واگرایی ناامیدکننده در توافق هسته‌ای

یک نصیحت هندی می‌گوید: «نمی‌توانی مردم را وادار کنی که درست رفتار کنند اما می‌توانی آنان را وادار کنی که آرزو کنند کاش «تو» درست رفتار می‌کردی». به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی ایران می‌خواهد اروپا و آمریکا را وادار کند که آرزو کنند کاش ایران درست رفتار می‌کرد؛ اکنون هشدارها به ایران با صدای بلندتری گفته می‌شود و گویندگان امیدوارند این هشدارها از جانب ایران به خوبی شنیده شود و مورد توجه قرار گیرد. این هشدارها از جانب مراجع و چهره‌های مختلف به ایران داده می‌شود. همین چند روز پیش رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای از ایران خواست که امکان نظارت آژانس بر فعالیت‌های هسته‌ای‌اش را به حالت قبل برگرداند و هشدار داد که ایران چشمان آژانس را بسته و به پیشرفت‌های هسته‌ای خود ادامه می‌دهد. او این نکته را هم بیان کرد که در چنین شرایطی امکان گزارش دقیق فعالیت‌ها و پیشرفت‌های هسته‌ای ایران وجود ندارد. روشن است که مخاطب این هشدار علاوه بر ایران، ایالات‌متحده، انگلستان، فرانسه و آلمان بوده است. این چهار کشور اخیرا قطعنامه‌ای انتقادی علیه ایران را در آژانس به تصویب رساندند که از مقامات کشورمان می‌خواست همکاری بهتر و بیشتری با آژانس داشته باشد. همزمان با این هشدار فنی، ایالات‌متحده نیز در چند مرحله و با موضوع‌های مختلف به ایران هشدار داده، محور اصلی این هشدارها البته همکاری‌های نزدیک تهران- مسکو بوده است چنانکه نه فقط در مورد فروش انواع پهپاد ایرانی به روسیه- که با سکوت ایران و روسیه مواجه شد- که در مورد توسعه همکاری‌ها، موضع‌گیری‌های نزدیک به هم و اتحاد راهبردی ایرانی‌ها و روس‌ها، بارها جملات انتقادآمیز بیان کرده و مقامات این کشور به تهران هشدار داده‌اند که میان بازگشت به برجام و اتحاد با روسیه، متحد روسیه شدن را انتخاب نکند؛ توصیه‌ای که البته مورد توجه تهران قرار نگرفته و ایرانی‌ها ترجیح داده‌اند به روند نزدیک شدن به مسکو ادامه دهند و به انتقادهای گوناگونی که در این‌باره از زبان مقامات و رسانه‌های غربی شنیده می‌شود، بی‌توجهی کنند.

به گزارش اقتصاددان به نقل از جهان‌صنعت ،   در عین حال سخنانی که از طرف ایرانی‌ها شنیده می‌شود نکته تازه‌ای دربر ندارد، مصاحبه اخیر حسین امیرعبداللهیان با برنامه صف اول صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، تازه‌ترین موضع‌گیری وزیر امور خارجه کشورمان است. در این مصاحبه امیرعبداللهیان تصریح می‌کند که در ۹۵ درصد موضوع‌ها توافق میان دو طرف حاصل شده است. اما هم او و هم سایر مقامات ایرانی می‌دانند که درصد توافق در موضوع‌ها نه به لحاظ عملیاتی و نه به لحاظ راهبردی هیچ اهمیتی ندارد چراکه اگر توافقی حاصل و توافقنامه‌ای امضا نشود، حتی اگر در ۹/۹۹ درصد موضوع‌ها توافق انجام شده باشد این توافق موثر نیست و ارزشی ندارد. بر این پایه بیان درصد توافق از جانب آقای وزیر احتمالا نمایشی و فاقد جایگاه حقوقی و ارزشی برای توجه و یا تشریح جغرافیای توافق است. این‌طور به نظر می‌رسد که در تهران نگرانی زیادی از تداوم وضع موجود، وجود ندارد. ایران به همکاری با کشورهای همسایه و شرکای روسیه و چین دل بسته است و به پیشرفت‌های هسته‌ای خویش ادامه می‌دهد. در میان مقامات ایرانی این نگاه که اروپا و ایالات متحده، جا مانده و از تاثیرگذاری بر فرآیند نزدیکی ایران به روسیه و متحدانش ناتوان شده‌اند، در حال گسترش یافتن است. در همان حال ایالات متحده و اروپا هر روز بر شدت انتقادهای‌شان علیه ایران می‌افزایند اما این انتقادها چنان نیست که تهران را در ادامه روند حاضر مردد کند. این روند چنان پیش می‌رود که احتمالا اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها آرزو خواهند کرد که ای‌کاش ایران درست رفتار می‌کرد.

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع