۳ سناریوی احتمالی نقطه اوج تقاضا برای نفت

به گزارش اقتصاددان یک تحلیلگر مسائل اقتصادی صنعت در ترجمه ای اختصاصی از الجزیره برای اقتصاددان نوشت:

در سال ۲۰۲۰، شرکت بریتیش پترولیوم (British Petroleum) با اعلام این که جهان قبلاً از پیک تقاضا برای نفت عبور کرده است، بازارهای انرژی را شوکه کرد.
امروز، تحلیلگران اقتصادی وقتی از پیک تقاضا برای نفت در جهان صحبت می کنند، به مقطع زمانی یاد شده به عنوان مرجع خود اشاره می کنند که بی شک، نقشه های ژئوپلیتیکی را از نو ترسیم خواهد کرد و آنگاه، حتی ممکن است «اوپک» هم نتواند در قبال آن کاری انجام دهد.
وب ‌سایت انگلیسی اویل پرایس (OilPrice) در گزارشی اعلام کرد که نظر به پیش‌بینی شرکت «بریتیش پترولیوم» در خصوص وضعیت بازار انرژی در سال ۲۰۲۰، برنارد لونی، مدیرعامل این شرکت، متعهد شد که بدون این که دست به اکتشاف نفت در کشورهای جدید بزند، میزان سرمایه گذاری در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر را ۲۰ برابر افزایش دهد و تا سال ۲۰۳۰ این سرمایه گذاری به ۵ میلیارد دلار برسد. با توجه به منحصربفرد بودن شرکت «بریتیش پترولیوم» در تلاش بی وقفه برای کشف سایت های نفتی جدید، این اعلام تا حدودی تعجب آور بود.
به گزارش این وب سایت، شرکت بریتیش پترلیوم بر این باور است که مقطع زمانی پیک تقاضا برای نفت قبلاً رخ داده است و وقوع دوباره این رخداد دیگر موضوعیتی ندارد زیرا انتظار می رود تقاضا برای نفت در دهه جاری حداقل ۱۰ درصد و در دو دهه آینده تا ۵۰ درصد کاهش یابد.
دیدگاه شرکت بریتیش پترولیوم این است که به لحاظ تاریخی، تقاضا برای انرژی همیشه در قبال رشد اقتصاد جهانی به طور پیوسته افزایش یافته است. با این حال، بحران کووید-۱۹ و تغییرات اقلیمی ممکن است در برهم زدن این قاعده نقش داشته باشند؛ موضوعی که باعث شد تا این شرکت در برآوردهای خود مرتکب اشتباه شود زیرا مشخص شد اپیدمی کووید ۱۹ که بیش از دو سال پیش آغاز شد، منجر به کاهش قابل توجه در تقاضا برای انرژی نشد.
این وب سایت توضیح داد که شرکت بریتیش پترولیوم بعدها در چشم انداز انرژی خود برای سال ۲۰۲۲ پیش بینی خود برای رشد اقتصاد جهانی را اصلاح و اعلام کرد که در مقایسه با پیش بینی ۲٫۵ درصدی سابق خود، تولید ناخالص داخلی جهانی تا سال ۲۰۲۵ تنها ۱٫۵ درصد نسبت به سال ۲۰۱۹ کاهش خواهد یافت. این شرکت در توجیه پیش بینی ناامید کننده قبلی خود اعلام کرد که آن را قبل از آغاز جنگ روسیه با اوکراین مطرح کرده بود. این در حالی است که جنگ روسیه و اوکراین قیمت انرژی را افزایش داد و باعث شد تا در ماه های اخیر تردید و عدم اطمینان بر بخش نفت و گاز روسیه سایه بیفکند.
سناریوهای احتمالی
شرکت بریتیش پترولیوم در گزارش اخیر خود سه سناریو احتمالی را مطرح کرده است که در همه آنها افزایش تقاضا برای نفت تا اواسط دهه جاری نسبت به قبل از وقوع همه گیری پیش بینی شده است. سناریوهای مطرح به شرح ذیل می باشند:
سناریوی اول: این سناریو حاکی از افزایش تقاضا برای نفت است. شرکت بریتیش پترولیوم در این سناریو پیش بینی می کند که تقاضای جهانی برای نفت تا سال ۲۰۲۵ به ۱۰۱ میلیون بشکه در روز افزایش می یابد و تا سال ۲۰۳۰ این نرخ تقاضا ثابت می ماند و بعد از آن، تقاضای جهانی برای نفت تا آغاز سال ۲۰۳۵ به ۹۸ میلیون بشکه کاهش خواهد یافت و سپس در سال ۲۰۴۰ به ۹۲ میلیون بشکه می رسد.
