چرا مسیر توسعه را از چینی ها نیاموختیم؟!

حدود چهل سال پیش به همراه هاشمی رفسنجانی در دیدار با رییس جمهور چین، از عزم این کشور برای ورود به عرصه توسعه جهت جبران عقب ماندگی های خود با همسایه دیرینه شان ژاپن شنیدیم، در دوران پس از انقلاب ، چین کمونیست کشور دوست و برادر ایران اسلامی بوده است!

اقتصاددان: حتی در مقطعی هیاتی به آن سرزمین رفت تا آیین و رموز حکمرانی را از چشم بادامی های فعال در حزب کمونیست چین بیاموزد…
اما چرا ایرانیان حرکت در مسیر توسعه را از چینی ها نیاموختند و چرا ایران توسعه نیافته است؟

تفاوت های چین و ایران در این بازه چهل ساله به شرح زیر بود:

چین دریافت که تعامل سازنده با جهان شرط لازم برای توسعه است
ولی ایران به دنبال انقلاب ۵۷ تقابل با جهان را تمرین می کرد!

چین نظم حاکم بر جهان را پذیرفت (اقتصاد پیش شرط سیاست است)
ولی ایران به دنبال آفرینش نظم جدیدی در جهان بود!

چین اختلافات داخلی خود در حزب کمونیست را برای گذار به توسعه کنار گذاشت ولی ایران به دنبال انقلاب ۵۷ شاهد اوج گرفتن اختلافات داخلی بود!

چین دریافت که رشد اقتصادی بر عدالت اجتماعی مقدم است (عدالت بدون توسعه همان توزیع عادلانه فقر است) ولی در ایران هنوز هم نسبت میان این دو روشن نیست!

چین دریافت که اگر چه رابطه با امریکا توسعه نمی آورد ولی چالش و درافتادن با امریکا قبل از تبدیل شدن هر کشوری به یک ابر قدرت اقتصادی قطعا ضد توسعه است!

چین دریافت که ابتدا اقتصاد خود را بسازد و سپس بر جهان تاثیر بگذارد
ولی ایران ابتدا می خواست جهان را تغییر دهد و سپس خود را بسازد!

چین دریافت که سیاست خارجی باید به اقتصاد داخلی یارانه پرداخت کنند
ولی در ایران هنوز هم اقتصاد داخلی به سیاست خارجی یارانه پرداخت می کند!

چین دریافت که اصول توسعه در سراسر جهان مشترک ولی مدل های آن متفاوت است
ولی در ایران نه تنها اصول توسعه پذیرفته نشده بلکه موجودیت آن نیز همچنان مورد اختلاف است!

چینی ها تاریخ گذشته خود را رها کردند تا آینده ای بهتر را بسازند
ولی در ایران به گذشته تاریخی خود آویختند تا توجیهی برای کاستی های آینده خود بسازند!

چین شجاعانه اشتباهات خود را پذیرفت تا به توسعه دست یابد. ولی در ایران چهل سال است که انکار یا توجیه اشتباهات ما را رها نمی کند!

/پ