رمزارزها؛ ابزاری مناسب برای دور زدن تحریم‌ها

 به گزارش  اقتصاددان به نقل از دیدار نیوز  ؛   شرایط تحریم کمرشکن آمریکا علیه ایران تهدید‌ها و آسیب‌های پرشماری را برای کشور ما رقم زده است، اما حالا به گفته بسیاری از کارشناسان اقتصادی و فناوری، تکنولوژی به کمک کشور ما آمده است تا بتوانیم از حوزه سرمایه جدیدی که بر پایه فضای دیجیتال شکل گرفته است، برای ایجاد گردش مالی و واردات ارز و کالا به کشور استفاده کنیم. این حوزه جدید اقتصادی، حوزه رمزارز‌ها است که حالا اخبار عجیب و غربی از آن به گوش می‌رسد. با وجود تمام ظرفیت‌هایی که این حوزه می‌تواند برای اقتصادی ایران ایجاد کند، خبر می‌رسد که سیاست‌گذاران، از مسئولین دولتی گرفته تا نماینده‌های مجلس، به دنبال وضع مقرراتی برای محدود کردن فعالیت این حوزه اقتصادی‌اند. در همین رابطه گفت‌وگویی داشتیم با عباس آرگون، کارشناس حوزه پولی و ارزی و عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران و در رابطه شرایط فعلی فعالیت در این حوزه از او سؤال کردیم.

خبر می‌رسد که مقررات جدیدی معطوف به دادوستد در حوزه رمز ارز‌ها وضع شده است و هدف، محدودسازی فعالیت در این حوزه است. دلیل آن را چه می‌بینید؟

معاملات رمز ارز‌ها از پیش محدودیت‌هایی داشته و هنوز مقرره جدیدی برای آن وضع نکرده‌اند. رمز ارز پدیده نویی است. در حال حاضر بحث استخراج و ماینینگ رمز ارز‌ها قانونی است و می‌توان مجوز گرفت و این کار را انجام داد. بانک مرکزی نیز اعلام کرده است که از محل استخراج رمز ارز‌ها افراد می‌توانند اقدام به واردات کالا‌های مورد نیاز کشور بکنند و آن هم بر اساس سازوکاری که بانک مرکزی تعریف می‌کند امکان‌پذیر است. به هر حال باید گفت که رمز ارز ابزار بسیار خوبی است برای ما، با توجه به این که شرایط کشور ما شرایط تحریمی است و می‌تواند به خوبی در راستای منافع اقتصادی کشور استفاده شود و به نوعی یک روش مناسب برای دور زدن تحریم‌ها است و با توجه به این‌که ما انرژی بسیار خوبی در کشور داریم می‌توانیم این انرژی را تبدیل به ارز بکنیم و از طریق مجاری‌ای که وجود دارد نسبت به تأمین یک بخشی از نیاز‌های کشور کمک کنیم. نباید صفر و یکی به قضیه نگاه کرد و فکر کرد که رمز ارز‌ها می‌توانند همه مشکلات کشور را حل کنند، ولی به هر حال ابزاری است برای حل یک بخشی از مشکلات. باید نسبت به چارچوب‌مند کردن و قاعده‌مند کردن این ابزار اقدام بشود تا همگان بتوانند به خوبی از آن استفاده کنند. افرادی که به این حوزه ورود می‌کنند و اقدام به خرید و فروش رمز ارز می‌کنند الزاماً موفق نخواهند شد. این بازار ریسک بسیار بالایی دارد و می‌بینیم که نوسانات زیادی دارد. می‌بینیم که در همین حوزه در سال گذشته نرخ یکی از کوین‌ها حدود ۵ هزار دلار بوده و حالا به ۵۰ هزار دلار رسیده است. نوسانات بسیار شدیدی دارد. نباید جلوی خرید و فروش آن را گرفت، ولی همه باید بدانیم که ریسک این بازار بسیار بالا است. هم دانش فنی و هم فنی دانش مالی را نیاز دارد تا افراد بتوانند در این بازار فعال بشوند و اگر بدون اطلاعات و بدون دانش وارد این بازار بشوند متضرر خواهند شد. افراد بعضاً سودجو هم در این بازار هستند که باعث ضرر کردن افراد کم‌دانش و بی‌دانش می‌شوند، ولی به هر حال نباید با تکنولوژی‌های روز مقابله کرد. این تکنولوژی دارد جای خود را پیدا می‌کند. باید آن را قانونمند و ضابطه‌مند کرد و از آن استفاده کرد.

یکی از دلایلی که برای وضع این مقررات در حوزه رمز ارز‌ها عنوان شده این است که ارز از کشور خارج می‌کند. آیا می‌توانیم بگوییم که حوزه رمز ارز هم یک حوزه مبادلاتی است و می‌تواند ارز هم وارد بکند و در این شرایط تحریم موجود آیا نمی‌تواند یک گردش مالی مطلوبی برای کشور ما بسازد؟ این نگرانی که ارز از کشور خارج می‌شود چقدر نگرانی جدی‌ای است؟

امکان دارد در زمینه‌هایی هم ارز خارج بشود، ولی در سایر حوزه‌ها هم ارز می‌تواند خارج بشود و این موضوع پیچیدگی زیادی ندارد. رمز ارز هم مانند بقیه حوزه‌های دادوستد است. نرخ ارز اگر غیرواقعی باشد، خروج ارز همواره نگران کننده است، ولی برای هیچ حوزه و هیچ بازاری محدودیتی در داخل وجود ندارد. این دلیل مناسبی نیست. در برابر این، ولی می‌توان گفت که می‌شود از ابزار رمز ارز به نحو احسن استفاده کرد، هم به عنوان یک سرمایه‌گذاری‌ای که ارزش دارد و هم می‌توان به آن به عنوان یک ابزار مبادله هم استفاده کرد و یک کار دو وجهی است، یعنی هم می‌توانیم به عنوان یک سرمایه‌گذاری از آن استفاده کنیم و هم به عنوان یک ابزار مبادله. ولی با توجه به محدودیت‌هایی که تحریم‌ها رقم زده است، نباید سایت‌هایی که این تبادل را انجام می‌دهند مسدود کنند. باید مراقب باشند تا دارایی این مجموعه‌ها از بین نرود. به هر حال ریسک وجود دارد، ولی ما انرژی خیلی خوب و با قیمت مناسبی داریم و می‌توانیم که رمز ارز استخراج کنیم و بخشی از نیاز کشور را در حوزه ارزی تأمین کنیم. من فکر می‌کنم که باید به استقبال بحث استخراج و تأمین نیاز‌های کشور از طریق این حوزه رفت. رمز ارز یک پدیده نو است و در دنیا کشوری که به شکل کامل این را به رسمیت شناخته باشد وجود ندارد، ولی در کشور ما باید سریع‌تر این بحث را سامانی بدهند تا هم عامه مردمی که مشغول این کار هستند متوجه ریسک آن باشند و هم خللی در روند کار بازار رمز ارز‌ها در کشور به وجود نیاید، مثلاً باید از طریق رسانه ملی آموزش‌هایی داده شود تا همه با کم و کیف این کار آشنا شوند تا افرادی که در این حوزه سرمایه‌گذاری می‌کنند متضرر نشوند.

اخباری مبنی بر ایجاد محدودیت برای صرافی‌ها به گوش می‌رسد. با توجه به این که گیرنده و فرستنده رمز ارز‌ها مشخص نیست و طرفین با یک کد سروکار دارند، حضور صرافی‌ها باعث نمی‌شود که این معامله شفاف بشود؟ چرا درگاه صرافی‌ها محدود می‌شود؟

من فکر نمی‌کنم که چنین بحثی مطرح باشد. بنا بر این بود که یک سری از صرافی‌ها مجوز بگیرند برای پیش‌برد این کار. اگر رمز ارز در اختیار همگان باشد و معلوم باشد که چه کسی معامله می‌کند که دیگر رمز ارز نیست! به نظر می‌رسد که یک سری صرافی تعریف شده‌ای باشد تا آن‌ها بتوانند کار را پیش ببرند تا اصل موضوع رمز ارز زیر سؤال نرود.

چشم‌انداز این حوزه را چطور می‌بینید؟

سرعت حوزه تکنولوژی بسیار بالا است و می‌بینیم که در این چند ساله به مرور توسعه بیشتری پیدا کرده و می‌کند. کوین‌های مختلفی آمده و دارد ایجاد می‌شود و طبعاً این حوزه رو به توسعه خواهد بود. دنیای امروز با دنیای دیروز خیلی متفاوت است و همچنین دنیای فردای ما، سال‌ها و ماه‌های آینده، خیلی متفاوت پیش خواهد رفت. بحث‌هایی که در دهه نود شمسی مطرح شده است را با بحث‌های دهه هشتاد قیاس کنیم!این روند که روندی بسیار رو به رشد است را نمی‌توان متوقف کرد.

آماری وجود دارد که می‌گوید در ایران حدود ۱.۵ میلیون نفر در ایران مشغول رمز ارز هستند. ایجاد محدودیت‌ها آیا باعث نمی‌شود که مشاغلی از بین برود یا باعث نمی‌شود که این بازار زیر زمینی بشود؟

هنوز تعداد زیادی به عنوان شغل به این حوزه نگاه نمی‌کنند. بحث استخراج آن متفاوت است. من آمار را ندارم، ولی فعلاً به جز بخش ماینینگ، به عنوان فعالیت اقتصادی جانبی به حساب می‌آید. اگر قاعده‌مند بشود و ضوابط مشخصی داشته باشد می‌شود از فرصت‌هایی که ایجاد می‌کند استفاده مطلوبی کرد.