«میکرو آپارتمان» در پرتورم‌ترین بازار پایتخت

«ریزمتراژ»، «خانه ژاپنی»، «خانه کپسولی» و «میکرو آپارتمان» نام‌هایی است که مسوولان دولتی، شهری، و فعالان بخش تعاونی طی سال‌های اخیر به واحدهای ۲۵ تا ۳۵ مترمربعی نسبت داده‌اند. اگر چه هیچگاه این طرح‌های رنگارنگ برای ساخت خانه‌های به اصطلاح اقتصادی، عملیاتی و اجرا نشده‌اند، اما هر از گاه یک موج کوتاه یا بلند خبری را ایجاد کرده‌اند.

در تازه‌ترین رویداد، دیروز این مساله با نام «میکرو آپارتمان» از سوی مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی شهر تهران مطرح شد اما بلافاصله از سوی مسوولان شهرداری تهران تکذیب شد. دیروز خشایار باقرپور از برنامه ساخت واحدهای ۲۵ متری با موافقت شهرداری منطقه ۱۹ تهران خبر داد، اما شهرداری این منطقه از پایتخت در اطلاعیه‌ای این مساله را تکذیب کرد.

طی ماه‌های اخیر، اسم و آوازه منطقه ۱۹ به واسطه رخدادهای متعدد اقتصادی و عمرانی بر سر زبان‌ها افتاده است. مهم‌ترین ویژگی این منطقه از تهران، طی دستکم یک سال اخیر، تورم بسیار بالای مسکن در آن است. به‌طور مثال، در یکی از آخرین ماه‌هایی که گزارش‌های رسمی تحولات بازار مسکن تهران از سوی بانک مرکزی (دقیقا در مهر سال ۱۴۰۱) منتشر شد، تورم مسکن در منطقه ۱۹ به ۲۶ درصد رسید و این در حالی بود که رشد قیمت در سایر مناطق تهران کمتر از ۶ درصد بود.

به گزارش اقتصاددان به نقل ازتعادل ،   براساس گزارش بانک مرکزی، متوسط قیمت هر متر مربع زیربنای مسکونی در منطقه ۱۹ در شهریور ماه ۱۴۰۱، ۲۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بود که در مهر ماه ۱۴۰۱ با ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان افزایش (۲۶ درصد رشد) به بیش از ۲۷ میلیون تومان رسید. بر اساس این گزارش، همچنین در پاییز سال گذشته بود که خبر ضرب و شتم شهردار یک ناحیه در منطقه ۱۹ از سوی اراذل و اوباش اجیر شده از سوی سازندگان غیرمجاز منتشر شد. پس از آن نیز خبر ساخت‌‌و‌سازهای غیرمجاز در این منطقه از سوی اعضای شورای شهر تهران رسانه‌ای شد و طی تیرماه سال جاری نیز تخریب غیراصولی یک ساختمان در این منطقه که منجر به کشته شدن ۵ مامور پلیس و شهرداری شد، در سرخط اخبار رسانه‌ها قرار گرفت.

در این حال، در ۱۷ تیرماه سال جاری، حمید رضا صارمی، معاون شهردار تهران با اشاره به شکاف طبقاتی بین شمال و جنوب شهر تهران اعلام کرد: امروز یک متر مربع آپارتمان مسکونی در منطقه ۱۹ پایتخت بین ۴۰ تا ۷۰ میلیون تومان است. این در حالی است که در مناطق برخوردار این قیمت به متری ۲۰۰ میلیون تومان رسیده است که این فاصله طبقاتی پذیرفته نیست.

  از خانه ژاپنی تا میکروآپارتمان

اواخر آذرماه سال ۱۴۰۰، علی‌ آقامحمدی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفته بود، در ساخت مسکن برای مجردان می‌توان از کشوری مانند ژاپن الگوبرداری کرد. آقامحمدی که به عنوان «قائم‌مقام وزیر کشور درامور ۲۰۲۰ محله کم‌برخوردار کشور» در جلسه «ستاد توسعه و تحول اجتماع محور ۲۰۲۰ محله» سخن می‌گفت، با اشاره به ساخت مسکن برای مجردان و سرپناه برای معتادان متجاهر اظهار کرده بود: حدود ۶۰ هزار معتاد متجاهر وجود دارد که باید برای اسکان آنها فکری کرد. می‌توان روی ساخت شهرک‌های سلامت فکر کرد، اعتبار آن هم قابل تامین است و خیرین بسیاری نیز حاضرند در این راه به دولت کمک کنند.

در خصوص ساخت مسکن برای مجردان نیز می‌توان از کشوری مانند ژاپن الگو‌برداری کرد. مطالعات موجود در کشور نشان می‌دهد که مراد از این الگو، ساخت خانه‌های «کپسولی» است. اینگونه از خانه‌های نقلی و کپسولی به غیر از سرزمین آفتاب تابان، در برخی از نقاط پرجمعیت و پرتقاضای جهان همچون هنگ‌کنگ نیز رایج هستند، اما ژاپن را می‌توان جزو اولین کشورهای دارای خانه‌های کپسولی معرفی کرد. برج کپسولی۱۴ طبقه «ناکاجین» در سال ۱۹۷۲ در منطقه «گینزا» نزدیک به مرکز توکیو برای کارمندانی که ساعات طولانی در طول هفته مشغول به کار بودند، ساخته شد.

ژاپنی‌های ساکن توکیو در حالی زندگی در این واحدهای کوچک را انتخاب کرده‌اند که دنیا خانه‌های ژاپنی را با سقف‌های سفالی، پیکره چوبی و درهای کشویی (فوسوما) می‌شناسد. به گزارش «تعادل»، شهریور ماه سال ۱۳۹۸، شهردار تهران براساس پیشنهادی که سازندگان مسکن برای ساخت واحدهای مسکونی کوچک متراژ (۳۰متری) به مدیران شهری ارایه داده بودند، طرحی را تقدیم هیات دولت کرد که براساس آن شهرداری‌های کلان‌شهرها اقدام به ساخت واحدهای کوچک برای تأمین مسکن کم‌درآمدها کنند.

پس از ارایه پیشنهاد شهردار تهران، تدوین آیین‌نامه‌ای هم در وزارت کشور با همکاری شهرداری تهران در دستور کار قرار گرفت تا این پیشنهاد به صورت جدی مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. موضوعی که نشان داد دولت از ساخت واحدهای کوچک متراژ در کلان‌شهرها استقبال می‌کند. این درحالی است که براساس طرح جامع مسکن الگوی مصرف برای خانوار با بعد جمعیتی متوسط در کلان‌شهرها ۷۵ مترمربع و طبق نظر شورای عالی شهرسازی و معماری، این الگو ۹۰ مترمربع است، ضمن اینکه براساس طرح تفصیلی تهران، ساخت واحدهای مسکونی کمتر از ۴۰ متر مربع هم ممنوع است.

بر اساس این گزارش، جهش چندباره قیمت مسکن از سال ۱۳۸۶ به بعد، توان اقتصادی خانوارهای ایرانی و متقاضیان مصرفی را به‌شدت کاهش داده و همین موضوع یعنی کاهش توان‌پذیری بخش تقاضا موجب شده است. به گونه‌ای که حجم معاملات واحدهای مسکونی کوچک متراژ طی سال‌های گذشته نسبت به متوسط متراژها و بزرگ متراژها افزایش چشمگیری داشته است و متقاضیان مجبور به خرید و سکونت در واحدهای کوچک شده‌اند.

  ۱۸۰۰ دستگاه میکرو آپارتمان

دیروز اما مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی شهر تهران از برنامه ساخت مساکن ۲۵ متری تحت عنوان مسکن اقتصادی خبر داد و گفت: پس از مطالعات ۲٫۵ ساله روی طرح مسکن اقتصادی در روزهای آینده قرارداد اولین پروژه در منطقه ۱۹ شهرداری تهران امضا و عملیاتی می‌شود. باقرپور بیان کرد: مساحت زمین این طرح ۱۱ هزار متر مربع است که حدود ۱۸۰۰ واحد با مساحت ۲۵ تا ۳۵ متر در این زمین ساخته می‌شود.

به گفته او، مدیریت شهری منطقه ۱۹ نگاه واقع‌بینانه و مثبتی به این طرح دارد. او افزود: «دیدگاه ما نسبت به احداث این میکرو آپارتمان‌ها ایجاد بستر تشکیل خانواده برای جوانان و افزایش جمعیت در راستای سیاست‌های کلی نظام است.»

   شهرداری تکذیب کرد

این در حالی است که مهدی هدایت، مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران در خصوص ساخت خانه‌های ۲۵ متری در منطقه ۱۹ اظهار کرد: شهرداری تهران و سازمان نوسازی شهرداری هیچ برنامه‌ای برای احداث چنین واحدهایی ندارد و اطلاعاتی هم در خصوص احداث چنین واحدهایی نداریم.

وی تصریح کرد: سازمان نوسازی شهرداری تهران براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته احداث مسکن در سطح شهر تهران را با مشارکت بخش خصوصی و … آغاز و در این زمینه تلاش کرده است. هدایت با بیان اینکه مساحت واحدهای در دستور کار شهرداری تهران با مشارکت بخش خصوصی کمتر از ۸۰ متر نخواهد بود، گفت: این واحدها در زمان حاضر در شرایط مختلف قرار دارند و پس از آماده‌ شدن تحویل خواهد شد.

   منطقه ۱۹ اطلاعیه صادر کرد

از سوی دیگر شهرداری منطقه ۱۹ نیز به ادعای اتحادیه تعاونی‌های عمرانی شهر تهران در خصوص نگاه واقع‌بینانه این منطقه به ساخت واحدهای ۲۵ متری واکنش نشان داد.

روابط عمومی شهرداری منطقه ۱۹ طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد: مدیریت شهری منطقه ضمن حمایت از هرگونه طرح تأمین مسکن در قالب ضوابط، مقررات شهرسازی و معماری به اطلاع می‌رساند؛ اتحادیه مورد اشاره تاکنون هیچ‌گونه اقدامی برای دریافت مجوزهای قانونی و پروانه‌های ساخت و ساز انبوه از معاونت شهرسازی و معماری منطقه ۱۹ با مشخصات بیان شده انجام نداده و در این خصوص با مدیریت شهری ارتباطی نداشته است. ضمناً طی پیگیری از مدیریت موقوفات مروی، درباره عقد قرارداد احتمالی با اتحادیه تعاونی‌های عمرانی شهر تهران یا سرمایه‌گذار مرتبط، مشخص شد اقدامی در این راستا انجام نداده است.»

مخاطب گرامی، ارسال نظر پیشنهاد و انتقاد نسبت به خبر فوق در بخش ثبت دیدگاه، موجب امتنان است.

ع