استراتژی مهم تر است یا رهبری؟

صباح مزبان پور

انگلستان در سال ۱۸۰۵با مشکلی مواجه بود، ناپلئون بخش های بزرگی از اروپا را تصرف کرده بود و برای هجوم به انگلستان نقشه کشیده بود.

اما ناپلئون برای اینکه بتواند از کانال مانش عبور کند، بایستی کنترل دریای مانش را از دست انگلستان در می آورد.

ناوگان مشترک فرانسه و اسپانیا که از سی و سه کشتی تشکیل شده بود، در ساحل جنوب غربی اسپانیا با ناوگان کوچک تر انگلیسی با بیست و هفت کشتی مواجه شد.

تاکتیک خوب آن روزها برای هر دو ناوگان، این بود که کشتی های هر یک از طرفین در یک خط قرار گرفته و به طور گسترده ای به طرف مقابل شلیک کنند، اما دریاسالار ارتش انگلیس، لرد نلسون بینشی استراتژیک داشت.

او ناوگان انگلیس را در دو ستون آرایش داد و به سمت ناوگان مشترک فرانسوی-اسپانیایی حرکت داد تا به طور عمودی با صف آنها برخورد کند.

کشتی های انگلیسی ای که در جلوی ستون ها قرار داشتند، متحمل ریسک بزرگی بودند، اما نلسون چنین اندیشید که توپچی های کم تجربه فرانسوی-اسپانیایی در اقیانوس بسیار مواج آن روز، قادر به تلافی کردن نیستند.

در پایان جنگ ترافالگار طرف فرانسوی-اسپانیایی بیست و دو کشتی، معادل دوسوم ناوگان خود را از دست داد، اما ناوگان انگلیسی حتی یک کشتی هم از دست نداد.

نلسون به شدت زخمی شد و تا زمان مرگ خود به بزرگترین قهرمان نیروی دریایی انگلستان تبدیل گردید، برتری دریایی انگلستان تضمین شد و تا یک و نیم قرن بی رقیب ماند.

چالش نلسون این بود که تعداد ناوگان وی کمتر از ناوگان دشمنش بود، استراتژی او این بود که کشتی های جلویی خود را در معرض خطر قرار دهد تا انسجام ناوگان دشمن را بشکنند.

نسلون چنین اندیشید که با از دست رفتن انسجام ناوگان دشمن، ناخدایان باتجربه تر انگلیسی در نهایت از زد و خوردی که در پی آن رخ خواهد داد، پیروز بیرون خواهند آمد.

استراتژی خوب، تقریبا همیشه به همین سادگی و واضحی است و برای توضیح آن، نیاز به تعداد زیادی اسلایدهای پاورپوینت نیست.

استراتژی خوب از برخی ابزارهای مدیریت استراتژیک، ماتریس ها، جدول ها، مثلث ها یا طرح های “جاهای خالی را پر کنید”، بیرون نمی جهد.

در عوض یک رهبر مستعد، یک یا دو مسئله حیاتی در آن موقعیت-نقاط محوری ای که می توانند اثربخشی تلاش را چندین برابر کنند-را شناسایی و سپس اقدام و منابع را بر روی آنها متمرکز می کنند.