کدام مدل توسعه؟

کره شمالی شویم یا کره جنوبی ؟! (بخش اول)

آنچه در ادامه خواهید خواند مروری گذرا به وضعیت دو کشور کره شمالی و کره جنوبی است. شاخص هایی چون تولید علم و تکنولوژی، مدیریت استراتژیک و سیستمی، عوامل نهادی، نیروی انسانی، تولیدناخالص داخلی، رشد و توسعه اقتصادی، توسعه صنعتی، کشاورزی، محیط زیست، نظام اموزشی-بهداشت، امنیت، مسکن، اشتغال،درامد خالص سالانه خانوارها، رفاه و خوشبختی، نظارت مدنی را می توان معیار تفاوت های رشد و توسعه و پیشرفت و عقب ماندگی کره جنوبی و شمالی قرار داد.

تکنولوژی : علم به‌کار‌گیری تکنیک‌های جدید در تولید را گویند که به دو صورت می‌تواند افزایش تولید و رشد اقتصادی را در پی داشته باشد. اول اینکه با به کار‌گیری تکنولوژی می‌توان با ثابت نگه داشتن سایر عوامل، تولید بیشتری داشت و دوم انکه با به کارگیری آن و صرف هزینه‌های کمتر، تولیدی برابر با قبل را داشت. کره جنوبی یکی از کشورهای صاحب تکنولوژی و صنعت است. لیک کره شمالی…

سیستم مدیریت : یکی از بزرگ‌ترین مشکلات کشورهای در حال توسعه سوء مدیریت بر منابع می‌باشد به گونه‌ای که بسیاری از این کشورها به‌رغم برخوردار بودن از منابع عظیم طبیعی و جمعیتی در زمره کشورهای کمتر توسعه یافته قرار دارند.

یکی از عمده‌ترین مشکلات در این زمینه به‌کارگیری مدیریت سلیقه‌ای به جای مدیریت علمی می‌باشد لذا این موجب به هدر رفتن سرمایه‌های ملی کشورها می‌شود و از طرفی ناپایداری مدیریت‌ها که یکی دیگر از مشکلات این کشورها می‌باشد بر این معضل بیشتر دامن می‌زند.

بنابراین یکی از عواملی که می‌تواند این کشورها را در مسیر توسعه قرار دهد، اصلاح روش‌های مدیریتی می‌باشد که موجب جلوگیری از هدر رفتن منابع و استفاده بهینه از آنها خواهد شد.کره جنوبی دارای مدیریت سیستمی است لذا اختلاف سطح مدیریتی دو کره را می توان از تفاوت شاخص های اقتصادی شان دریافت.

عوامل نهادی: عوامل نهادی نظیر قوانین اقتصادی، سیاست‌های دولت، نظام‌های حقوقی و غیره شکل دهنده محیط‌های اقتصادی برای تولید و تجارت هستند. اگر ساختار یک اقتصاد، سرمایه‌گذاری و تولید را تشویق کند، موجبات توسعه و پیشرفت اقتصادی را فراهم می‌کند.

اگر کارافرینان نتوانند نسبت به دریافت بازده سرمایه‌گذاری خود مطمئن باشند، سرمایه‌گذاری نخواهند کرد. این امر برای سرمایه‌گذاری در سرمایه‌های فیزیکی، مهارت یا فناوری صادق است. عواملی نظیر سلب مالکیت، فقد ازادی های اقتصادی، فساد اقتصادی و اداری، انحصار، ناامنی و بی‌ثباتی، انگیزه برای سرمایه‌گذاری و تولید را کاهش داده و موجب افت بهره‌وری عوامل تولید می‌شوند.

در این زمینه به منظور مقایسه کشورها به لحاظ ساختار نهادی از مجموعه شاخص‌هایی که از مراجع معتبر نظیر بانک جهانی، موسسه فریزر (fraser institution)، و موسسه بین‌المللی شفافیت (transparency international) گرفته شده استفاده می‌شود که عبارتند از: ثبات سیاسی، کارایی دولت، حاکمیت قانون، کنترل فساد، کیفیت قوانین، ساختار حقوقی و امنیت حقوق مالکیت (شاخص فریزر)، فساد سیاسی و اداری.

کره جنوبی دارای حکمرانی خوب ” حکومت لیبرال دموکراسی ” و دهمین اقتصاد دنیا و هفتمین صادرکننده کالا و خدمات و هفتمین کشور صنعتی جهان است. لیک کره شمالی دارای حکمرانی بد “حکومت کمونیستی تک حزبی ” است و در مقوله اقتصاد و توسعه چندان حرفی برای گفتن ندارد.

گام نخست نمای کلی اقتصادی-سیاسی و اجتماعی کره شمالی؛ مردم کره شمالی رهبر حکومتشان را معاون رهبر می نامند چرا که به فرموده مقامات ان کشور، کیم ایل سونگ نمرده است بلکه به خورشید پیوسته. تنها سایت کره شمالی که توسط وزارت اطلاعات و امنیت ان کشور اداره می شود نوشته است که طبق کشف جدیدی که از سوی دانشمندان صورت گرفته، کیم ایل سونگ از همان ابتدا بخشی از خورشید بوده است!

