از معادلات مهندسی تا نامعادلات اجتماعی

دکتر مهدی استادی جعفری عضو شورای سردبیری با درج یادداشتی در اقتصاددان نوشت :

آن‌گاه که منصفانه به گذشته تاریخی کشورمان می‌نگریم، ایران را کهن تمدنی پرافتخار و وارث بزرگترین امپراتوری­های جهان و برخوردار از فرهنگ غنی باستانی خواهیم شناخت که در هر دوره‌ی زمانی، دارای تنوع قومی و انسجام اجتماعی در مقیاس ملی بوده است. هر زمان نیز که از موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک ایران سخن به میان آید، با کشوری پهناور و برجسته و دارای اقلیم­های متنوع، بر سر راه شرق و غرب، برخوردار از ۵۸۰۰ کیلومتر سواحل آبی و ایستاده در رتبه پنجم منابع طبیعی جهان روبرو هستیم. کشوری که بر اساس اسناد و آمار معتبر تا نیم سده قبل از کشورهایی نظیر ترکیه، کره جنوبی، مالزی، سنگاپور و … توسعه یافته­تر و جلوتر بود و امروز اگرچه با جمعیت حدود ۸۵ میلیون نفر و بدنه‌ی جوان، دارای سرمایه انسانی بی­نظیر نخبگان و فرهیختگان در زمینه­های مختلف علمی است، لیکن این سرمایه عظیم را در اختیار توسعه قرار نداده است.

با این وجود، شوربختانه شرایط آن­گونه که انتظار می­رفته تغییر نکرده و نه تنها ایران در مسیر توسعه پایدار قرار نگرفته، بلکه دیوان­سالاری ناکارآمد و عوامل دیگر سبب شده تا علاوه بر عقب­­ماندن از کشورهای یاد شده، با ابَربحران­هایی اقتصادی، محیط زیستی، فرهنگی-اجتماعی و سیاسی رو­به­رو شویم که در صورت ادامه آن، پایداری ایران را مورد تهدید جدی قرار می‌دهند.

در حوزه اقتصادی، رشد منفی اقتصادی و تورم دو رقمی بیش از ۴۰ درصدی منجر به افزایش نرخ بیکاری، تنزل رشد اقتصادی، نهادینه شدن رکود تورمی، کاهش توان خرید مردم و گرانی لجام گسیخته، مصادیق اقتصاد نابسامان کشور شده که در نهایت سفره مردم کوچک گردیده است. در این خصوص، بدهی­های دولت به سازمان تأمین اجتماعی و خروج سرمایه از کشور و هزاران طرح ناتمام عمرانی بر زمین مانده را نیز باید افزود.

در بخش محیط­زیست، علیرغم داشتن تنوع بی­نظیر و مزایای منحصر­به­فرد محیطی و دراختیار قرار داشتن منابع سرشار زمینی، دریایی و زیرزمینی، امروزه با بحران کم­آبی و بی­آبی به­دلیل افزایش حفر چاه­های غیرمجاز، تخلیه آبخوان­ها، خشک شدن دریاچه­ها و تالاب­ها، و فرونشست دشت­ها مواجهیم و محیط زیست با افزایش بیابان­زایی، جنگل­تراشی، از بین رفتن اکوسیستم­ها، کم­آبی، تخلیه فاضلاب به رودخانه­­ها، آلودگی هوا و آلودگی آب­ها رو به تخریب گذاشته است.

حوزه سیاسی نیز با سیاست لرزان و تعامل ضعیف با جامعه بین­الملل که سبب عدم بهره­گیری از فرصت­های بی­بدیل گفتگو با طیف­های گسترده کشورهای جهان مواجه است و به همین تناسب رشد و شکوفایی کشور با چالش مواجه شده، به­گونه­ای که بعنوان نمونه، حدود ۸٫۵ میلیون نفر از دانش­آموختگان و صاحبان حرفه با ثروتی نزدیک به ۲۴ هزار میلیارد دلار از کشور مهاجرت کرده­اند و شاخص­هایی به­سان توسعه انسانی، لگاتوم، رشد اقتصادی، تورم، بیکاری، فساد، فلاکت و … رو به افول گذاشته که نشان از عدم سیاست­گذاری و اجرای برنامه­ها در بستری از اندیشه­ورزی، عقل­گرایی و تدبیر دارد.

وجود ۲۵۰۰ مؤسسه دانشگاهی، ۸۰ هزار مدرس دانشگاه و حدود ۴ میلیون دانشجو؛ ۳۸۰ نهاد علمی و تخصصی و وجود بیش از ۱۰۰۰ نهاد مردمی و صنفی و کمیت ﺑﺎﻻی داﻧـﺶ­آﻣﻮﺧﺘﮕـﺎن آﻣـﻮزش ﻋـﺎﻟﯽ (ﻗـﺮار داﺷﺘﻦ در رتبه ﭘﻨﺞ ﮐﺸﻮر اول دﻧﯿﺎ از ﺟﻬﺖ ﺗﻌﺪاد ﻣﻬﻨﺪﺳﺎن) از یک سو؛ و پیشینه برنامه­ریزی نسبتا موفق پیش از انقلاب و برنامه­های پنج ساله پس از انقلاب از سوی دیگر، بیانگر این ادعا است.

لطفاجهت مطالعه  مطلب روی لینک زیر ضربه بزنید :

از معادلات مهندسی تا نامعادلات اجتماعی

توصیه شده توسط آقای دکتر دهقانی

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع