جولان نان چندنرخی

باوجود آنکه وزیر جهاد کشاورزی به صراحت اعلام کرده است: «در هیچ مرجعی مجوز افزایش قیمت نان داده نشده و دولت برنامه‌ای برای افزایش قیمت نان ندارد»، مردم در بسیاری از نانوایی‌ها نان را گران‌تر از قیمت مصوب خریداری می‌کنند، نانواها هم در واکنش به گلایه‌های مردم مدعی هستند که «به ما گفته شده نان‌ گران‌ شده است.»
این روزها با وجود آنکه هنوز نانوایی‌‌های منصفی هم در سطح شهر هستند، اما بسیاری از نانوایی‌ها به کم‌فروشی و گرانفروشی روی آورده‌اند، با پاشیدن چند دانه کنجد روی نان، آن را به دو برابر قیمت می‌فروشند،‌ نان را کوچک می‌کنند یا اندکی خمیر نان را بیشتر می‌کنند و سنگک ۳ هزار تومانی را ۱۰ هزار تومان می‌فروشند یا نان کنجدی را برای تشویق به خرید، بدون صف می‌دهند، در حالی که حداقل ۲۰ نفر در انتظار خرید نان ایستاده‌اند و همه این تخلفات کماکان در سایه نبود نظارت‌ها ادامه دارد.
نان قوت غالب مردم است و بخشی از هزینه زندگی را تشکیل می‌دهد، گران شدن نان دخل و خرج خانوار‌ ضعیف را به هم می‌ریزد‌، از سوی دیگر این روزها شاهد افزایش عرضه نان‌های کنجدی و سبوس‌دار با قیمت‌های ۱۰ تا ۲۰ هزار تومان آن هم بدون صف و مقابل چشمان افرادی که در صف ایستاده‌اند، هستیم که برای مردم آزار‌دهنده است.
به گزارش اقتصاددان به نقل از جهان‌صنعت ، وزیر جهاد کشاورزی روز ۲۴ آبان، در مرکز پاسخگویی ریاست‌جمهوری درباره گران شدن نان در برخی استان‌ها گفت: «در شورای اقتصاد قیمت نان مطرح شد و به صورت قانونی در هیچ مرجعی مجوز افزایش قیمت نان داده نشده است و دولت برنامه‌ای برای افزایش قیمت نان ندارد.»
با استناد به این صحبت‌های وزیر جهاد، گرانفروشی در نانوایی‌های سطح شهر از سوی نانوایان صورت گرفته و کسی مجوزی در این زمینه حداقل به صورت مکتوب نداده است، اما سازمان تعزیرات حکومتی، سازمان حمایت‌ مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان و بازرسی وزارت جهاد کشاورزی هم نتوانسته است با این تخلفات مقابله کند.
نهادهای نظارتی هم با توجه به تعدد نانوایی‌ها در سطح شهرها، از کمبود نیرو می‌گویند که نمی‌توانند به همه نانوایی‌ها سرکشی کنند؛ ‌فقط ۷۲ هزار واحد نانوایی سنتی در کشور وجود دارند‌.

راه‌اندازی سامانه نظارت‌ برخط بر نانوایی‌های کشور

معاون عملیات طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان در این‌باره می‌گوید: سامانه نظارت‌ برخط بر نانوایی‌های کشور راه‌اندازی می‌شود و اطلاعات عملکرد نانوایان به‌طور برخط در اختیار وزارت جهاد کشاورزی و بازرسان شورای آرد و نان قرار می‌گیرد.
به گفته کوروش نجم‌آبادی، همه داده‌ها در اختیار وزارت جهاد کشاورزی قرار می‌گیرد و سامانه بازرسی که برای همکاران ایجاد شده امکان را فراهم کرده تا به شکل هوشمندتر بازرسی‌ها را انجام بدهند. پرونده افراد متخلف پس از ارجاع به سازمان تعزیرات حکومتی کشور، برای رسیدگی توسط کد سیمبا (سامانه مدیریت بازرسی؛ مبارزه با گرانفروشی) صادر می‌شود که تعزیرات می‌تواند از همان جا رای واحد متخلف را صادر کند. با این حال هنوز مشخص نیست ‌سامانه نظارت برخط نانوایی‌های کشور چه زمانی راه‌اندازی می‌شود.
با وجود طرح هوشمندسازی طرح آرد و نان بسیاری از مردم معتقدند که طی چند ماه اخیر قیمت نان بیشتر از نرخ مصوب در نانوایی‌ها به فروش می‌رسد و با این نرخ همخوانی ندارد، به طوری که به‌عنوان‌مثال، مشاهدات خبرنگار روزنامه جام‌جم نشان می‌دهد در برخی مناطق نان کنجدی ۲۸۰۰ تومانی با بیش از ۲۰۰درصد گرانفروشی با قیمت ۱۰هزار تومان و در برخی مناطق دیگر نان ساده ۳۰۰۰ تومانی با قیمت ۵۰۰۰ تومان و نان کنجدی ۴۰۰۰ تومانی براساس وزن و شانه با قیمت ۱۰هزار تومان به مردم عرضه می‌شود.
البته اوج این گرانفروشی را می‌توان در نرم‌افزار اسنپ‌فود به وضوح دید، به طوری که نان سنگک که نرخ آن با احتساب آرد یارانه‌ای ۳۰۰۰ تومان تعیین شده، در این سامانه با قیمت حداقلی ۱۰هزار تومان عرضه می‌شود.
این اما پایان ماجرا نیست، به طوری که مردم می‌گویند عمده این نانوایان فروش نان را در اسنپ در اولویت قرار می‌دهند و حتی هنگامی که مشتریان در صف و منتظر پخت نان هستند نیز ابتدا نان سفارشی اسنپ را آماده و ارسال می‌کنند و سپس به مشتریان حضوری خدمات می‌دهند.
با این حال نانوایان نیز این گرانفروشی خود را قبول می‌کنند و دلیل اصلی آن را افزایش هزینه‌های‌شان طی چند سال اخیر و عدم تغییر قیمت نان عنوان می‌کنند، به طوری که آخرین نرخ‌نامه‌های نانوایان نیز مربوط به دو سال گذشته است. این امر در حالی صورت گرفته که طی دو سال اخیر علاوه بر هزینه‌های آب، برق، گاز و دیگر تورم‌های موجود در جامعه، قیمت خمیرمایه و کنجد نیز با افزایش قابل توجهی روبه‌رو بوده است.
در همین خصوص محمد سلیمانی رییس اتحادیه نانوایان سنگکی می‌گوید: چرا باید نانوایان، نان عرضه‌شده خود را با قیمت دو سال پیش به فروش برسانند، در حالی که هزینه‌ آنها به‌شدت افزایش یافته و ۹۰درصد آن مربوط به بازار آزاد است. علاوه بر مشکل ناهمخوانی قیمت نان عرضه‌شده توسط نانوایان با نرخ‌های مصوب، چانه‌های نان نیز در حال کوچک‌تر شدن است، به طوری که پیگیری‌ها نشان می‌دهد از نان ۴۵۰ گرمی که باید به دست مصرف‌کنندگان با نرخ مصوب برسد، ۱۰۰گرم کمتر شده و عمدتا نان‌های سنگک ۳۵۰گرمی به مشتریان تحویل داده می‌شود.
محمد سلیمانی رییس اتحادیه نانوایان سنگکی تهران دراین باره می‌گوید: قیمت نان سنگک اگر نان معقولی باشد، یعنی وزن و کیفیت مناسبی داشته باشد، کمتر از ۵۰۰۰ تومان صرفه اقتصادی ندارد. یعنی اگر قرار باشد نان ۳۰۰۰ تومانی بخرید، نانوا مجبور است کم‌فروشی کند که بتواند هزینه‌هایش را آن‌هم نه به‌طور کامل جبران کند. چندی پیش بود که در ۱۳ استان کشور نرخ نان تغییر کرد تا رویه واحد برای افزایش قیمت و فروش نان در کشور به اجرا درآید، به طوری که قیمت نان سنگک ریگی در استان فارس از ۲۰۰۰ تومان به ۲۸۰۰ تومان، نان لواش در استان قزوین از ۶۵۰ تومان به ۸۵۰ تومان و نان بربری در استان خراسان رضوی از ۱۲۰۰ تومان به ۱۸۰۰ تومان رسید و این پایانی بر عدم تغییر قیمت نان طی سال‌های اخیر بود.
با این حال گزارش‌ها حاکی از آن است که در دیگر استان‌ها نرخ‌های مصوب رعایت نمی‌شود و نرخ واحدی برای عرضه نان وجود ندارد، از همین رو هر نانوا به سلیقه خود، نان را با یک قیمت مشخص به مشتریان عرضه می‌کند به همین دلیل عمده کارشناسان متفق‌القول معتقدند تا زمانی که در نرخ نان بازنگری نشود و هزینه‌های نانوایان جبران نشود، این وضعیت همچنان ادامه‌دار خواهد بود.
سخنگوی طرح هوشمند‌سازی یارانه آرد و نان تیر‌ امسال از افزایش این کمک‌هزینه از ۳۰ درصد به ۴۰ درصد خبر داد، اما ظاهرا هیچ‌کدام از این کمک‌ها هنوز نتوانسته است نانوایان را قانع کند که با نرخ‌‌های مصوب بفروشند.
ا‌ین روزها در سطح شهر، ‌دو گروه از نانوایی‌ها فعال هستند، ‌عده بیشتری، ‌قیمت نان را بالا برده‌‌اند و برخی محدود‌تر ‌به قیمت‌های قبل پایبند مانده‌اند و شاهد بروز معضل چندقیمتی در انواع نان‌ها هستیم که مردم را سرگردان کرده است‌. حرف مردم هم این است که دولت قیمت نان را افزایش نداده و چرا سیستم‌های نظارتی برای مقابله با این ‌گرانفروشی اقدام ملموسی انجام نمی‌دهند.
پیش از این هم عنوان شده بود که ‌«در شورای آرد و نان هر استان و شهرستان، به صورت ضمنی عددی بابت افزایش قیمت نان مصوب شده ‌‌و نانوایان با استناد به این توافق ضمنی، قیمت نان را افزایش داده‌اند». ریاست شورای ‌آرد و نان هر شهرستان را فرمانداران بر‌عهده دارند.

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع