نرخ بهره به کف دوماهه رسید؛ عقبگرد بانک مرکزی در بازار پول

آمارهای رسمی از نرخ بهره بین بانکی حاکی از بازگشت این نرخ سود مهم به کانال حرکتی پیشین خود بوده است. کارشناسان دلیل این بازگشت را در سیاست‌گذاری بانک مرکزی از طریق عملیات بازار باز جست و جو می‌کنند.

نرخ بهره بین بانکی مهم‌ترین نرخ سود در اقتصاد تلقی می‌شود که سایر نرخ‌های بهره در اقتصاد، خود را با توجه به آن تعدیل می‌کنند. بنابراین بررسی روند تغییرات آن و اهتمام سیاست‌گذار پولی برای اثرگذاری بر نرخ بهره بازار شبانه حائز اهمیت است.

بازار شبانه یا بین‌ بانکی چیست؟

بازار شبانه یا بازار باز به شرایطی گفته می‌شود که در آن بانک‌ها بین خود به رد و بدل کردن منابع نقد می‌پردازند. به همین ترتیب بانک‌هایی که با مازاد نقدینگی روبه‌رو هستند می‌توانند در آن به عرضه منابع خود پرداخته و در قبال آن سود دریافت کنند. همچنین بانک‌هایی که دچار کسری نقدینگی هستند می‌توانند نیاز خود را با استقراض از سایر بانک‌ها تامین کنند و پس از اتمام سررسید آن که عموما ۲۴ ساعت است، اصل مبلغ باید به همراه سود، به حساب بانک طلبکار واریز شود.

بر اساس گزارش اکوایران، با توجه به اینکه نرخ سود این نوع از بازارها بسیار پایین‌تر از نرخ سود اضافه برداشت بانک‌ها است، بنابراین در این بازار امکان استقراض کم‌هزینه‌تر برای بانک‌ها وجود دارد. همچنین عموما بانک مرکزی اقداماتی انجام می‌دهد که به طور غیرمستقیم نرخ بهره در بازار بین بانکی را کنترل می‌کند. به عبارت دیگر با تعریف اعتبارگیری قاعده‌مند یک سقف ۲۴ درصدی و با اجرای عملیات بازار باز یک کف ۲۳ درصدی می‌سازد که نرخ بهره بین بانکی ناچارا در این کانال نوسان می‌کند.

تغییرات نرخ بهره شبانه طی هفته گذشته

آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد نرخ بهره بازار شبانه یا همان بین بانکی در هفته منتهی به ۱۷ آبان ۱۴۰۲ برابر با نرخ ۲۳٫۵۶ درصد ثبت شده است. این درحالیست که در هفته‌های گذشته حتی به ۲۳٫۸ درصد رسیده بود. با جهش نرخ بهره بین بانکی، سیاست‌گذار پولی تصمیم گرفت شدت تزریق پول در بازار باز را افزایش دهد تا فشار تقاضا در بازار بین‌بانکی رو به کاهش رود.

بر اساس بررسی‌ها در اثر سیاست‌پولی بانک مرکزی، نرخ بهره در یک ماه اخیر مجددا کنترل شده و به سمت کانال حرکتی پیشین خود بازگشته است، به‌گونه‌ای که با ادامه روند نزولی، این نرخ از ۲۳٫۶ درصد در هفته منتهی به ۱۰ آبان به ۲۳٫۵۶ درصد در هفته گذشته رسید.

دلیل اهتمام به نرخ بهره بین بانکی

نرخ بهره بین بانکی مهم‌ترین نرخ سود در اقتصاد تلقی می‌شود و عده‌ی زیادی از اقتصاددانان باور دارند تمام نرخ بهره‌های موجود در اقتصاد خود را با آن تعدیل می‌کنند؛ بنابراین در شرایطی که سیاست‌گذار پولی بتواند نرخ بهره بین بانکی را به تعادل برساند، احتمالا سایر اقتصاد نیز به سمت ثبات حرکت خواهد کرد.

/پ