وقتی کیم ایل سونگ مرد، مرکز هواشناسی کره شمالی اعلام کرد به دلیل پیوستن رهبر بزرگ و بنیانگذارکبیر انقلاب کمونیستی کره شمالی به خورشید، درجه حرارت خورشید و طبیعتا گرمای جهان بطور ناگهانی بالا رفته است!

در کره شمالی تنها کسی که حق فکر کردن دارد رهبر حکومت است که فرمانده بزرگ نامیده می شود. وقتی فرمانده بزرگ درباره مسئله ای حرفی زد دیگر هیچکس حق ندارد در ان زمینه اظهار نظر کند. از نظر حکومت کمونیستی آن کشور، مردم کره شمالی و حتی مدیران و مقامات ان کشور وظیفه ای جز کشف حقیقت در افکار و سخنان رهبر نظام کمونیستی را ندارند.

مردم این کشور حق خروج از روستا ها یا شهرهایشان را ندارند. در واقع همه در همان جایی که زندگی می کنند زندانی هستند. برای رفتن از روستایی به روستایی دیگر و یا شهری به شهر دیگر باید از حکومت اجازه بگیرند.

ازدواج با موافقت مقامات امنیتی و اطلاعاتی، در کره شمالی کسی حق انتخاب همسر و ازدواج را ندارد ، مگر با موافقت وزارت اطلاعات و امنیت ان کشور. یعنی دختر و پسری که عاشق هم شده اند باید گزارش کاملی از نحوه عاشق شدنشان، دلیل عاشق شدنشان، میزان علاقه و احساسی که نسبت به یکدیگر دارند و خیلی چیزهای دیگری را در چندین صفحه بنویسند و تحویل مقامات امنیتی بدهند تا نوبت مصاحبه شان شود.

نسبت تهاجم فرهنگی با قحطی، نیمی از مردم کره شمالی همیشه فقیر و قحطی زده هستند و سالیانه چندین هزار نفر از انها به دلیل گرسنگی می میرند. به گزارش سازمان ملل در دهه ۹۰ میلادی قحطی جان دست کم ۱ میلیون نفر را گرفت همچنین حدود یک سوم زنان و کودکان این کشور با سوء تغذیه روبرو هستند. دولت کره شمالی معمولا کمکهای غذایی خارجی را نمی پذیرد چرا که معتقد است این غذا ها ممکن است روی افکار مردم اثرات نامطلوب بگذارد و باعث تهاجم فرهنگی علیه نظام کمونیستی شود.

سفر به خارج از کره شمالی مساوی است با مرگ … !!! سفر مردم کره شمالی به خارج از کشور مطلقا ممنوع است و هر کس مایل به دیدن خارج باشد به عنوان یک ضد انقلاب و عامل دشمن دستگیر می شود. حتی تلفن زدن به خارج از کشور هم می تواند منجر به تیرباران شخص تلفن کننده شود.

روزنامه بدون خبرنگار ! دوازده روزنامه در این کشور منتشر می شوند اما خبرنگار ندارند! این روزنامه ها موظف هستند که هر روز خبرهایی که از وزارت اطلاعات و امنیت دریافت می کنند را عینا منتشر کنند. فقط برخی از مقالات انها با هم فرق می کند.

پخش و نمایش هر نوع فیلم و حتی کارتون خارجی در تلویزیون کره شمالی مطلقا ممنوع است. پدیده اینترنت در کره شمالی تنها جهت بهره برداری نیروهای امنیتی و طیف خاصی از جامعه وجود دارد و عمومیت ندارد و داشتن رادیوهایی که قادر به دریافت امواج خارجی باشند و یا گیرنده های تلویزیون های ماهواره ای و دستگاه فاکس جرم است. حتی موبایل و دوربین فیلمبرداری نیز جزو ابزار جاسوسی برای دشمن محسوب می شوند و دارنده اش می تواند با مجازات تیرباران در ملاء عام روبرو شود.

گروگان گرفتن اعضای خانواده ورزشکاران، ورزشکاران کره شمالی قبل از اعزام به خارج از کشور و حضور در مسابقات خارجی، اگر برنگشت، همه عزیزانش را یکجا تیرباران می کنند.

به تازگی مطالب و تصاویر فراوانی از سبک زندگی در کره شمالی و مردم این کشور منتشر شده است که شرحش بدین قرار است:

۱- در کره شمالی، فقط مقامات دولتی و نظامی می توانند وسایل نقلیه موتوری داشته باشند.

۲-رای دادن در انتخابات کره اجباری است و هر ۵ سال در این کشور انتخابات برگزار می شود. بر روی برگه های رای فقط نام یک کاندیدا وجود دارد.

۳- تعداد شهرها در کره بسیار کم است. یکی از این شهرها پیونگ یانگ است. فقط افراد نخبه، قابل اعتماد و وفادار حق زندگی در این شهر را دارند. در پیونگ یانگ که پایتخت کره شمالی می باشد، سه شهربازی برای خانواده مقامات دولتی در نظر گرفته شده است.

۴- سه شبکه تلویزیونی در کره شمالی وجود دارد. دوتا از ان ها فقط اخر هفته برنامه پخش می کنند. یکی از ان ها در طول روزهای هفته، فقط عصر ها برنامه دارد. سریال های درام ساخت کره جنوبی، یکی از مجبوب ترین چیز هایی است که به کره شمالی قاچاق می شود.

۵- حکومت کره شمالی، محل زندگی افراد را تعیین می کند. معیار های تعیین محل زندگی شامل میزان ارتباط با دولت و طبقه ی اجتماعی فرد می شود. نیرو های نظامی طبقه فقیر را از پایتخت این کشور دور نگه می دارند و اجازه ی ورود انها را به این شهر نمی دهند.نیمی از جمعیت کره شمالی در فقرمطلق به سر می برند.

سیاست درهای بسته و برنامه ریزی متمرکز و حذف بازارها باعث شده است سرانه تولید ناخالص داخلی این کشور به کمتر از ۱۰۱۰دلار برسد که یکی از پایین ترین سرانه ها در بین کشورهای جهان محسوب می شود. گفتنی است که ارزش خالص مالی بیل گیتس، ۵٫۴ برابر بیشتر از تولیدناخالص داخلی کره شمالی است

تولید ناخالص داخلی آن ۴۰ میلیارد دلار است. حدود ۲۰ میلیون نفر نیروی کار ان را تشکیل می‌دهند که حدود ۳۷% ان در بخش کشاورزی مشغول به فعالیت هستند.

تولید وصادرات کره شمالی مواد اولیه و زغال سنگ، مجسمه سازی، نساجی، ماده مخدر متامفتامین، راکتور هسته ای و برخی تجهیزات نظامی است و در مقابل مواد نفتی، زغال کک، ماشین الات و مواد خوراکی وارد می‌کند. عمده تجارت این کشور با کشور های چین و روسیه ‌است. همچنین این کشور از جاعلین حرفه ای دلار در جهان است.

بین سال های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳، تجارت رسمی کره شمالی ۳ برابر شد و به ۳ میلیارد دلار رسید. نباید فراموش کرد که احتمالا حجم بیشتری از واردات و صادرات این کشور به طور قاچاق بوده است که محاسبه ان بسیار دشوار است. بین سال های ۲۰۱۶ و ۲۰۲۰، ( ۸۰%) کل صادرات این کشور به چین بوده است اما از ان سال و به دنبال تشدید تحریم ها، صادرات این کشور به ۲ میلیارد دلار کاهش یافت.

یورونیوز ؛ گزارش بانک مرکزی کره جنوبی نشان می دهد که تولید ناخالص داخلی کره شمالی که در سال ۲۰۱۶ یک رشد قابل توجه ۳٫۹ درصدی را تجربه کرده بود، در سالهای ۲۰۲۰-۲۰۱۷ با کاهش شدید روبرو شده و ۳٫۵ درصد افت داشته است. این بیشترین کاهش تولید ناخالص داخلی کره شمالی از سال ۱۹۹۷ میلادی به شمار می رود.

در همین حال، تولیدات صنعتی کره شمالی که یک سوم کل تولید اقتصادی کشور را تشکیل می دهد طی سال های ۲۰۲۰-۲۰۱۷، ۶٫۹ درصد کاهش داشته و شدیدترین افت را از سال ۱۹۹۷ میلادی تجربه کرده است. محدودیت شدید صادرات نفت و سایر منابع انرژی به کره شمالی تأثیر زیادی بر افت تولیدات صنعتی این کشور داشته است. تولیدات کشاورزی، صنایع ساختمانی نیز به ترتیب با افت ۱٫۳ و ۴٫۴ درصدی در
سال های۲۰۲۰-۲۰۱۷ روبرو شده است.

در همین مدت صادرات کره شمالی با کاهش ۳۷٫۲ درصدی روبرو شده است که این بیشترین کاهش از سال ۱۹۹۸ میلادی به شمار می رود. چین بزرگترین شریک تجاری کره شمالی نیز از شش ماه دوم سال ۲۰۱۷ میلادی اعمال تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل را بر علیه کره تشدید کرده و این مسأله به ضرر بخش صنعتی کره شمالی بوده است.

بانک مرکزی کره جنوبی اعلام کرده است که به رغم منابع غنی و سرشار معدنی در شمال شبه جزیره کره، درامد سرانه ملی کره شمالی در سال ۲۰۲۰ به ۱٫۴۶ میلیون وون معادل ۱۰۱۰ دلار رسیده است. این در حالی است که درامد سرانه ملی کره جنوبی در سال ۲۰۲۰، در حدود ۲۳ برابر درامد سرانه کره شمالی بوده است.

در ادامه در بخش دوم به مدل توسعه کره جنوبی می پردازم و سپس مقایسه شاخص های اقتصاد دو کشور را ارائه می کنم

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع