گذر دولت به بورس خواهد افتاد

بورس این روزها اسمی است که با ترس عجین شده. ترس از سوخت سرمایه، ترس از جاماندگی از تورم و ترس از آینده نامعلوم. نیازی به گفتن اینکه این روزها بازار سرمایه وضعیت بدی را پشت سر می‌گذارد نیست. ریزش بورس در بیش از یک سال گذشته اتفاقی است که زندگی اکثر مردم را تحت‌الشعاع قرار داده و هر روز اخبار آن را دنبال می‌کنیم.

ارزش معاملات در این روزها به قدری پایین و خروج روزانه سرمایه افراد حقیقی پس از یک سال به قدری زیاد است که انگار تازه دوباره به روزهای ابتدایی ریزش برگشته‌ایم. انگار نه انگار که دلار حوالی ۳۰ هزار تومان معامله می‌شود، قیمت تمامی اجناس از سال گذشته تا کنون چندین برابر شده و تورم سر به فلک کشیده است.

با سرمایه‌ای که امروز از بورس خارج شد، کمتر از ۱۰ همت (هزار میلیارد تومان) از سرمایه‌ای که افراد حقیقی از ابتدای سال ۹۹ وارد بورس کرده‌اند باقی مانده است. به نظر می‌رسد که با این شرایط راه زیادی برای خروج کامل سهامداران جدیدی که از ابتدای سال ۹۹ به بورس وارده شده‌اند، نداشته باشیم.

فرار مردم از بورس به ناکجا

طی سه روز گذشته از هفته جاری خروج سرمایه از بورس شدت گرفته است. طی همین سه روز نزدیک به ۱۵۰۰ میلیارد تومان سرمایه افراد حقیقی از بازار خارج شده است. این پارامتر از این جهت اهمیت دارد که نشان دهنده اقبال و عدم اقبال عموم مردم و همچنین پول‌های درشت به بورس است.

اگر به روند ورود و خروج سرمایه افراد حقیقی از شروع سال ۹۹ نگاهی بیندازیم، در آن ماه‌های رویایی شروع سال گذشته، ورود سرمایه افراد حقیقی در اوج خود به بیش از ۱۲۰ هزار میلیارد تومان رسیده بود، عددی که شاید تکرار آن برای بورس سال‌ها طول بکشد. عددی که دولت باید سال‌های مدید آرزوی تکرار آن را داشته باشد تا بتواند از فروش سهام خود چنین منابعی را برای بودجه فراهم کند.

اما از زمان شروع ریزش شدید بازار سرمایه از آبان ماه سال قبل، ورق برگشت و اکثر روزها شاهد خروج سنگین این سرمایه‌ها بودیم. سرمایه‌هایی که شاید در ابتدا با سود خارج می‌شدند اما این روزها اکثرا با زیان‌های سنگین درحال فرار هستند.

این اتفاق تا حدی ادامه داشته که امروز برآیند ورود سرمایه افراد حقیقی از ابتدای سال ۹۹ به کمتر از ۱۰ هزار میلیارد تومان رسیده است، عددی که نشان از به زانو درآمدن بورس و سهامداران آن دارد. در نمودار زیر روند ورود و خروج پول از بازار سرمایه به طور کامل مشخص است.

سیلی بودجه، صورت بورس را سرخ کرد؟

به گزارش اقتصاددان به نقل از بورسان  ،  شروع این روند ریزشی با حواشی حول خودرو و خساپا شروع شد و طی دو روز گذشته با انتشار لایحه بودجه ۱۴۰۱ تشدید شد. در بودجه امسال خبرهای بدی برای برخی صنایع وجود دارد اما خبرهای خوبی نیز برای برخی صنایع دیگر به چشم می‌خورد اما نکته عجیب این روزهای بورس، ریزش دست جمعی سهام و صنایع مختلف بدون توجه به هیچگونه خبری است.

طبیعی است که گروه فلزات اساسی با خبر افزایش نرخ انرژی تا ۱۰۰ درصد خوراک پتروشیمی چند روزی را تحت تاثیر قرار بگیرد اما صنایعی مانند دارو و روغن خوراکی که از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بسیار تاثیر مثبت می‌گیرند چرا باید منفی باشند؟

همین اتفاق باعث می‌شود که مشکل بازار سرمایه را فراتر از مشکلاتی مانند قیمت‌گذاری خودرو و یا بودجه در نظر گرفت. به نظر می‌رسد رفتار این روزهای بورس ناشی از ترسی عجیب بر تمام بدنه اقتصاد باشد و عوامل مختلف تنها بهانه‌ای برای ریزش بیشتر هستند.

سخنی با دولت

دولت جدید با شعارهای دل ربایی درباره بازار سرمایه کار خود را شروع کرد اما می‌توان گفت که از زمان شروع کار دولت سیزدهم، بازار سرمایه به ندرت روز خوش به چشم دیده است. دولت نباید فراموش کند که به زودی دوباره گذرش به بازار سرمایه خواهد افتاد.

دولت قبلی هم در ابتدا قصد حمایت از بورس را نداشت اما کسری بودجه سنگین راهی به جز رونق بورس و سوءاستفاده از آن را پیش پای دولت نمی‌گذاشت. آن زمان شاید عموم مردم به دولت اعتماد کردند و سرمایه چندین ساله خود را وارد بورس کردند اما این بار دیگر جای اشتباهی باقی نمانده است. بودجه امسال هم با وجود سخن دولتمردان مبنی بر نبود کسری، با کسری سنگینی همچون بودجه سال ۱۴۰۰ همراه است. دولت سیزدهم حساب زیادی بر درآمدهای نفتی و کاهش فشارهای تحریمی‌ کرده است. اما اگر مانعی بر سر تحقق این قسمت از منابع به وجود آید آنجاست که دوباره راهی برای جبران این کسری به جز بازار سرمایه نخواهد بود و این بار دیگر کسب اعتماد سهامداران خرد کار آسانی نخواهد بود.

در بازار امروز چه گذشت؟

معاملات امروز بد شروع نشدند و کم کم سمت تقاضا درحال قدرت گرفتن بود اما ناگهان از نیمه بازار عرضه‌ها به شکل عجیبی شدت گرفت و سهم‌ها به سمت صف فروش میل کردند به طوری که در انتهای بازار بیش از هزار میلیارد تومان صف فروش داشتیم و بالای ۹۰ درصد از سهام در محدوده منفی کار خود را به پایان رساندند.

ارزش معاملات نیز خبرهای خوشی ندارد و نشان می‌دهد که بورس در رکود کامل به سر می‌برد. ارزش معاملات امروز حوالی ۳۳۰۰ میلیارد تومان بود و حدود ۵۸۰ میلیارد تومان نیز از سرمایه افراد حقیقی از بازار خارج شد.

در نهایت باید گفت که این روزها نیز می‌گذرند و بورس نیز دوباره راه خود را پیدا می‌کند اما اعتمادی که از دست رفته دیگر برای این دولت و حتی دولت‌های دیگر باز نمی‌گردد. نباید با بازاری که تنها راه نجات اقتصاد بود اینگونه رفتار می‌شد و بهتر است که هرچه سریعتر تا قبل از وخیم‌تر شدن اوضاع مردم چاره‌ای اندیشید.