بدافزار فساد مانع تولید و رشد و توسعه است؟

در فرایند تولید ، نهاده ها به ستاده ها یا محصول تبدیل می شود یعنی عواملی مثل نیروی کار ، سرمایه ، زمین و مدیریت بعنوان سخت افزار بکار گرفته می شود و عوامل نرم افزاری مثل قوانین و مقررات و دستورالعمل ها و کارکزاران نطام اقتصادی نیز به کمک تولید می آیند.اما چرا فرایند تولید بدرستی کار نمی کند ؟ بدافزارهای این سیستم کدامند؟ چه چیزی را باید شناسایی و بعنوان مانع معرفی کنیم؟
در داستان شرلوک هلمز ، وقتی یک اسب مسابقه دزدیده شد و مربی آن کشته شده بود، شرلوک هلمز به پلیس اسکاتلند یارد می گوید: آیا به رفتار عجیب سگ در نیمه شب توجه کردید؟ پلیس می گوید: سگ رفتار عجیبی نداشت و اصلا پارس نکرد. هلمز پاسخ می دهد: همین رفتار عجیب است. سگ پارس نکرد چون دزد و قاتل را می شناخت( و همین ، باعث شد لیست مظنونان کوتاه تر شود)
در جرم شناسی ما همیشه به دنبال علائم مشخص می گردیم: مثل دود تفنگ ، پارس کردن سگ ، شیب تند رودخانه و سایر نشانه های خطر . اما معمولا از خودمان نمی پرسیم که : الان ، چه اطلاعاتی کم دارم؟ بعضی اوقات ، مانند همین داستان سگ ، اطلاعات مفید به سادگی در دسترس مان قرار ندارد یا مورد توجه مان قرار نمی گیرند، گاه اطرافیان ما تعمدا این اطلاعات را از ما پنهان می کنند
در مورد تولید در کشور عوامل و افرادی به عنوان مانع معرفی می کنند ولی آنچه کمتر بدان پرداخته می شود عوامل زمینه ساز در داخل سیستم حکمرانی است. با نگاهی به افراد سرشناس در درون دولتها به اسامی افراد برخورد می کنیم که کمتر به آنها می توان شک کرد، اسامی که بعدها هریک نام سلطان را بخود اختصاص داده اند ، سلطان سکه ، سلطان خودرو ، سلطان زمین ، سلطان احتکار، سلطان شکر ، سلطان فولاد و دهها سلطان دیگر که با رخنه در سیتمهای کشور توانسته اند از رانت ارز و استفاده از امضاهای طلایی مسیر اقتصاد و تولید در کشور را از ریل اصلی منحرف نمایند.و با توجه داستان شرلوک هلمز کسی هم با ایشان کاری نداشت.
اما مشکل اصلی کجاست؟ به عبارت دیگر ریشه فساد را باید در کجا جستجو کنیم؟
براساس بررسیهای بعمل آمده ریشه های فساد را در ۴ محور می توان مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.
۱- نحوه چینش و انتخاب نیروها در ساختار سیاسی که یکی از مهمترین اقدامات نظام سیاسی است که می تواند انتخابی یا انتصابی باشد و انتخاب غلط و فارغ از شیوه نامه های انتصابات می تواند منجر به فساد در سیستم گردد.
۲- ریشه فساد می توانددر قوانین باشد بعبارتی برخی از قوانین ذاتا خود فساد ایجاد می کنند و یا خلاء قانونی زمینه را برای ایجاد فساد فراهم می کند.
۳- عملکرد بد حکمرانی در شناسایی و برخورد با فساد خود می تواند فضای امنی برای مفسیدین ایجاد کند.
۴- عدم وجود شفافیت و رسانه های آزاد
دلیل فساد در کشور هرآنچه که باشد در حال حاضر عاملی است که باعث افزایش هزینه های فعالیتهای اقتصادی و غیر اقتصادی دولت و مانعی جدی برای بهبود فضای کسب و کار و سرمایه گذاری بخش خصوصی است که از دلایل اصلی ناکامی ها در نیل به رشد و رفاه اقتصادی و غیر اقتصادی در کشور می باشد.
بنابر این برای موفقیت در مبارزه با فساد ۳ شرط لازم است که بعنوان نتیجه بحث آورده می شود:
۱- مبانی فکری و نگرشی در مورد مصادیق فساد باید تعییر کند بسیاری از تعارض منافعها در کشور که زمینه ساز فساد هستند در گروه مصادیق فساد تعریف نشده اند. بعنوان مثال بسیاری از اعضای کارگروهها و شورای که در تصمیم گیری های حساس حضور دارند دارای تعارض منافع هستند با نگاهی به برخی از اعضای شورای پول و اعتبار متوجه منظور خواهید شد.
۲- شرط دوم تغییر در ساختارهای اداری ، اجرائی و سیاسی و نحوه گزینش و انتصاب مسئولین و مدیران و کارکنان در تمامی سطوح می تواند تا حدودی موفقیت در مبارزه با فساد را تسهیل کند.
۳- شرط سوم اینکه حاکمیت قانون ، کوچک سازی دولت ، توسعه بخش خصوصی، درهم شکستن انحصارات ، رفع هرگونه تبعیض، رقابت سالم، تحول در سیستم آموزش، اصلاح نطام مالیاتی ، اصلاح روندهای حاکم بر نطام بانکی و رفع ناترازی آن می تواند در برنامه های بلند مدت همزمان مد نظر قرار گیرد.