سناریوی دوم: شرکت بریتیش پترولیوم در قالب این سناریو که آن را «نت زیرو» (Net-Zero) نامیده است (به معنی انتشار کربن صفر که اشاره ای بلند پروازانه به اوج کاهش آلاینده هاست)، میزان تقاضای جهانی برای نفت خام را تا سال ۲۰۲۵ تعداد ۹۸ میلیون بشکه در روز پیش بینی کرده است که بعد از آن، میزان تقاضا در سال ۲۰۳۵ به ۷۵ میلیون بشکه در روز کاهش خواهد یافت.
سناریوی سوم: شرکت مذکور در قالب این سناریو که آن را «نیمه راه» نامیده است، فرض می کند که جهان در راستای تحقق اهداف اقلیمی تا حد زیادی بر سر کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای تا ۷۵ درصد تا سال ۲۰۲۵ به توافق خواهد رسید. بر این اساس، تقاضا برای نفت افزایش به ۹۶ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۲۵ و ۸۵ میلیون بشکه در سال ۲۰۳۵٫خواهد رسید.
با این وجود، رویدادهای اخیر در بخش انرژی نشان می دهد که تا زمانی که قیمت نفت و گاز بالا باشد، ممکن است این فرصت به شرکت های نفتی داده شود تا تولید خود را افزایش دهند و حتی ممکن است در تعیین اهداف اقلیمی تخفیفاتی هم در نظر گرفته شود. شرکت انرژی «اکسون موبیل» آمریکا در سال گذشته کارزاری را در هیأت مدیره خود با هدف کاهش آلاینده های کربنی آغاز کرد و علیرغم این که در این نبرد به دردسر افتاد اما در نهایت موفق شد ورق را بر گرداند و سهامداران را نیز با خود همراه کند.
در این زمینه، گروهی به نام «این فعالان را دنبال کنید» که در زمینه کاهش میزان انتشار کربن فعالیت می‌کند، تصمیمی را اتخاذ کرد و بر اساس آن، خواستار اقدام سریع‌تر برای مبارزه با تغییرات اقلیمی شد. تصمیم این گروه تنها به تأیید ۲۸ درصد از شرکت‌کنندگان در این کارزار رسید. این امر نشان می‌دهد کسب و کارهای با سوخت فسیلی شرکت اکسون موبیل حداقل در حال حاضر و تا زمانی که به توزیع سود سهام و پاداش بین سهامداران ادامه می‌دهد، ایمن باقی می‌ماند.
با همین رویکرد، شرکت آمریکایی شفرون نیز پیشنهادی را ارائه کرد که سهامداران با آن مخالفت کردند. بر اساس این پیشنهاد، شرکت ملزم می شد تا اهدافی را در زمینه کاهش گازهای کلخانه ای تعیین کند. اما تنها ۳۱ درصد از سهامداران با این پیشنهاد موافقت کردند و ۶۱ درصد از آنها به مخالفت با این پشنهاد برخاستند.
این وب سایت در ادامه با اشاره به گزارشی که در وبلاگ «سرویس های اطلاعات ژئوپلیتیک» منتشر شده است، خاطرنشان می کند که کارول نخله، مدیر عامل شرکت کریستول انرژی، می گوید مصرف جهانی نفت در دو دهه آینده به اوج خود خواهد رسید اما این لزوماً به این معنی نیست که تقاضا پس از آن تا پایین ترین سطح کاهش یابد.
به نقل از این وب سایت، نخله اشاره کرد که تقاضا برای نفت در کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی در سال ۲۰۰۵ به اوج خود و حدود ۵۰ میلیون بشکه در روز رسیده بود. در آن مقطع، کشورهای در حال توسعه، به ویژه کشورهای آسیایی، عمدتاً چین و هند به ترتیب به عنوان دومین و سومین مصرف کننده بزرگ نفت در جهان، و سپس کشورهایی از خاورمیانه و در رآس آنها کشور عربستان که ششمین کشور مصرف کننده نفت در جهان محسوب می شود، بیشترین تقاضا برای نفت داشتند. این در حالی است که کشورهای خارج از سازمان همکاری و توسعه اقتصادی ۵۴ درصد مصرف نفت جهان را به خود اختصاص می دهند.
نخله در ادامه توضیح داد: «پس از رسیدن تقاضا به نقطه اوج خود، این وضعیت در مقطعی تثبیت می شود و سپس شروع به کاهش می کند. این وضعیت در شرایط بازار رو به رشد امری رایج است اما در شرایط رکود بازار، افزایش تولید نفت توسط یک کشور با کاهش تولید از سوی کشور دیگر جبران می شود و این امر معمولاً تابع رقابت در قیمت هاست.»
منبع: الجزیره

ح