نگرانی از حراج اموال دولت

تحقق‌پیدا نکردن پیش‌بینی فروش اموال به کسری بودجه دامن خواهد زد

بررسی ها نشان میدهد فروش ۹۵ هزار میلیارد تومان از اموال دولتی در بودجه ۱۴۰۰ پیش بینی شده است که این موضوع در حالی مطرح شده که سال گذشته تنها ۱۳ هزار میلیاردتومان اموال دولتی برای کسب درآمد فروخته شد و اکنون این گزاره به میان آمده است که چگونه میتوان با وجود شکست نسبی قبلی،مجددا اموال دولتی را در چنین حجم بالایی فروخت؟ البته باید به این مسئله نیز اذعان کرد که ذات فروش اموال دولتی در صورت رعایت نکردن ضوابط،میتواند بستر وقوع فساد باشد و در این راه دولت باید توجه کند اقدامات شائبه برانگیز در واقع زدن چوب حراج بر اموال بیت المال است.

پیامدهای فروش ۹۵ هزار میلیارد تومانی اموال در بودجه

در اقتصاددان به نقل از  اسکناس،  در این خصوص،عضو هیئت رئیسه مجلس با بیان اینکه فروش ۹۵ هزار میلیارد تومان از اموال دولتی در بودجه ۱۴۰۰ چوب حراج زدن به اموال دولت است، گفت: در سال گذشته فقط فروش ۱۳ هزار میلیارد تومان از اموال دولت محقق شده که آن هم به طور صحیح و در مسیر درست صورت نگرفته است. سیدناصر موسوی لارگانی عضو هیئت رئیسه مجلس  درباره لایحه بودجه ۱۴۰۰ ارائه شده از سوی دولت به مجلس، اظهار داشت: درآمدهایی که دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۰ در نظر گرفته، تخیلی است و بسیاری از آن در عملا غیرقابل تحقق است.وی افزود: در ۲ الی ۳ سال اخیر که تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی تشدید یافته فروش نفت کاهش داشته است و این فشارها و تهدیدها نه تنها وجود دارد بلکه تشدید هم شده است پس برای ما سوال است که چرا دولت علی رغم محقق نشدن فروش یک میلیون بشکه نفت در بودجه سال‌های ۹۸ و ۹۹ فروش نفت در لایحه بودجه ۱۴۰۰، به ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه افزایش یافته است.موسوی لارگانی یادآور شد: تصور آقای روحانی و تیم او در دولت این است که با رفتن ترامپ و بر روی کار آمدن بایدن شاید سبب تحول و دگرگونی در روابط بین دو کشور شود و از این حیث بتواند نفت را به وفور صادر کند اما مگر قرار بر این نبود که ما به جای صادرات نفت خام فرآورده‌های نفتی را صادر کنیم؟عضو هیئت رئیسه مجلس  تاکید کرد: همانگونه که رهبر معظم انقلاب بارها بر بستن چاه‌های نفت تاکید داشتند ما باید برای فرآورده های نفتی پالایشگاه‌ها و پتروپالایشگاه ها را توسعه دهیم اما متاسفانه بروکراسی‌های اداری جلو تحقق بخشیدن به این مهم را سد کرده‌اند و بانکها نیز به جای حمایت به دنبال سودهای بادآورده هستند.وی با بیان اینکه ما به راحتی می توانیم محصولات پتروشیمی را صادر کنیم، گفت: محصولات پتروشیمی جزو تحریم های غضمانه دشمن نیست و ما می توانیم با توسعه هر چه بهتر پالایشگاه ها و پتروشمی به سرعت محصولات خود را هم شدت ببخشیم و هم با کیفیت‌تر کنیم.موسوی لارگانی به میادین مشترک نفتی و گازی بین ایران و برخی از کشورهای عربی اشاره کرد و یادآور شد: الان کشورهای حاشیه خلیج فارس به وفور از میادین مشترک نفتی بهره برداری می کنند و ما نیز باید بهره برداری و سرمایه گذاری بروی میادین مشترک گازی و نفتی را افزایش بدهیم.عضو هیئت رئیسه مجلس می گوید که دولت در بودجه ۱۴۰۰ تصریح داشته که ۹۵ هزار میلیارد تومان از اموال دولتی را واگذار کند و این غیر ممکن است چرا که فقط فروش ۱۳ هزار میلیارد تومان از اموال دولت در سال گذشته محقق شده است که ان هم به طور صحیح و در مسیر درست صورت نگرفته است و البته فروش ۹۵ هزار میلیارد تومان از اموال دولتی در بودحه ۱۴۰۰ چوب حراج زدن به اموال دولت است.وی گفت: اگر خوشبینانه هم به لایحه بودجه  ۱۴۰۰نگاه کنیم باز ۳۰۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه وجود دارد بنابراین تصور محقق شدن بودجه غیر ممکن است. مجلس از دولت خواسته که خودشان این لایحه بودجه را اصلاح کنند که هنوز اصلاحی صورت نگرفته است.

احتیاط در فروش تملک دارایی

استاد اقتصاد دانشگاه مازندران به موضوع تامین درآمد از محل فروش دارایی های دولتی نیز اشاره کرد و گفت : حدود ۳۲۰ هزار میلیارد تومان هزینه دولت شامل حقوق و مستمری در لایحه بوددجه ۱۴۰۰ پیش بینی شده است که از محل فروش دارایی ها باید تامین شود. البته ابهاماتی در مورد فروش دارایی ها و تامین این میزان هزینه جاری در اقتصادکشور وجود دارد. معلوم نیست در سال ۱۴۰۰ با توجه جابه جایی دولت در انتخابات و وقفه های احتمالی این میزان درآمد از محل فروش دارایی ها قابل تحقق باشد.وی افزود : عمده دارایی دولت شرکت های دولتی یا مازاد تملک و دارایی بربانک ها است که اگر این اتفاق بیفتد و دولت بتواند راهی برای فروش پیدا کند راهکار خوبی برای تامین هزینه است. به نظر می رسد دولت باید چاره موازی برای افزایش درآمدها داشته باشد.دکتر یوسف محنت فر گفت : برای بودجه سال آینده حدود ۹۵ هزار میلیارد تومان از محل واگذاری شرکت های دولتی پیش بینی شده است و فروش اموال و دارایی ها و سایر دارایی ها و منابع حاصل از فروش نفت ۲۷۵ هزار میلیارد در نظر گرفته شده است که در منابع تامین مالی ۱۸ درصد سهم را شامل می شود. تحقق این ارقام به راحتی هزینه های جاری دولت را تامین خواهد کرد. البته در بودجه سال آینده بحث منابع درآمدی فروش تملک دارایی و سرمایه حدود ۲۷ درصد رشد داشته و برای فروش تملک دارایی های مالی نیز رشد فزاینده ۱۱۳.۴ درصدی پیش بینی شده است.به گفته او ، موضوع دیگر در بودجه ۱۴۰۰ این است که باید منابع عمومی و مصارف عمومی در حد معقولی قرار بگیرد تا تراز مالی منفی نشود و در اینجا لازم است کاهش هزینه های دولت با مدیریت هزینه همراه با اولویت قرار دادن هزینه های اجرایی در دستور کار قرار گیرد. صرفه جویی در هزینه ها  نوعی درآمدزایی است که همه باید دست به دست هم دهند تا این مدیریت هزینه درست انجام شود . از سوی دیگر باید به دنبال افزایش سرمایه گذاری های خصوصی داخلی و خارجی رفت زیرا وقتی سرمایه گذاری زیاد شود اشتغال و تولید رشد کرده و در نتیجه تورم کنترل می شود و خیلی از مشکلات حل خواهد شد.استاد اقتصاد دانشگاه مازندران در پایان گفت : در مجموع ۸۴۱ هزار میلیارد تومان بودجه عمومی دولت برای مصارف عمومی در نظر گرفته شده ضمن اینکه ۸۸ هزار میلیارد تومان نیز سایر درآمدها و مصارف در نظرگرفته شده است . پیش بینی می کنیم که این اعداد و ارقام با راهکارها و سیاست های درست می تواند محقق شود. هم دولت هم مجلس و هم دستگاه های نظارتی و روسای سه قوه باید به یک فهم و درک مشترک از بودجه برسند و نباید لایحه بودجه اسیر چالش میان مجلس و دولت شود.
دکتر محنت‌فر تکیه دولت بر درآمدهای مالیاتی را بهترین راه برای تامین نیازهای هزینه ای در بودجه سال ۱۴۰۰ دانست و گفت : در بودجه سال آینده فروش اوراق قرضه همواره با ریسک بالایی همراه است و این خطر احساس می‌شود که نه تنها به بخش تولید کمکی نکند ، بلکه دولت را بدهکارتر کند. علاوه بر این تحقق فروش اوراق قرضه نیز سخت خواهد بود زیرا طبق برآوردهایی که وجود دارد درصد بالای تولید ناخالص ملی ما بدهی دولت است و این برای دولت حال و دولت آینده مشکل خواهد بود و باید راهکار دیگری برای این مساله پیدا شود.وی معتقد است : به جای این مساله ، دولت باید تکیه بیشتری بر منابع مالیاتی داشته باشد. سهم درآمدهای مالیاتی از منابع عمومی دولت حائز اهمیت است و باید چاره اندیشی شود. با توجه به شرایط پیش آمده یکی از منابع مهم تامین بودجه عمومی دولت از طریق مالیات ها است که باید با افزایش درآمدهای مالیاتی در عرصه های مختلف و با شناسایی پایه های مالیاتی جدید و گسترش پایه های مالیات در بودجه ۱۴۰۰  تحقق یابد.محنت فر به فرار مالیاتی بیش از ۴۰ هراز میلیارد تومانی اقتصاد ایران اشاره کرد و گفت:  این فرار مالیاتی اگر شناسایی شود می تواند کمک مضاعفی به تامین منابع دولت برای مصاف عمومی بکند و نه تنها دولت از را بدهی نجات دهد، بلکه آن را از وابستگی به نفت نیز رها می کند.وی به بحث مالیات برخانه های خالی که اخیرا مطرح شد و از تصویب شورای نگهبان هم گذاشت اشاره کرد و افزود : باید دولت و مجلس بر تعیین و اجرای آیین‌نامه های مالیات بر خانه های خالی جدیت به خرج دهند ، زیرا این درآمد قابل اتکا و مطمئنی است که هزینه ها را تامین خواهد کرد.استاد اقتصاد دانشگاه مازندران گفت : دولت برای تامین منابع عمومی خود حتما باید به عنوان یکی از راهکارهای اساسی به مالیات ها رجوع و از فرار مالیاتی جلوگیری کند .بسیاری از درآمدها از دید مالیات پنهان است یا نادیده گرفته می شود و باید سازمان مالیاتی و وزارت اقتصاد راهکاری پیدا کنند تا منابع درآمدی افرارد را تحت هر شرایطی شناسایی کنند.