‍ سفرنامه آناتولی روز دوازدهم. افسوس افسانه ای

صبح بقیه راه را تا شهر«سلجوق» رفتیم که شهر باستانی اِفِسوس در آن قرار دارد.
افسوس از شهرهایی است که مهاجرین یونانی(مردمان یونی) قرن‌ها قبل از میلاد در ساحل دریای اژه ساخته بودند.
ساکنان یونان خود را قوم هلن می نامیدند و مردمان یونی فقط یکی از تیره های هلنی بودند.
چون مردمان یونی اولین هلنی هایی بودند که پارسیان با آنان تماس پیدا کردند، برای اشاره به کل این سرزمین از واژه یونان استفاده کردند.
در قرن ششم پیش از میلاد، کرزوس پادشاه ثروتمند لیدیه افسوس را فتح کرد و معبد مشهور آن که ویژه ستایش آرتمیس بود، بازسازی کرد و توسعه داد و آن را به یکی از عجایب هفتگانه جهان باستان تبدیل کرد.از این معبد امروز چیز زیادی باقی نمانده است.
این شهر هم مثل بقیه آناتولی، به دست کوروش هخامنشی واسکندر مقدونی و بعد رومی ها افتاد.
از دوران جانشینان اسکندر و رومیان ، یادگارهای زیادی در شهر باقی مانده است که زیباترین آنها تئاتر و کتاب خانه سلسوس است. این کتاب خانه را یکی از سناتورهای روم باستان به عنوان یادبود پدرش ساخت و صدها کتاب ارزشمند در آن نگهداری می شد.(عکس پیوست)
افسوس در تاریخ مسیحیت شهر مهم و تاثیرگذاری بوده است و تا به حال چندین پاپ معاصربرای زیارت به این شهر آمده اند.
مشهور است که حضرت مریم بعد از به صلیب کشیده شدن عیسی مسیح همراه با یوحنای قدیس به افسوس آمد و تاپایان عمرش در خانه ای در نزدیکی افسوس زندگی کرد. این خانه امروزه یک زیارتگاه است.
در قرن پنجم میلادی، کلیسای مریم مقدس در افسوس، میزبان شورایی از اسقف های جهان مسیحیت بود که تصمیمات آن یکی از پایه های اعتقادی اکثریت مسیحیان امروزی درباره تعریف جنبه الهی و انسانی مسیح است. نسطوریوس با آن که بالاترین اسقف قسطنطنیه بود ، تصمیمات شورای افسوس را نپذیرفت و عزل و تکفیر شد و بسیاری از پیروان او به ایران ساسانی پناهنده شدند که امروزه مسیحیان آشوری نامیده می شوند.

آرامگاه یوحنای قدیس، نویسنده یکی از انجیل های چهارگانه نیز در افسوس قرار دارد.مسیحیان معتقد بودند که تربت آرامگاه او شفابخش است.

بر اساس روایات مسیحی، اصحاب کهف نیز در افسوس زندگی می کردند و بهseven sleepers معروفند. بقایای کلیسا و مقبره ای در افسوس متعلق به قرن پنجم میلادی( زمان بیدارشدن اصحاب کهف) کشف شده است که طبق کتیبه موجود در آن مربوط به اصحاب کهف است. برای حفاظت از این اثر تاریخی، دور مقبره حصار کشیده شده و نمی توان داخل آن رفت ولی از بیرون می توان عکس گرفت.درختی در جلوی این مقبره وجود داشت که مردم به آن دخیل بسته بودند.

بالاخره نوبت به ترکان مسلمان رسید که درابتدای قرن چهاردهم افسوس را فتح کردند و یادگارهای خود را ساختند که مشهورترین آنها مسجد عیسی بیگ و قلعه سلجوق یا ایاسولوک است.

برای کسانی که قصد برنامه ریزی سفر دارند، بد نیست اشاره کنم که خانه حضرت مریم، مقبره اصحاب کهف و مجموعه ایاسولوک ( شامل قلعه و آرامگاه یوحنای قدیس در کنار مسجد عیسی بیگ) و خرابه های معبد آرتمیس، در چهار نقطه مجزا و خارج از محوطه اصلی افسوس قرار دارند.بازدید از فضای خارجی مقبره اصحاب کهف و خرابه های معبد آرتمیس رایگان و بقیه نیازمند خرید بلیط است.
بعد از چرخیدن در این شهر باستانی و غرق شدن در تاریخ، بالاخره وقت رفتن به شهر بعدی یعنی پاموکاله شد. شب را دریکی از خانه های روستایی اطراف پاموکاله به نام دهکده “کاراهائیت” ماندیم.
در این روستا چشمه های آب گرم زیادی وجود دارد که آب آن از طریق لوله کشی به داخل خانه های روستایی هم رفته است.(ادامه دارد)

سفرنامه را به صورت تصویری هم می توانید در هایلایت آناتولی در اینستاگرام من دنبال کنید.
https://instagram.com/shafiei_motahar?igshid=MzNlNGNkZWQ4Mg==