خدمات و تسهیلات این است که نباید تنها گروه خاصی که با رانت و رابطه وارد این حوزه شده‌اند، به این فرصت‌ها دست پیدا کنند بلکه باید تمام شرکت‌ها از این خدمات و تسهیلات برخوردار شوند. وقتی که تمرکز روی بخشی از بازار افزایش پیدا می‌کند با توجه به اینکه ساختار درستی برای آن نداشتیم، هرج‌و‌مرج به وجود می‌آید. اگر بتوانیم زیرساخت‌ها و ظرفیت‌های لازم برای استفاده از این فرصت‌ها و تسهیلات را مهیا کنیم، شک نکنید که توفیق و نتیجه بسیار بهتری را تجربه خواهیم کرد.
کیوان نقره‌کار در پایان گفت: بودجه را بر اساس سال‌های گذشته و پیش‌بینی‌ای برای آینده می‌بندیم و سال بعد با اتفاقات دیگری مواجه می‌شویم.
همین موضوع باعث می‌شود بودجه‌ای که برای برخی سازمان‌ها اختصاص پیدا می‌کند جای دیگری خرج شود. بنابراین نه در جای اصلی خودش خرج شده و نه در جایگاهی که باید بر اساس شعار سال خرج شود، صرف می‌شود. در نتیجه‌ بخشی از بودجه‌ها از دست می‌رود و نتیجه‌ای را به همراه ندارد.

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع