چرخش انحصار از تولید به توزیع!

توریع ناعادلانه تسهیلات بانکی و دادن امکان فروش اقساطی به برخی از فروشگاه‌های هایپر و تبلیغات آنها، بازار خرید و فروش لوازم خانگی را به یک بازار انحصاری تبدیل کرده است. به گفته اعضای اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی، دخالت بانک‌ها در بازار نه تنها سبب خلق پول شده، بلکه زیرفروشی و حواله‌فروشی در این حوزه را نیز رواج داده است. به عبارتی بهتر، از آنجایی که بسیاری از مردم نمی‌توانند وام‌های خرد دریافت کنند، وام کالا را که به راحتی پرداخت می‌شود، دریافت می‌کنند و سپس آن را در بازار ۳۰ تا ۴۰ درصد پآیین‌تر می‌فروشند تا بتوانند آن را نقد کنند. به این کار به اصطلاح زیرفروشی می‌گویند. این جریان پولی که از تولید به سمت توزیع چرخش کرده، از کانال چند فروشگاه انحصاری شده و آنها گاهی تبلیغات غیرواقع می‌کنند. بنابراین تولیدکننده هم مجبور است برای تامین نقدینگی وابسته این فروشگاه‌های بزرگ باشد. از طرفی، با فعالیت فروشگاه‌های بزرگ و ارایه تسهیلات بانکی خرید، تداوم فعالیت ۲۵۰۰ عضو این اتحادیه که از صنوف خرد هستند در معرض تهدید قرار گرفته‌، به‌طوری‌که در ۹ ماه اخیر با ۸۰ درصد رکود مواجه بوده‌اند. فروشندگان می‌گویند: بانک‌ها باید پولشان را در اختیار تولید‌کنندگان برای خرید مواد اولیه و غیره قرار دهند تا با حمایت از تولید بقیه بخش‌ها از جمله عرضه‌کنندگان و مردم نیز منفعت ببرند، نه اینکه توزیع پول تنها در بخش توزیع و به نفع چند فروشگاه بزرگ باشد.

دخالت بانک‌ها در بازار

  به گزارش اقتصاددان به نقل از تعادل  ، رییس اتحادیه لوازم خانگی تهران می‌گوید: تا قبل از سال ١٣٩٧ شاهد دخالت بانک‌ها و تولیدکننده‌ها در بازار نبودیم. سال ١٣٩٧ حدود ۱۴۰۰ واحد جوازدار داشتیم که به نوعی به تولیدکننده اعتبار می‌دادند و کالای آنها را می‌فروختند. همچنین آن زمان تولیدکننده، فروشنده نبود. اکبر پازوکی با بیان اینکه کسی که از اتحادیه کسب و کارهای مجازی مجوز می‌گیرد، باید از اتحادیه مربوطه هم جواز بگیرد که بر آنها نظارت شود، گفت: حرف ما این است بانک‌ها حق بنگاه داری ندارند. اما الآن بانک‌ها وام نمی‌دهند و همه پولشان را در بخش توزیع سرمایه‌داری کرده‌اند. این در حالی است که اصناف هستند که اشتغال ایجاد می‌کنند، مالیات و عوارض می‌دهند و به تولیدکننده بها داده‌اند. پازوکی معتقد است که بنگاه‌داری بانک‌ها در حوزه لوازم خانگی به توزیع‌کنندگان خرد لوازم خانگی در سطح عرضه، لطمه زده است در حالی که بانک‌ها باید پولشان را در اختیار تولید‌کنندگان برای خرید مواد اولیه و غیره قرار دهند تا با حمایت از تولید بقیه بخش‌ها از جمله عرضه‌کنندگان و مردم نیز منفعت ببرند.

ریز فروشی در صنعت لوازم خانگی

رییس اتحادیه لوازم خانگی تهران با بیان اینکه اصناف در این چند سال کالای ایرانی را جایگزین خارجی کردند، تصریح کرد: باز هم تاکید می‌کنم بانک‌ها حق بنگاه‌داری ندارند و اگر پول هست باید به بخش تولید برود. فروش کالا هم باید از سوی صنوف انجام شود.

اما به گفته وی بانک‌ها الآن خرید دین می‌کنند و به یک تشکل یا یک شخص اعتبار می‌دهند که فقط او می‌تواند کالا بفروشد. از طرف دیگر با توجه به گرانی مردم نمی‌توانند کالای نقد تهیه کنند و ترجیحشان خرید اقساطی است. در سال ١٣٩۶ مردم می‌توانستند با دو ماه حقوق ماشین لباسشویی بخرند و هزینه زندگی خود را هم پرداخت کنند، اما الان در ۱۰ ماه هم نمی‌توانند. پازوکی با بیان اینکه چرا به خود مردم این اعتبار را نمی‌دهند؟ تصریح کرد: الآن مردم کالای قسطی را می‌خرند و دوباره می‌فروشند تا از پول آن استفاده دیگری کنند، چون بانک در شرایط دیگر اعتبار نمی‌دهد.

بنابر توضیحات وی، از آنجایی که بسیاری از مردم نمی‌توانند وام‌های خرد دریافت کنند، وام کالا را که به راحتی پرداخت می‌شود، دریافت می‌کنند و سپس آن را در بازار ۳۰ تا ۴۰ درصد پآیین‌تر می‌فروشند تا بتوانند آن را نقد کنند. وی با بیان اینکه به این کار به اصطلاح زیرفروشی می‌گویند، ادامه داد: علاوه بر زیرفروشی، حواله‌فروشی نیز رواج یافته است‌.

پازوکی تاکید کرد که این روش باید اصلاح و اعتبار بانک پخش شود و نباید این اعتبار فقط یک جا برود.

وی با تاکید بر لزوم تهیه سند صنعت لوازم خانگی برای برنامه‌ریزی در این حوزه، اظهار کرد: همان زمانی که واردات ممنوع شد باید برنامه‌ریزی می‌شد کالایی که تولید داخل نداشت، وارد می‌شد و تا پنج سال بعد هم برای داخلی‌سازی آن برنامه‌ریزی می‌شد.

پازوکی همچنین در پاسخ به سوالی درباره احتمال آزادسازی واردات، اظهار کرد: برای این تصمیم باید امنیت اقتصادی در نظر گرفته شود. در پنج سال گذشته به تولیدکننده گفته شده خط تولید و کارگر اضافه کند، پس نمی‌توان ناگهان درهای واردات را باز کرد. در حوزه واردات هم باید سیاست‌گذاری شود و کالایی که در داخل تولید نمی‌شود یا وارداتی که منجر به صادرات یا انتقال تکنولوژی می‌شود باید انجام شود.

به گفته وی در ۹ ماه گذشته ۸۰ درصد بازار در رکود و روند فروش رو به کاهش بوده است.

تسهیلات‌دهی در توزیع به جای تولید

حسین شهرستانی، عضو هیات‌مدیره اتحادیه لوازم خانگی تهران نیز درباره می‌گوید: وظیفه بانک این است که پول‌های خرد را جمع کند و به بخش تولید ببرد، اما الآن به دنبال درآمد خودشان هستند. در مورد بحث تسهیلات هم در همه دنیا به خود مردم اعتبار داده می‌شود و مشتری آزادانه می‌تواند خرید کند.

اما به گفته وی الآن در کشور جریان پولی آمده و از کانال چند فروشگاه انحصاری شده و آنها گاهی تبلیغات غیرواقع می‌کنند. تولیدکننده هم مجبور است برای تامین نقدینگی وابسته این فروشگاه‌های بزرگ باشد.

شهرستانی با بیان البته بخش سنتی هم فروش اقساطی، حتی با شرایط بهتر دارند، اما به خاطر بمباران تبلیغاتی فروشگاه‌های بزرگ دیده نمی‌شوند، تصریح کرد: البته این موضوع تقویت شده و اخیر بنرهای فروش تبلیغاتی هم در پاساژها نصب شده و مردم می‌توانند با تنوع بیشتر محصولات و شرایط فروش، به صورت قسطی از خرده‌فروشان خرید کنند. اکثر محصولات هم ایرانی است و با توجه به ممنوعیت واردات و سهمیه پآیین واردات قانونی رویه‌های مرزنشینی، تعداد کالای خارجی بسیار کم است.

وی همچنین از طراحی سایتی برای فروش کسبه زیرمجموعه اتحادیه خبر داد و گفت: فروش فیزیکی قسطی در بازار آغاز شده و فروش اینترنتی اصناف نیز بعد از تکمیل سایت شروع می‌شود. عضو هیات‌مدیره اتحادیه لوازم خانگی تهران از حواله‌فروشی خبر داد و گفت: شغل جدیدی ایجاد شده که یک سری واسطه کالایی را که مردم به صورت قسطی تهیه کرده‌اند را از آنها می‌خرند و دوباره در بازار می‌فروشند.

وی درباره ممنوعیت واردات لوازم خانگی نیز گفت: در همه دنیا چند سال واردات ممنوع می‌شود و زمان آن مشخص است و بعد با تعرفه از تولید داخل حمایت می‌کنند و آن تعرفه را هزینه تولید می‌کنند.

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع