کف نشینی نرخ سود در ابتدای خرداد

در هفته ای که گذشت روند نرخ سود در اکثر بازار ها نزولی بود، نرخ سود در بازار بین بانکی رکورد کاهشی را ثبت کردو در بازار اوراق ثانویه بدهی و وام مسکن نیز شیب نرخ کاهشی بود.

اقتصاددان: بررسی هفتگی نرخ سودها در ۵ به اضافه یک بازار نشان از چند اتفاق مهم داشت. در مهمترین آنها نرخ سود بین بانکی به کمترین حد خود در سه ماه اخیر رسید. این نرخ در کنار میزان سود بازار باز نقش تعیین کننده ای را در مدیریت نرخ تورم دارد.

نرخ سود بازار باز خرداد ۱۴۰۰

بانک مرکزی در هر هفته به منظور کنترل نقدینگی در بانکها و کنترل نرخ سود به بسط و قبض پول در بازار باز می پردازد.

تزریق نقدینگی در این بازار و همچنین نرخ سود باز پرداخت وام به بانک‌ها همگی در اختیار بانک مرکزی بوده و این نهاد است که مبتنی بر تحلیل‌های خود از وضعیت بازار اقدام به تزریق نقدینگی می‌کند. نکته مهم در این بازار آن است که تاریخ سررسید وام‌ها میانمدت بوده و تنظیم نرخ در این بازار نرخ سود بازار بین بانکی را نیز مدیریت می کند.

نگه داشتن نرخ سود در موقعیت هدف می‌تواند از تورم کاسته ودر غیر این صورت بر تورم اضافه کند. در حقیقت در انتها تاثیر این بازار بر قدرت خرید مردم و وضع معیشتی آنهاست.

نرخ سود معاملات در بازار باز در هفته گذشته ۱۹٫۸ درصد و در هفته اخیر نیز در حد همان ۱۹٫۸ درصد باقی مانده و تغییری نکرده است.

رکورد کاهش نرخ سود در سه ماه اخیر

در صورت برخورد جدی بانک‌ها به کسری نقدینگی، مجبور به استقراض از یکدیگر هستند. این بازار را بازار شبانه می گویند. در این بازار بانک‌هایی که دارای مازاد منابع هستند به بانک‌های دچار کسری قرض می دهند تا نرخ سود را در بازار مدیریت کنند. این دادو ستد البته با فاصله زمانی کوتاه (نهایتا سه روز) و نرخ سود مشخصی انجام می‌شود.

زمانی که بانکها از بانک مرکزی وام کوتاه مدت قرض کنند به آن اعتبارات قاعده‌مند گفته می شود. نرخ سود در این مرحله در سقف خود قرار داشته و برابر با ۲۲ درصد است. حجم این اعتبارات در هفته های اخیر درسطوح بالایی قرار داشته و رکوردهایی را در هفته های اخیر به ثبت رسانده است.

موازی با افزایش حجم اعتبارات نرخ سود بین بانکی نیز که متناسب با فعالیت بانکها و قرض گیری از یکدیگر تعیین می شود در هفته اول خرداد به کمترین حد خود در سه ماه اخیر رسیده است. نرخ سود بین بانکی در هفته پیش معادل با ۱۹٫۶ درصد بوده که با ۰٫۴ واحد درصد کاهش، به ۱۹٫۲ درصد تنزل پیدا کرده است.

نرخ سود مداخله‌ای بانک مرکزی در قله

در هفته اول خرداد در عملیات بازار باز نرخ سود تسهیلات قاعده مند در بازار بین بانکی در سقف خود بوده که برابر با ۲۲ درصد است. با توجه به حجم ثبت شده در میزان معاملات بازار باز و نرخ سود آن و همچنان حجم تسهیلات قاعده مند و نرخ داد و ستد در بازار شبانه می توان نرخی را به عنوان نرخ موزون معرفی کرد که برآمده از بازار باز و پرداخت تسهیلات قاعده مند به بانک‌ها در بازار بین بانکی است. این رقم در هفته اخیر به دلیل عدم بسط نقدینگی در بازار باز در سقف ۲۲ درصد قرار گرفت.اما دیگر بازار ها در هفته جاری نیز از افت وخیز قابل توجهی برخوردار بودند.

نرخ سود کسری بودجه دولت؛ راه اندازی بازار اولیه در خرداد ۱۴۰۰

دولت برای تامین کسری بودجه خود بازاری را راه اندازی می کند تا از این طریق بتواند بخشی از کسری خود را تا پایان سال جبران کند. بانکها و نهادهای سرمایه ای به عنوان بازیگران در این بازار اوراق پیشنهادی دولت را خریداری کرده و دولت درآمد حاصل از فروش در این بازار را در راستای تامین کسری بودجه خود هزینه می کند.

خصیصه های اوراقی که برای خریداران جذابتر است نرخ سود و تاریخ سررسید آنهاست. به این صورت که هر چه نرخ سود بالاتر باشد خریداران اوراق بیشتر به خرید اوراق و در نهایت تامین کسری بودجه دولت تمایل خواهند داشت.

این مسیر از تامین کسری بودجه اثر افزایشی به مراتب کمتری بر نرخ تورم داشته وتا حد قابل توجهی از افزایش نرخ تورم جلوگیری می کند.

در همین خصوص نرخ سود موزون در فروش هفتگی اوراق بدهی دولتی در نخستین هفته خرداد ۱۴۰۰ به ۲۰٫۸۲ درصد رسیده و حجم کل اوراق خریداری شده از سوی بانکها و بورس برابر با هزار و ۴۰ میلیارد تومان بوده است.

نرخ سود خرید و فروش اوراق دولتی

روند نرخ سود در بازار ثانویه اوراق دولتی نشان می دهد نرخ بازدهی نقدی اوراق برای سررسید یک ساله تا سطح ۲۲ درصد تنزل پیدا کرده و اوراق دو تا سه ساله به بالاتر از حد ۲۳ درصد رسیده است.

بازار ثانویه اوراق دولتی مختص خرید و فروش اوراق دولتی است که با هدف نقد شوندگی اوراق مالی ایجاد شده است.

روند هفته گذشته نشان می دهد نرخ بازدهی یک ساله اوراق که در هفته گذشته تا ۲۲٫۸ درصد رسیده بود، دوباره در انتهای رفتار نوسانی خود به پایین تر از این رقم رسیده و در پایان هفته نخست خرداد در محدوده ۲۲ درصد قرار کرفته است. رفتار این اوراق نزولی بوده اما در باقی اوراق به گونه ای دیگر به ثبت رسیده است.

نرخ بازدهی دوساله در بازار ثانویه برخلاف اوراق یکساله مسیری صعودی را سپری کرده و از ۲۲٫۸ درصد در چهارشنبه هفته قبل با کاهشی نوسانی به حد ۲۲٫۵ درصد رسید.

این روند برای نرخ بازدهی سه ساله اوراق اما صعودی تر از بقیه اوراق بوده و درنهایت به بالاتر از سطح ۲۳ درصد رسید. این دومین بار در سال ۱۴۰۰ است که نرخ سود اوراق با سررسید سه ساله بالاتر از حد ۲۳ درصد می رسد.

افت هفتگی بی سابقه در نرخ سود وام مسکن

در میان تلاطم نرخ سود ها، نرخ سود وام مسکن نسبت به هفته قبل کاهش پیدا کرده و بیشترین افت هفتگی را در یک ماه اخیر به ثبت رساند.

اوراق حق تقدم تسهیلات بانک مسکن (به‌صورت خلاصه تسه) اوراقی هستند که مالکان آن‌ها می‌توانند بدون ایستادن درصف از بانک مسکن وام استقراض کند. هر کدام از این اوراق هزینه ای دارد که در بازار خرید و فروش آن مشخص می شود. اعتبار این اوراق ۵۰۰ هزار تومان بوده که با این اعتبار مجردها می توانند با سقف خرید ۲۸۰ ورق نهایتا ۱۴۰ میلیون تومان وام برای خرید مسکن اخذ کنند. در صورتیکه این سقف برای متاهلین ۴۸۰ ورق و ۲۴۰ میلیون تومان تعیین شده است.

ازآنجا که نرخ سود این وام براساس پرداختی های متقاضیان در روز نخست دریافت وام مشخص می شود، رفتار نرخ سود در بازار مسکن می تواند نمایان کننده هزینه این وام برای متقاضیان باشد. در همین خصوص در حالیکه چهارشنبه هفته آخر اردیبهشت این متغیر در حد ۲۰٫۷ درصد بود در این هفته با ۰٫۲ واحد درصد کاهش به ۲۰٫۵ درصد رسید . به عبارت دیگر در این هفته هزینه وام برای خرید مسکن برای متقاضیان مجرد و متاهل خود ارزان تر شده است.

/پ