دلایل رشد مجدد قیمت ارز بعد از یک دوره تثبیت

یگانه شوق الشعراء: قیمت دلار در بازار آزاد روز پنجشنبه در ساعت ۱۸ با ٪۰.۲ افزایش، ۵۰.۲۰۰ تومان، در مرکز مبادله ۴۱.۲۵۷ تومان و در صرافی ملی ۴۱.۲۵۷ تومان اعلام شده است. بازگشت دلار به کانال ۵۰ هزارتومان و سکه به کانال ۳۰ میلیون تومان مجدد در میان مردم نگرانی ایجاد کرده است. علی رغم اینکه در ماه‌های اخیر بازار ارز و طلا در کشور ثبات نسبی داشت و مردم امید داشتند که قیمت‌ها در این بازارها کاهشی شود اما مجدد ما شاهد افزایش قیمت در این بازارها هستیم. به عبارتی دیگر برخی امیدوار به وعده مسئولان دیگر انتظار افزایش قیمت‌ها را نداشتند. بارها کارشناسان مختلف از تاثیر افزایش قیمت دلار و سکه بر بازار‌های مختلف گفته‌اند و لذا هر نوع افزایش قیمتی می‌تواند زیست مردم را تحت تاثیر خود قرار دهد.

 هفته آینده رشد قیمت انواع سکه و طلا متوقف می‌شود

به گزارش اقتصاددان به نقل از  آفتاب یزد   ،   روز گذشته فعال بازار طلا با اشاره به افزایش قیمت طلا در بازار داخل پس از دوماه گفت: پیش‌بینی می‌شود رشد قیمت در هفته سوم مردادماه متوقف شود. محمد کشتی آرای  اظهارداشت: در هفته نخست مردادماه قیمت جهانی طلا همچنان سیر نزولی داشت و در بازار داخل به دلیل تعطیلات ایام سوگواری سالار شهیدان نوسان کمی حاکم بود اما هفته گذشته و در آخرین معاملات بهای انس جهانی با ۲۱ دلار کاهش به ۱۹۳۴ دلار رسید. وی افزود: در چند روز گذشته در بازار داخل نرخ ارز مجددا سیر صعودی داشت و به کانال ۵۰ هزار تومان بازگشت، این افزایش موجب شد برخلاف دو ماه گذشته که شاهد سیر نزولی قیمت‌ها بودیم دوباره شاهد رشد قیمت‌ها باشیم. کشتی آرای گفت: در هفته‌ای که پشت سر گذاشتیم انواع سکه با رشد قیمت رو به رو شد به این ترتیب که سکه طرح قدیم ۴۰۰ هزار تومان، سکه طرح جدید یک میلیون تومان، نیم سکه و ربع سکه ۶۰۰ هزار تومان و سکه‌های گرمی ۲۰۰ هزار تومان افزایش قیمت هفتگی را ثبت کردند. به گفته این مقام صنفی بخشی از افزایش یک میلیون تومان سکه طرح جدید مربوط به حباب آن است و حباب سکه با ۷۰۰ هزار تومان افزایش به ۶ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان رسید. کشتی آرای افزود: هر مثقال طلای آب شده ۱۲۵ هزار تومان و هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز ۳۰ هزار تومان افزایش هفتگی قیمت داشت. وی بیان کرد: با وجود کاهش بهای انس جهانی نرخ ارز افزایش یافت و این امر موجب رشد قیمت انواع سکه و طلا شد و با این رشد قیمت تقاضا نیز برای خرید در بازار داخل بالا رفت که در پی آن شاهد افزایش حباب سکه بودیم. کشتی آرای گفت: در دو ماه گذشته سکه و ارز سیر نزولی داشت و سکه به کانال ۲۷ میلیون تومان بازگشته بود و حباب سکه نیز به کمتر از پنج میلیون تومان رسید، اما دوباره قیمت‌ها افزایشی شد. وی افزود: پیش‌بینی می‌شود هفته آینده افزایش قیمتی را در بازار طلای داخل نداشته باشیم بلکه قیمت‌ها پس از افزایش در روزهای گذشته تعدیل و رشد قیمت متوقف خواهد شد.

 قوانین بازار

فرشاد پرویزیان نایب رئیس انجمن اقتصاد ایران در این خصوص  گفت: «بازار دارای قوانین خاص خود است و اداره آن نیز با رعایت قوانین باید صورت پذیرد. یک عده از افراد در بانک مرکزی و یا در بخش اقتصادی دولت یا نمی‌دانند و یا نمی‌خواهند بدانند که قیمت دلار نباید چند نرخی باشد. برخی از مسئولین نرخ دلار را ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان می‌دانند و می‌گویند با این نرخ نیاز بازار را تامین می‌کنند. این عده نمی‌خواهند بحث قیمت موثره در اقتصاد را بپذیرند. یعنی حتی اگر ۵ درصد یک کالای مورد نیاز تامین نشود و ۵ درصد نیاز با قیمت بالاتر تامین شود قیمت موثره می‌شود و هزینه تمام شده به حساب می‌آید. در این حالت است که پالس قیمت تورمی و یا رکودی به بازار داده می‌شود. اگر ۹۰ درصد خوراک دام یک دامداری با ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان تامین شود اما تنها ۱۰ درصد آن با دلار ۵۰ هزارتومان خریداری شود، بازار بر مبنای دلار ۵۰ هزارتومان تنظیم می‌شود. مسئولان اقتصادی متاسفانه نمی‌خواهند رفتار بازار و علم اقتصاد را بپذیرند. تا زمانی که از بازار غیر رسمی، قاچاق و تخلف صحبت می‌شود بازار به رسمیت شناخته نمی‌شود. وقتی بازار به رسمیت شناخته نشود امکان اعمال نظر نیز از بین می‌رود. دلار ۲۸ هزارتومانی همان دلار ۴ هزارتومانی است و تفاوتی ایجاد نشده است. با این اقدامات رانت توزیع می‌شود؛ یعنی کسانی که دلار ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان دریافت می‌کنند می‌بینند که در بازار واقعی مناسبات مردم دلار ۵۰ هزارتومان است. تا زمانی که دیده می‌شود که در مناسبات واقعی دلار ۵۰ هزارتومان است دلار ۲۸ هزارتومانی در نظر گرفته نمی‌شود. لذا در این حالت کالاها بر اساس دلار ۲۸ هزارتومانی قیمت‌گذاری نمی‌شوند بلکه مبنا دلار ۵۰ هزارتومانی قرار می‌گیرد. بازار دستور، سفارش، سهمیه و نظام چند نرخی را نمی‌پذیرد.»

 مداخلات دولت

این کارشناس و تحلیلگر اقتصاد ادامه داد: «بازار آزاد نرخ‌های واقعی در مناسبات اقتصادی را به رسمیت می‌شناسند. البته مسئولین می‌گویند که بازار غیر رسمی را قبول ندارند اما بالاخره در آن مداخلاتی دارند. زیرا اگر مداخله نکنند قیمت دلار بالاتر می‌رود. اما بحث این است که قدرت مداخله آن‌ها چقدر است؟ چقدر امکان کنترل این بازار وجود دارد؟ از سوی دیگر شدت دریافت اخبار منفی نسبت به ماه‌های آینده چقدر است؟ وقتی جامعه گمانه زنی اخبار منفی دارد هرچقدر هم مداخلات صورت بگیرد بازار فعل و انفعالات خود را دنبال می‌کند. انتظارات مردم مبنی بر محدودیت دسترسی به دلار و کمبود است و این به معنای افزایش نرخ است. وقتی در یک جامعه مسئولان می‌گویند باید آماده تصمیمات سخت باشیم فعال اقتصادی یک چیزی از آن متوجه می‌شود که آن اثر خود را در نرخ‌ها از جمله نرخ دلار نشان می‌دهد. مسئولین حرف می‌زنند اما فعالین اقتصادی برای حیات خود بر این مبنا تصمیم می‌گیرند و به دستور مسئولان نیز توجه ندارند.»

 با انتظارات اقتصادی و تورمی نباید بازی کرد

وی در ادامه تصریح کرد: «آقایان بانک مرکزی مگر نمی‌گویید نرخ دلار ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان است و سایر نرخ‌ها مورد پذیرش نیست، چرا قیمت سکه بهار آزادی بر اساس قیمت دلار ۵۰ هزار تومانی تعیین می‌شود؟ مسئولان اقتصادی لطف کنند با قیمت دلار ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان سکه و کالاهای مورد نیاز مردم را عرضه کنند. چرا مسئولان این کار را انجام نمی‌دهند؟ ما در شرایط تحریم و محدودیت دسترسی به دلار هستیم و مسئولان نیز کار دشواری دارند انجام می‌دهند زیرا ما در شرایط جنگ اقتصادی هستیم اما کار دشوار را نیز می‌توان با روش‌های علمی‌تر انجام داد. چند دفعه تا به حال مسئولان دلارهای کره را خرج کرده‌اند؟ اما در نهایت خبر می‌آید که قرار است از کره به دلیل‌عدم پرداخت بدهی‌های ایران شکایت شود. فعال اقتصادی این حرف‌ها را متوجه نمی‌شود؟ من بارها گفته‌ام با انتظارات اقتصادی و تورمی نباید بازی کرد زیرا غیر متقارن نسبت به اخبار واکنش نشان می‌دهد. خبر منفی در تخریب بازار اثر بسیار زیادی دارد اما خبر خوب بر ترمیم بازار تاثیر بسیار کمی به جا می‌گذارد. منحنی تاثیر خبر بر بازار یک منحنی غیر متقارن است. این موضوع در خصوص خبر خوب واقعی است نه در خصوص خبر و شعار درمانی. مدیریت انتظارات کار بسیار دشواری است و با سکوت مدیریت صورت نمی‌پذیرد.»

دولت نباید زیر بار آشفتگی در بازار ارز برود

در ادامه مجید گودرزی کارشناس اقتصادی  گفت: «در خصوص افزایش قیمت دلار و سکه میتوانیم به چند مورد اشاره داشته باشیم. یکی از دلایل این موضوع انحلال کانون صرافان است که متاسفانه مطابق دستورات دولت عمل نمی‌کردند. بعضا می‌توان گفت برخی از آشفتگی‌ها در بازار ارز توسط این کانون رقم می‌خورد. دولت نیز مخالف عملکرد آن‌ها بود و بانک مرکزی طی یک دستور این کانون را منحل کرد. طبیعتا دولت در این حوزه تحت فشار قرار می‌گیرد اما دولت نباید زیر بار آشفتگی در بازار ارز برود. با توجه به گشایش‌هایی که اخیرا صورت گرفته است و بهبود روابط ما با برخی از کشور‌های حوزه خلیج فارس کمبودها آنقدری نیست که آشفتگی‌ها ادامه داشته باشد. قبل از این دولت هرچه دلار وارد بازار می‌کرد از طریق هرات و سلیمانیه خریداری و از بازار جمع می‌شد. اما الان در حال حاضر خوشبختانه مقداری روابط حسنه شده است و این روابط به ثبات بازار‌ها کمک خواهد کرد. از طرف دیگر یکی از ذینفعان بازار ارز و گرانی آن صادرکنندگان هستند که بدون ارزش افزوده و تنها با دستکاری در نرخ ارز به حاشیه سودهای چند صد درصدی دست می‌یابند. لذا صادرکنندگان خواستار ادامه روند آشفتگی در بازار ارز هستند و متاسفانه مکانیسم‌هایی برای پرداخت‌های انتقالی و جبران فشار‌های وارده بر مردم وجود ندارد. به همین دلیل سرمایه گذاران در بازار سرمایه و کسانی که سهام شرکت‌های صادراتی را خریداری کرده‌اند عملا از آشفتگی‌های بازار ارز و رانت نرخ ارز بی‌بهره ماندند.»

 دلار و اخبار

ایمان اسلامی بین، فعال بازار نیز  گفت: «قیمت دلار و به تبع آن سکه همواره با توجه به اخبار تعیین شده است. این دولت خیلی تلاش داشت تا مقابل این موضوع بایستد ولی موفق نشد. از قبل هم چنین پیش‌بینی می‌شد. هرچقدر هم که دولت مدعی شود که کاری به نرخ آزاد دلار ندارد ولی سفره مردم این حرف‌ها را نمی‌فهمد. یعنی دلار اگر از ۴۸ هزار تومان به ۵۰ هزار تومان برسد فردای آن تولید کننده‌های لبنیات که زیر نظر همین دولت فعالیت می‌کنند قیمت‌های خود را افزایش می‌دهند. حالا من نمی‌دانم چقدر ولی به ازای هر تومان که به قیمت دلار اضافه می‌شود تولید کننده‌ها نیز به قیمت‌های خود می‌افزایند. بنابراین اینکه می‌گویند ما راه خودمان را می‌رویم دلار هم راه خود را برود حرف بی‌پایه و اساسی است.»
این کارشناس تصریح کرد: «حال اینکه چرا دلار به کانال ۵۰ هزار تومان بازگشته باید گفت دلیل آن شکست مذاکرات تبادل زندانیان است. وقتی دولت می‌گوید از کره شکایت می‌کنیم معنی این خبر این است که هم مذاکرات به سرانجام نرسیده و هم خبرهای پیشین آزادسازی پول‌های بلوکه شده درست نبوده است.»
وی گفت: «ضمن آنکه در خبرها خواندیم که ایران طلب خود را از عراق نمی‌تواند دلار بگیرد و باید کالا بگیرد. یعنی ما مثلا به عراقی‌ها برق می‌دهیم ولی در ازای آن نمی‌توانیم ارز وارد کشور کنیم تا بازار تشنه ارزی قدری سیراب شود و به همین خاطر قیمت دلار رشد می‌کند.»
اسلامی بین اظهار کرد: «ما نیازمند تحول اساسی در سیاست خارجی هستیم. گره‌های کنونی در اقتصاد با دایره کشورهایی که این دولت ارتباط برقرار کرده گشوده نمی‌شود.»

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع