دولت باید ارز زیادی برای تقاضای رانتی فراهم کند

مرتضی افقه تحلیلگر اقتصادی ، درباره اظهارات رییس بانک مرکزی مبنی بر نرخ ارز بر پایه ۲۸۵۰۰ تومان گفت: به نظر می آید ایشان می خواهند سعی کنند که بازار آزاد را کوچک کنند یا دامنه نیمایی را گسترش بدهند تا تقاضاهای مختلفی را دربرگیرد. ظاهرا براین باور هستند تقاضا با ۲۸۵۰۰ تومان در بازار جواب داده می شود.

وی تصریح کرد: اگر ارز به حد کافی داشته باشند می‌توانند تقاضاهای مورد نیاز اقتصاد یا بخش واقعی اقتصاد که واردات کالا و خدمات است یا مبادلات اقتصادی دیگر با خارج را انجام بدهند. البته به شرطی که بتوانند نظارت و کنترل داشته باشند تا ارز خارج از مسیری که بدان تخصیص داده می‌شود، نرود.

او خاطرنشان کرد: هر چند با چنین کاری ممکن است وضعیت اقتصادی از نظر رفاهی بهتر شود ولی از سوی دیگر رانت ایجاد می‌شود و مشکلات دیگری برای اقتصاد ایجاد می‌کند. عده‌ای به هر حال این پول‌ها را دریافت می‌کنند ولی آنچه تعهد کردند را انجام نخواهند داد.

  به گزارش اقتصاددان به نقل از بازار  ،   افقه بیان کرد: اگر چنین سیاستی پیاده شود احتمالا در کوتاه مدت قیمت ارز پایین می آید اما اگر تنها به این اقدام بسنده کنیم، در میان‌مدت و بلندمدت قطعاً نرخ ارز افزایش خواهد داشت.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه باید چه سیاستی پیش گرفت تا بتوان قیمت ارز را ثابت نگه داشت پاسخ داد: ارز یک کالای واسطه‌ای محسوب می‌شود که باید بعنوان یک کالا ببینیم که عرضه و تقاضای آن قیمت را تعیین می‌کنند.

ما باید سیاست‌گذاری‌های خود را براساس قیمت یک کالا به نام ارز تنظیم کنیم

افقه ادامه داد: باید سیاست‌گذاری‌های خود را براساس قیمت یک کالا به نام ارز تنظیم کنیم.

وی در ادامه اشاره کرد: اساس و پایه تعیین نرخ ارز عرضه و تقاضا هست. باید تمام سیاست‌هایی که می‌تواند عرضه ارز خارجی را در داخل کشور اضافه کند و تمام سیاست‌هایی که می‌تواند تقاضای ریال را برای خارجی‌ها یا تقاضای خرید کالای ایرانی را برای خارجی‌ها افزایش دهد، انجام دهیم تا بتوانیم عرضه و تقاضا ارز را به سمت متعادل‌تر جهش بدهیم.

این تحلیلگر اضافه کرد: برای داشتن رشد اقتصادی خوب باید روابط اقتصادی و سیاسی خارجی خود را بهبود دهیم تا بتوانیم صادرات، رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری خارجی خوبی در ایران داشته باشیم. همچنین هزینه‌های اضافه برای واردات ایجاد نکنیم.

افقه اظهار کرد: اگر چنین مواردی اتفاق بیفتد و تقاضای خارجی‌ها برای کالای ایرانی و ریال افزایش یابد طبعا قدرت صادرات بالا ‌میرود و به تبع آن عرضه ارز خارجی در کشور افزایش می‌یابد که می‌تواند به سمت تعادل بهتری بازار پیش رود.

اساس مشکل اقتصادی کشور ما مشکلات بزرگ‌تری که در سیاست‌های کلان‌تر و بالادست بانک مرکزی القا می‌شود

افقه در پاسخ به این سوال که آشفتگی در بازار ارز مربوط به مدیریت بانک مرکزی است؟ خاطر نشان کرد: هر اتفاقی در بازار ارز و پول رخ بدهد مسئولش بانک مرکزی است. ولیکن اساس مشکل اقتصادی کشور ما مشکلات بزرگ‌تری که در سیاست‌های کلان‌تر و بالادست بانک مرکزی القا می‌شود.

این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: وقتی تحریم‌ها برطرف نمی‌شود، وقتی روابط اقتصادی با خارج بهبود نمی‌یابد، وقتی نمی‌توانیم سرمایه خارجی‌ها را برای سرمایه‌گذاری در داخل کشور جذب کنیم، وقتی اجازه نمی‌دهیم فعالان اقتصادی آزادانه با خارج از کشور مبادله کنند، وقتی اجازه نمی‌دهیم فعالیت‌های صادراتی ما توسعه یابد نباید انتظار داشت بازار ارز چندان متعادل باشد. آنها اساس مشکلات اقتصادی کشور بشمار می آید.

وی اضافه کرد: دولت نه توان سیاست‌گذاری داخلی دارد، نه در بخش خارجی کار درستی کرده است. حتی در سطح بالاتر نیز چنین مشکلاتی وجود دارد. به تبع آن انتظار غلطی است که ثبات را در اقتصاد کشور توقع داشته باشیم.

افقه در پایان بیان کرد: ممکن است که سیاست‌های بانک مرکزی کمی مسائل را تعدیل کند ولی نباید انتظار داشت بانک مرکزی در هر کشوری بتواند در بی‌ثباتی و عدم‌تعادل‌های اقتصادی و سیاسی و غیره بازار ارز را متعادل کند. این توقع نادرستی که ما داریم. هرچند می‌توان انتظار داشت اندکی تاثیر بگذارد و مختصری برخی سیاست‌های اعمال شده و کمی فضای بازار را بهتر کند وگرنه توقع این فضا از بانک مرکزی برای اینکه تحول، بهبود اساسی، ثبات و پایداری در قیمت‌ها و نرخ ارز ایجاد کند توقع درستی نیست.