مدیریت زنجیره تامین به خودروسازان منتقل شود

گروه صنعتی ایران خودرو به عنوان بزرگترین خودروساز کشور، سیاست تامین قطعات با کیفیت توام با قیمت رقابتی از منابع داخلی را دنبال می کند. این بنگاه اقتصادی حاضر است قطعات مورد نیاز خود را با ۳۰ درصد قیمت بالاتر از منابع خارجی، از تامین کنندگان داخلی تهیه کند به شرط این‌که قطعات با کیفیتی دست کم برابر با مشابه خارجی در دسترس آن باشد، این در حالی است که قطعات داخلی با کیفیتی پایین‌تر و قیمتی بالاتر توسط سازنده داخلی تولید می‌شود. با این تفاسیر جهت بررسی وضعیت زنجیره تامین ایران خودرو و تهیه قطعات این گروه صنعتی با حمیدرضا امیری مقدم، کارشناس صنعت خودرو به گفت و گو پرداختیم:

کیفیت عرضه قطعات هر سازنده ارتباط مستقیمی با تیراژ آن دارد

 گروه صنعتی ایران خودرو به دنبال ایجاد رقابت در رشد کیفیت قطعات است، اگر این سازنده با سیاست اداره بنگاه اقتصادی به دنبال واردات قطعات باشد، رشد کیفیت سریع تر ایجاد نمی شود؟

به گزارش اقتصاددان به نقل از بازار ،  در واردات قطعات از خارج یا تولید قطعه در داخل مفهوم اقتصادی مهمی به نام «صرفه جویی ناشی از مقیاس» وجود دارد. به بیانی بهتر کیفیت عرضه قطعات هر سازنده ارتباط مستقیمی با تیراژ آن دارد، به هر میزان که تیراژ قطعه بیشتر باشد به همان میزان خرید تجهیزات و سرمایه گذاری های جدید توجیه پذیرتر می شود. مشکل اصلی بسیاری از قطعه سازان داخلی که محصول به ایران خودرو و سایپا عرضه می کنند، محدودیت تیراژ است. این موضوع سبب عدم تمایل به سرمایه گذاری بلند مدت در زنجیره تامین شده است. از همین رو تولید کنندگان مجبور به ساخت قطعه با تکنولوژی ارزان تر هستند، این مهم عامل عدم کیفیت مناسب قطعات است.

بسیاری از قطعه سازان و خودروسازان با اجبار تامین مواداولیه از داخل کشور مواجه هستند

 گاهی شنیده می شود که تحمیل مواداولیه به زنجیره تامین و خودروسازان سبب عدم رشد کیفیت است، نظر شما در این خصوص چیست؟

بسیاری از قطعه سازان و خودروسازان با اجبار تامین مواداولیه از داخل کشور مواجه هستند؛ این موضوع دسترسی زنجیر صنایع خودروسازی به مواداولیه با کیفیت بالا را محدود کرده است. لذا سطح کیفیت مواداولیه داخل در کنار سطح تجهیزات تولید سبب عرضه قطعه کم کیفیت به جای تحویل قطعه با کیفیت شده است.

 باتوجه به اینکه آبی پوشان جاده مخصوص به دنبال ایجاد رقابت در زنجیره تامین هستند، وضعیت رقابت در عرضه قطعه به خودروسازان چگونه است؟

عدم وجود رقابت عادلانه در توزیع سفارش گذاری قطعه بین تولیدکنندگان وجود دارد، شاهد هستیم که چند قطعه ساز بزرگ بازار قطعات خودرو را انحصاری کردند. این انحصار در قطعه سازی پدیده ای است که منجربه به مدیریت کردن صنعت خودرو از بیرون شده است. حاکمیت قطعه سازان بزرگ به بازارهای مالی اجازه رقابت به سایر قطعه سازان کوچک را به دلیل دمپینگ قطعه را نمی دهد. هسته های قطعه سازی، کیفیت و تیراژشان را به صنعت خودرو تحمیل می کنند، نهاده های در صنعت خودرو بودند که مسئولیت ایجاد قطعه سازان را مشروط به شناسایی ظرفیت ها، ابداعات و اتصال آن ها به زنجیره تامین را داشتند. اما به مرور زمان این نهاده ها از بین رفت و قطعه سازان کوچک با چالش کمبود سفارش و تعطیلی کارگاه مواجه شدند.

وزارت صمت باید سیاست صنعتی را به سمتی سوق دهد که مدیریت قطعه سازی را از سازندگان بزرگ به خودروسازان انتقال یابد

 خودروسازان برای ایجاد رقابت میان زنجیره تامین باید چه سیاستی را در پیش بگیرند؟

وزارت صمت باید سیاست صنعتی را به سمتی سوق دهد که مدیریت قطعه سازی را از سازندگان بزرگ به خودروسازان انتقال یابد. متاسفانه قطعه سازان بزرگ در مدیریت خودروسازان دخالت مستقیم دارند، گاها این موضوع شائبه یکجانبه نگری را در مدیریت زنجیره تامین به ذهن متبادر می کند.