افطار انتخاباتی در بهارستان

هرچند هنوز ۱۱ماه تا انتخابات مجلس شورای اسلامی باقی است، اما کشور این‌بار زودتر از سال‌های پیش‌ وارد رقابت‌های انتخاباتی شده است. شاهد آن، سخنان اخیر حسن روحانی، رئیس‌جمهوری سابق در دیدار نوروزی‌اش با مدیران ارشد دو دولت خود و از سوی دیگر دیدار یکشنبه شب روسای سابق مجلس با یکدیگر به بهانه افطار است. دو دیداری که در یکی در کنار تاکید بر اولویت همه‌پرسی بر انتخابات، بر لزوم فراهم شدن لوازم انتخابات خیلی زودتر از سال‌های گذشته تاکید شده و در دیگری اگرچه از محتوای دیدارشان خبری منتشر نشده است، اما عکس ۴نفره‌شان که اتفاقا همگی در اردوگاه اصولگرایان قرار دارند، بر دیدار انتخاباتی آنها مهر تایید می‌زند.

روز ۱۵فروردین ماه بود که حسن روحانی در دیدار نوروزی‌اش با مدیران ارشد دولت خود در سال‌های ۹۲ تا ۱۴۰۰، سال جدید را سال «امتحان نظام در انتخابات اسفند ماه» توصیف کرد و گفت: «چشم دنیا به انتخابات اسفندماه است تا ببینند و ببینیم سالم و رقابتی و آزاد برگزار خواهد شد یا نه. موعد برگزاری انتخابات‌(مجلس شورای اسلامی) البته اسفند ۱۴۰۲ است، اما لوازم آن را باید از خیلی زودتر فراهم کرد هر چند به جز انتخابات مجلس، با اجرای اصل ۵۹ هم می‌توان مستقیما به نظر مردم مراجعه کرد.»

به گزارش اقتصاددان به نقل از دنیای اقتصاد  ،   هرچند این نخستین بار نبود که روحانی رفراندوم را در سخنان خود می‌گنجاند، اما بسیاری براین باورند که همین موضوع می‌تواند موجب جدایی او از برخی اصولگرایان معتدلی که طی چند سال گذشته به واسطه مسائل کشور به او نزدیک شده‌اند، شود. از سوی دیگر با توجه به تحولات دوسال گذشته در کشور به نظر می‌رسد اصولگرایان معتدل نیز به این نتیجه رسیده‌اند که باید صف خود را از اصولگرایان رادیکال به صورت آشکار جدا کنند و از همین‌رو احتمالا در انتخابات پیش‌رو شاهد شکل‌گیری جریان جدیدی در میان اصولگرایان خواهیم بود. ازهمین‌رو شاید بتوان عکس ۴نفره ناطق‌نوری، غلامعلی حداد عادل، علی لاریجانی و محمدباقر قالیباف را مقدمه‌ای برای تشکیل این جریان جدید بدانیم. جریانی که حداقل طی یک سال گذشته و خصوصا در حوادث اخیر کشور با مواضع و سخنان‌شان نشان داده‌اند می‌خواهند با بخش رادیکال اصولگرا فاصله خود را حفظ کنند و از این رهگذر جریان جدید اعتدالی میان اصولگرایان یا همان نواصولگرایی شکل بگیرد. همچنین به نظر می‌رسد که طیف نزدیک به حسن روحانی نیز با طرح دیدگاه‌هایی همچون تقدم همه‌پرسی بر انتخابات قصد دارد دیدگاه جدید خود را برای اداره کشور این ‌بار به بهانه انتخابات به گوش مخاطبانش برساند. دیدار ۴نفره روسای سابق مجلس به میزبانی قالیباف در چنین شرایطی صورت گرفته است. دیداری که جدا از بی‌سابقه بودن آن طی سال‌های گذشته، ترکیب افراد شرکت‌کننده در آن حائز اهمیت است. مروری بر مواضع چهره‌های این قاب عکس ۴نفره می‌تواند اهمیت این دیدار را مشخص‌تر کند.

شخصیت‌شناسی قاب ۴ نفره

نخست علی‌اکبر ناطق‌نوری است که سال‌هاست از عالم سیاست به‌طور رسمی فاصله گرفته، اما براساس گزارش‌ها و روایت‌ها در پشت‌پرده سیاست مشغول به فعالیت است. در این میان او طی سال‌های گذشته بارها نشست‌هایی با سید محمد خاتمی و حسن روحانی داشته است. تشکیل همین جلسات حتی موجب شده تا افرادی همچون محمدحسن قدیری‌ابیانه، فعال سیاسی اصولگرا را به این نتیجه برساند که ناطق‌نوری تغییر موضع داده و از جریان اصولگرایی بیرون رفته است. او حتی طی سخنانی در سال ۹۹ به صراحت اعلام کرد که ناطق نوری به اصلاح‌طلبان نزدیک شده است. ازسوی دیگر می‌توان به سخنان محمدعلی ابطحی در اردیبهشت سال گذشته اشاره کرد که با اشاره به هم‌نشینی خاتمی و ناطق در یک افطاری نوشت: «گذر زمان سال‌هاست این دو را از نظر فکری و سیاسی به هم نزدیک کرده است. دلیل اصلی‌اش این است که هر دو شخصیت محترم ذاتی داشتند و تسلیم واقعیت‌های جامعه بودند و اهل مداهنه و چاپلوسی نبودند.» به همه اینها باید دیدارهای یک سال گذشته ناطق‌نوری با حسن روحانی و خاتمی را اضافه کرد. همچنان‌که محمود واعظی دی ماه سال گذشته در گفت‌وگویی از ارتباط خیلی خوب ناطق و حسن روحانی و دیدارهای‌شان خبر داد. ناطق‌نوری البته میان اصولگرایان نیز از جایگاه ویژه‌ای برخورداراست، همچنان‌که در تمامی انتخابات سال‌های گذشته اعم از مجلس و ریاست‌جمهوری اصولگرایان خواستار بازگشت او به عرصه سیاست برای اتحادشان شده‌اند. خواسته‌ای که ناطق هیچ‌گاه به آن پاسخ روشنی نداده است، اما شاید عکس یکشنبه شب او در کنار دیگر روسای مجلس نشانه‌ای از بازگشت او به خانه اولش یا همان جریان اصولگرایی در شکلی جدید باشد. دومین چهره این قاب علی لاریجانی است. مردی که سابقه ۱۲سال ریاست مجلس را در کارنامه خود دارد و در کنار آن البته خاطره خوشایندی از کاندیداتوری‌اش در انتخابات ریاست‌جمهوری ندارد. بسیاری براین نظرند که عدم تایید صلاحیتش در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ نتیجه دفاعیاتش از دولت حسن روحانی بود. از همین‌رو شاید بتوان گفت که او به این نتیجه رسیده که تاوان نزدیکی‌اش به روحانی را داده است و حالا تصمیم گرفته شانس خود را یک بار دیگر در میان اصولگرایان یا در کلامی بهتر جریان جدیدی میان اصولگرایان بیازماید.

غلامعلی حدادعادل نفر سوم این عکس است. مردی که چند روز پیش فرمان ‌آغاز به‌کار تشکیلاتی را با توجه به انتخابات پیش‌رو صادر کرد؛ از همین‌رو دیدار او با همتایان گذشته‌اش حائز اهمیت است. اما اینکه در صورت ایجاد جریان جدیدی درمیان اصولگرایان که دیدگاهی اعتدالی داشته باشند او چه جایگاهی خواهد داشت، شاید بتوان به مواضع او در حوادث اخیر کشور اشاره کرد که برخی از آن مواضع با مواضع گذشته او فاصله داشت. دراین میان می‌توان به هشدار او در نشست اساتید دانشگاه در ۱۲مهر سال گذشته مبنی بر دوقطبی شدن جامعه اشاره کرد که موجب شد برخی همچون علم‌الهدی او را خواص بی‌بصیرت توصیف کنند. اما چهره چهارم این قاب ۴نفره محمد‌باقر قالیباف، رئیس مجلس و میزبان این ضیافت افطار است. قالیباف نیز در حوادث اخیر کشور بارها در مواضعش نشان داد که تلاش دارد نقشی معتدل ایفا کند. با چنین تفاسیری می‌توان جمع شدن بی‌سابقه تمامی این چهره‌های سیاسی در کنار هم را با توجه به سبقه و مواضع‌شان طی سال‌های گذشته نشانه‌ای از شکل‌گیری یک جریان جدید اعتدالی درمیان اصولگرایان در نظر گرفت.