سفرنامه ماوراء النهر (قسمت چهاردهم ، پنج رودک)

‍ ‍

بیشتر راه ها در تاجیکستان کوهستانی است و حتی برای تردد بین شهرهای بزرگ قطار و اتوبوس وجود ندارد و باید ماشین های آفرود کرایه کرد.
مقصد بعدی سفر شهر خجند بود. برای رفتن به خجند از طریق هتل دار یک همسفر بریتانیایی به نام الکس پیدا کردم و با یک راننده به مبلغ ششصد سامانی معادل ۵۵ دلار به توافق رسیدیم.
الکس (همسفر بریتانیایی) شناختی از رودکی نداشت و با کمک هتل دار ادب دوستمان درباره اهمیت رودکی برای مردم ایران و تاجیکستان به عنوان پدر شعر فارسی توضیح دادیم و او و راننده را راضی کردیم که در مسیر از آرامگاه رودکی و شهر تاریخی استراوشان هم بازدید کنیم.
قبل از حرکت به سمت خجند همراه با الکس سری به موزه شهر پنجیکنت زدیم که به نام رودکی نام گذاری شده است.
پنجی کنت ( به معنی پنج شهر) از شهرهای تاریخی پیش از اسلام بوده که بیشتر آثار باقی مانده از آن دوره به موزه سنپترزبورگ و… منتقل شده و کوپی آن در موزه غ این بخش عکس هایی از فیلم “سرنوشت یک شاعر” برایم جالب بود که درباره رودکی و به زبان روسی در شوروی ساخته شده است. باعث تاسف است که تا به حال فیلمی درباره رودکی و فردوسی و… در ایران ساخته نشده است.
روی در خروجی موزه، با خط فارسی و سیریلیک، به جای لغت عربی خروج، نوشته شده بود “برآمدگاه”
بعد از دیدن موزه پنجی کنت به سمت آرامگاه رودکی در آبادی “پنج رودک ” حرکت کردیم.
تا اواسط قرن بیستم کسی از محل دقیق دفن رودکی اطلاع نداشت. یک ادیب تاجیک به نام صدرالدین عینی با کمک کتب تاریخی این محل را کشف و باستان شناسان روس، در دوره استالین بقایای جسد او را پیدا کرده و هویت او را با شرح حال او از جمله نابینایی و شکسته شدن دندان ها تطابق دادند.
بعدا مقبره ای هشت ضلعی برای او با الهام از آرامگاه عطار نیشابوری ساخته شد که در میان یک بوستان باصفا ودر کنار رودخانه قرار گرفته است.
موقع بازدید، جمع زیادی از دانش آموزان تاجیک هم در محوطه بودند.
اشعار رودکی با دو خط فارسی و سیریلیک در بوستان اطراف آن نصب شده بود.
در اکثر شهرهای تاجیکستان یک خیابان یا مجسمه به نام رودکی وجود دارد.(ادامه دارد…)

دکتر سید میثم شفیعی مطهر
برای دیدن این سفرنامه و سفرهای قبلی به صورت تصویری می توانید اینستاگرم من را دنبال کنید.
https://www.instagram.com/shafiei_motahar