کمبود نقدینگی پاشنه آشیل معادن ایران

منیر حضوری- کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش یکی از مواردی است که در عارضه‌یابی تعطیلی معادن کوچک و متوسط به آن برمی‌خوریم. این مساله از آن رو حائز اهمیت است که حدود ۹۸ درصد معادن کشور را کوچک و متوسط‌ها تشکیل می‌دهند و این مساله می‌تواند به چالشی جدی برای کل اقتصاد تبدیل شود.
در حالی که قرار بود معادن به توسعه اقتصادی کمک کنند و ضرورت جایگزینی درآمدهای بخش معدنی به عنوان یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی برای درآمدهای نفتی کشور مطرح بود اما فعالیت در حوزه معادن با مشقت و دشواری‌ روبه‌رو است. در این بین کمبود نقدینگی خود به معضلی تبدیل شده که در نهایت می‌تواند به تعطیلی تعداد زیادی از معادن کشور و متعاقب آن بحران‌های دیگری از جمله اشتغال منجر شود. این در حالی است که هرچه معادن با کمبود نقدینگی مواجه باشند شاهد کاهش قدرت رقابت‌پذیری در بازارهای جهانی و افت تولید خواهیم بود.
از آنجایی که یکی از دلایل مهم توقف فعالیت معادن کوچک و متوسط نبود و یا کمبود نقدینگی، سرمایه در گردش و سرمایه‌گذاری ثابت است،‌ کارشناسان باور دارند تا دیر نشده دولت باید در پی حل مشکل برآید. راه‌حل‌هایی از جمله کاهش تورم،‌ کمک به افزایش ارزش ریال و کاهش نرخ دلار، ارایه تسهیلات بانکی همه می‌توانند جانی تازه به افزایش تولید و رونق معادن کشور دهند. در این بین به طور مثال می‌توان به امتیازدهی از سوی وزارت صمت از محل حقوق دولتی و همچنین نقش صندوق بیمه اشاره کرد. درواقع با توجه به افزایش سرمایه صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی و امکان صدور ضمانتنامه شرایط خوبی برای اعطای تسهیلات در بخش معادن و صنایع معدنی کشور وجود دارد. کمبود نقدینگی یکی از چالش‌ها و موانع جدی نه در حوزه‌های صنعتی، تولیدی، اقتصادی بلکه در بخش معدن هم به شمار می‌رود که باید برای رفع و حل و فصل آن چاره‌اندیشی شود. معضل کمبود نقدینگی، امر نوسازی معادن را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد که قطعا روند کند این امر، کیفیت و کمیت فعالیت‌ها و دستاوردهای این بخش را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد.

کمبود نقدینگی معضلی جدی برای معادن

به گزارش اقتصاددان به نقل از جهان‌صنعت ،  نایب‌رییس انجمن مس ایران در این خصوص گفت: متاسفانه کمبود نقدینگی و معضل ضعف سرمایه در گردش در کشور به شدت جدی است. این در حالی است که یک شرکت برای تامین هزینه‌های جاری خود همیشه باید نقدینگی مازاد داشته باشد. به این صورت که معدنکار ضمن اینکه بتواند مواد اولیه چند ماه آینده‌اش را به راحتی تهیه کند، در تامین هزینه‌های اولیه و حقوق و دستمزد برای چند ماه آینده هم برنامه داشته باشد.
کوروش شعبانی ادامه داد: همیشه یک عددی باید به عنوان سرمایه در گردش در دسترس شرکت‌ها باشد که بتوانند به راحتی دست به تولید بزنند. البته با توجه به تفاوت معادن و هزینه‌ها نمی‌توان عدد مشخصی اعلام کرد اما مساله مهم این است که باید خیال معدنکار حداقل برای چند ماه از این بابت راحت باشد. در این روند از آنجایی که هزینه کم با بهره پایین می‌تواند رونقی در صنعت ایجاد کند؛ درنتیجه توجه به این مساله به شدت مهم است. شعبانی با اشاره به اهمیت تامین نقدینگی برای معدنکاران کشور اذعان کرد: امروز معدنکار باید بتواند به راحتی و در اسرع وقت با حداقل هزینه به سرمایه در گردش دست پیدا کند. اما در صورتی که این روند زمان‌بر و پرهزینه باشد قطعا به آن مجموعه لطمه وارد می‌شود و نمی‌تواند به اصطلاح سر پا بایستد.
او با اشاره به تعداد بالای معادن کوچک و متوسط در کشور و روبه‌رویی آنها با معضل نقدینگی گفت: از آنجایی که اکثریت ۸۰ درصد معادن کشور با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنند، بنابراین انتظار می‌رود که دولت هر چه زودتر کمک کند تا این مساله حل و فصل شود تا معادن تعطیل نشوند.
نایب‌رییس انجمن مس ایران در پاسخ به این سوال که بی‌توجهی به حل مشکل نقدینگی معادن کوچک چه پیامدهایی دارد، خاطرنشان کرد: در بیشتر موارد این معضل منجر به تعدیل نیروی کار و کاهش تولید می‌شود. بعد از مدتی هم به دلیل اینکه سودشان کاهش می‌یابد به سمت زیان رفته و به تعطیلی می‌رسند.

دلایل کمبود نقدینگی

شعبانی درباره این پرسش که کمبود نقدینگی چه دلایلی دارد، اذعان کرد: تورم،‌ هزینه‌های بالا، کاهش ارزش پول ملی از جمله دلایل این مهم است. ‌درحالی که ماهیت تولید به این صورت است که سرمایه در گردش را کنار می‌گذارد اما شاهد هستیم که معدنکار ما به دلیل مشکلات پیش آمده نمی‌تواند آن را کنار بگذارد و اینجاست که با مشکل سرمایه در گردش روبه‌رو می‌شود. او تاکید کرد: این موضوع به خصوص در معادن کوچک مشهود است که معدنکاران توان مالی چندان بالایی هم ندارند.
راهکار چیست؟
نایب رییس انجمن مس ایران به عنوان راهکار پیشنهاد داد: اگر جایی باشد که به معدنکاران کوچک و متوسط امتیازاتی را با سود حداقل بدهند،‌ می‌توان به شرایط این دسته از معادن امیدوار بود. آن زمان است که شاهد رونق تولید و توسعه اقتصادی خواهیم بود. شعبانی درباره اینکه در این خصوص چه انتظاری از وزارتخانه دارید،‌ گفت: بهتر است وزارت صمت از محل حقوق دولتی، سپرده‌گذاری‌هایی را در برخی از بانک‌ها صورت دهد تا معادن کوچک به راحتی بتوانند با سود ‌کم یعنی کمتر از ۵ درصد و با سرعت بالا به پیش روند. در این بین انتظار می‌رود از بانک‌هایی که وزارت صمت در آن سپرده گذاشته تامین نقدینگی شود.

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع