نه به اضافه کاری اجباری از سوی پرستاران

در حالی که بیمارستان‌های علوم پزشکی سعی دارند کمبود نیروی پرستار را با اضافه کاری اجباری پرستاران مشغول به کار رفع کنند وزارت بهداشت و درمان وعده افتتاح ۱۰ هزار بیمارستان جدید تا پایان امسال را می‌دهد. حالا کمپین «نه به اضافه کاری اجباری» از سوی پرستاران در سراسر کشور به راه افتاده است. این در حالی است که طبق رای دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۸ بهمن ۱۴۰۲ اضافه کاری اجباری پرستاران و کارکنان بالینی نظام سلامت غیر قانونی اعلام شد. بر اساس این حکم دیوان عدالت اداری، مشمولان قانون ارتقاء بهره وری کارکنان بالینی نظام سلامت بنابر ذیل بند ۳ ماده واحده این قانون مصوب ۱۳۸۸، اجازه کار بیش از ۱۲ ساعت متوالی را ندارند و می‌توانند در صورت نیاز، ماهانه حداکثر ۸۰ ساعت بر اساس دستورالعمل ماده (۲) آیین نامه این قانون با توافق کار فرما اضافه کاری انجام دهند.

اما از آنجایی که دور زدن قانون یکی از راهکارهای مسوولان در حوزه‌های مختلف از جمله حوزه بهداشت و درمان برای شانه خالی کردن از بار مسوولیت به شمار می‌رود دانشگاه‌های علوم پزشکی هم برای اینکه کمبود نیروی پرستار مورد نیاز را حل کنند و قانون استاندارد سازی تعداد پرستاران و قوانین مربوط به کارانه و تعرفه گذاری خدمات پرستاری را اجرایی نکنند می‌خواهند طرح اضافه کاری اجباری برای پرستاران تمامی این مشکلات را به یک‌باره حل و فصل کنند. در حالی که نه مبلغ پرداختی برای اضافه کاری اجباری به اندازه‌ای است که پرستاران را راضی نگه دارد و نه اجرای این طرح می‌تواند خلأ کمبود نیروی پرستار در بیمارستان‌ها را جبران کند. چرا که اکثر بیمارستان‌های علوم پزشکی با کمبود نیروی پرستار و کاهش کیفیت خدمات درمانی مواجهند.

وزیر بهداشت بی تفاوت  به خواست‌های پرستاران

به گزارش اقتصاددان به نقل از تعادل  ،  یکی از پرستاران معترض به اضافه کاری اجباری که به کمپین اعتراضی این طرح پیوسته در این باره می‌گوید: متاسفانه وزیر بهداشت و درمان نسبت به مشکلات پرستاران و خواسته‌های آنها کاملا منفعل عمل می‌کند. در واقع در مجموعه وزارت بهداشت و درمان گوش شنوایی برای شنیدن اعتراضات و خواست‌های پرستاران نیست.

او که نخواست نامش فاش شود می‌افزاید: این میزان اضافه کاری اجباری نه تنها به بهبود وضعیت خدمات رسانی در بیمارستان‌ها کمک نمی‌کند که حتی باعث می‌شود بهره وری پرستاران به شکل قابل توجهی کاهش پیدا کرده و در نتیجه کیفیت خدماتی که به بیماران ارایه داده می‌شود افت چشمگیری داشته باشد.

این پرستار می‌گوید: متاسفانه روسای بیمارستان‌های علوم پزشکی و وزارت بهداشت و درمان بیشتر از آنکه به فکر جان بیماران باشند به فکر منافع دولت هستند و همین مساله باعث شده که این همه اعتراض پرستاران به جایی نرسد. چند سال است که ما منتظر اجرایی شدن قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری به شکل درست هستیم اما هر بار با اجرای دست و پا شکسته این قانون پرستاران را وادار به سکوت می‌کنند.

در این شرایط ماندن  و کار کردن غیرعقلانی به نظر می‌رسد

شکوه علوی، یکی دیگر از پرستاران معترض می‌گوید: خیلی عجیب است که چرا مسوولان حوزه بهداشت و درمان از ترک کار یا مهاجرت پرستاران تعجب می‌کنند. در واقع ماندن و ادامه دادن با این وضعیت اسف بار بیشتر باید باعث تعجب باشد. وقتی یک پرستار در بیمارستان‌های دولتی نه امنیت شغلی دارد و نه از نظر روحی و روانی به دلیل فشارهای بی‌امان کاری در وضعیت ثابتی به سر می‌برد قطعا ترک کار و حداقل انتخاب یک شغل کم دردسرتر برایش بهتر است تا ماندن در این شغل و از دست دادن تعادل روحی و روانی به دلیل مشکلات شغلی موجود.

او می‌افزاید: پرستاران دین خود را به سیستم درمانی در زمان کرونا ادا کردند. چند نفر از همکاران ما در همین راه جان باختند. چه تعداد از پرستاران با همان قراردادهای ۸۹ روزه به کار ادامه دادند و بر سر زندگی خود معامله کردند اما در نهایت حتی وعده‌هایی که مسوولان وزارت بهداشت و درمان در مورد استخدام به آنها دادند هم اجرایی نشد و بعد از فروکش کردن کرونا بیش از ۷ هزار نیروی پرستاری تعدیل شدند.

علوی در پایان می‌گوید: متاسفانه با اعتراضات صنفی پرستاران به نوعی برخورد می‌شود که انگار مساله امنیتی است. در حالی که خواست‌های ما بیشتر از آنکه به نفع خودمان باشد به نفع بیمارانی است که قرار است خدمات درمانی را از ما دریافت کنند و باید بتوانیم در بهترین شرایط روحی و روانی و جسمی به آنها خدمات ارایه دهیم تا درصد خطا را به صفر برسانیم.

اعاده دادرسی برای دور زدن رای دیوان

محمد شریفی مقدم، دبیرکل خانه پرستار در این باره می‌گوید: از زمانی که رای دیوان عدالت اداری در این باره صادر شده است اکثر بیمارستان‌های علوم پزشکی با ارایه اعاده دادرسی سعی در دور زدن قانون و البته زمان خریدن برای اجرا نکردن رای دیوان دارند. او می‌افزاید: مساله اینجاست که نه این بیمارستان‌ها راضی می‌شوند که به اندازه یک شیفت کاری اضافی به پرستاران حقوق بدهند و نه راضی به اجرایی کردن رای دیوان عدالت اداری هستند به همین خاطر است که پرستاران تصمیم گرفته‌اند با راه‌اندازی کمپین «نه به اضافه کاری اجباری» یک بار برای همیشه تکلیف این ماجرا را روشن کنند.

شریفی مقدم می‌گوید: متاسفانه طی یک سال گذشته که پرستاران بارها و بارها به مساله اضافه کاری اجباری اعتراض کرده‌اند با احکام توبیخ و تعلیق و اخراج مواجه بوده‌اند. این در حالی است که اعتراض آنها از لحاظ قانونی کاملا به حق است و خواستار اجرایی شدن رای دیوان عدالت اداری هستند.

دبیر کل خانه پرستار اظهار می‌دارد: قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری از سال ۸۶ تصویب شده است چقدر دیگر باید زمان بگذرد تا این قانون به‌طور کامل اجرایی شود. پرستاران چند سال دیگر باید منتظر اجرایی شدن این قانون و احقاق حقوقشان باشند. مساله استخدام نیروی پرستار همیشه یکی از چالش‌های وزارت بهداشت و درمان بوده چالشی که این وزارت خانه به اشکال مختلف از زیر بار مسوولیت آن شانه خالی کرده است. حالا هم مساله اضافه کاری اجباری به یکی ازدغدغه‌های پرستاران تبدیل شده چرا یک پرستار باید موظف به انجام ۱۲۰ ساعت اضافه کاری اجباری در ماه باشد و مبلغی که در قبال این ۱۲۰ ساعت دریافت می‌کند به ۲ میلیون تومان هم نرسد.

او می‌افزاید: چه زمانی قرار است مسوولان حوزه بهداشت و درمان به مشکلات صنفی، معیشتی و… پرستاران رسیدگی کنند و خواست‌های این قشر زحمتکش را در دستور کار قرار دهند.

کمپین‌هایی در اعتراض به اضافه‌کار اجباری

در هفته‌ها و ماه‌های اخیر، پرستاران در بیمارستان‌های شهرهای مختلف، نسبت به اضافه‌کار اجباری اعتراض کرده‌اند؛ برای نمونه، برخی از پرستاران مشهد به دیوان عدالت شکایت برده‌اند و دست از اضافه‌کار اجباری کشیده‌اند. در روزهای اخیر، حدود ۲۰۰ پرستار بیمارستان شهید رجایی شیراز نیز در اعتراض به شیفت‌های زیاد و مبلغ بسیار ناچیز اضافه‌کار اجباری، درخواستِ عدم اضافه کار اجباری را پر کرده‌اند؛ این پرستاران می‌گویند دیگر حاضر نیستیم به اضافه‌کار اجباری که بیکاری صرف است، تن بدهیم. لازم به ذکر است که حق‌الزحمه اضافه کار اجباری پرستاران بسیار ناچیز و رقمی بین ۱۶ تا ۲۰ هزار تومان برای هر ساعت کار است. حال سوالی که مطرح می‌شود این است که واقعا امنیت درمانی بیماران تا چه میزان برای مسوولان حوزه بهداشت و درمان اهمیت دارد. وقتی حرف از اضافه کاری در شیفت‌های متوالی آن هم برای پرستارانی که در واقع امنیت جانی بیماران اولین وظیفه آنها به شمار می‌رود قطعا مسائلی مانند خستگی ناشی از ساعات کاری طولانی، پایین آمدن ضریب هوشیاری، کاهش دقت و مواردی از این قبیل به ذهن خطور می‌کند. مساله اینجاست که در شرایط عادی تعداد پرستاران در بیمارستان‌های کشور به خصوص بیمارستان‌های دولتی فاصله قابل توجهی با استانداردهای جهانی دارد و همین مساله باعث می‌شود تا فشار کاری وارد آمده بر پرستاران بیشتر از ظرفیت آنها باشد در چنین شرایط اجبار پرستاران به اضافه کاری می‌تواند باعث بروز اشتباهات و خطاهایی در ارایه خدمات باشد که حتی جان بیماران به خطر بیندازد.

فراوانی خطاهای گزارش شده  در بیمارستان‌های علوم پزشکی

بر اساس آمارها و گزارش‌هایی که از بیمارستان‌های علوم پزشکی جمع آوری شده است میزان خطاهای گزارش شده در این بیمارستان‌ها بیشتر از دیگر بیمارستان‌های کشور است. همین مساله می‌تواند به تاثیرات منفی اضافه کاری اجباری پرستاران در کیفیت خدمات درمانی اشاره مستقیم داشته باشد. بروز بیشترین خطاها در مراکز آموزشی و درمانی خود به وضوح در مورد شرایط نامناسب حاکم بر این مراکز اشاره دارد. این در حالی است که در اکثر موارد این خطاهایی که منجر به مرگ بیمار می‌شود هیچگاه از سوی مسوولان بیمارستان به بازماندگان بیمار توضیح داده نمی‌شود. در واقع اینجا هم نوعی دور زدن قانون اتفاق می‌افتد و بیمارستان‌ها برای اینکه خطاهای مدیریتی خود را که باعث بروز خطاهای انسانی در مورد بیماران می‌شود مخفی نگه دارند گزارش دقیقی در این باره نه به بازماندگان بیمار می‌دهند و نه به وزارت بهداشت و درمان. در نهایت این سوال مطرح می‌شود که چنین شرایطی تا چه زمانی قرار است در حوزه بهداشت و درمان کشور نادیده گرفته شده و بی پاسخ بماند؟

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع