خودم را برای هورا کشیدن در تسخیر سفارت امریکا نمی بخشم

مرتضی الویری: به‌نظر من ۲-۳ تا اشتباه استراتژیک بعد از انقلاب اتفاق افتاد و این اشتباهات، ‏تاوان سنگینی را بر دوش ملت گذاشت و ما به‌شدت متضرر شدیم.‏

اقتصاددان: درموردجنگ ایران و عراق می‌تواند یک سوال جدی وجود داشته باشد که آیا ما نمی‌توانستیم ‏کاری کنیم که این جنگ به‌وقوع نپیوندد؟

من چون شبهاتی در فرآیندش دارم، نمی‌خواهم ورود پیدا کنم. ولی لااقل این قسمت را من در مورد ‏جنگ می‌توانم بگویم که بیشتر تلفات ما و خساراتی که خوردیم، مربوط به مقطع بعد از فتح خرمشهر ‏است.‏

موقعی که ما خرمشهر را آزاد کردیم، شرایطی بود که کشورهای دیگر آمادگی داشتند که خسارات ‏ما را بپردازند، ولی ما این‌کار را نکردیم. به‌نظرمن این یک اشتباه استراتژیک است که خوب است به ‏آن مقطع برگردیم و ببینیم که چه کسانی مرحوم امام را برای ادامه جنگ تشویق کردند؟

بالاخره ایشان هم یک فردی بود که از مشاورین واطرافیان خودش نظرمی‌گرفت. این‌را من از این ‏بابت می‌گویم برای اینکه خود من در همین مقطع مقصر هستم ومن در آن مقطع منتها خب من یک ‏جوان ۳۳-۳۴ساله بودم و اطلاعاتم ناقص بود و فکر می‌کردم که این جنگ بایستی ادامه پیدا کند.‏

ما می‌خواستیم دنیا را فتح کنیم. بعضی موقع‌ها یک سفر خارجی که می‌رفتیم، یک کلیسایی که ‏می‌رفتیم که جای خیلی وسیعی جلویش بود، می‌گفتیم: انشاءالله یک روزی اینجا نمازجمعه برقرار ‏بشود.‏

ما درحال و هوای دیگری بودیم ولی آن‌هایی که بزرگ‌تر از ما بودند و استخوان خرد کرده بودند، ‏انتظار می‌رفت که مشاوره‌های لازم و مناسبی را به مرحوم امام بدهند.‏

مجری: منظورتان آقای هاشمی که نیست؟

مرتضی الویری: حالا من عام گفتم و نمی‌خواهم روی فرد خاصی تکیه کنم. یک اشتباه دیگر ‏بحث تعطیل‌کردن دانشگاه‌ها تحت عنوان انقلاب فرهنگی است. ما می‌بایستی درست برعکس عمل ‏کنیم. یک انقلابی که روی کار آمده باید کادرسازی و نیروسازی کند. اینکه دانشگاه‌ها به‌مدت ‏چندسال تعطیل شوند، این هم باز لطمات شدیدی به حرکت ما می‌زند.‏

یک اشتباه خیلی بزرگ‌ترکه همیشه من خودم را برای هورا یا الله‌اکبرگفتن‌هایی که آن موقع برایش ‏کردم نمی‌بخشم، بحث تسخیر سفارت آمریکا است،این به‌هیچ‌وجه توجیه ندارد.‏

اصلا می‌گوییم آمریکا دراینجاجاسوسی کرده، شما یک راهی دارید که کاردارها یاعوامل ‏جاسوسی را ازکشور اخراج کنید. بگویید اینها بایدظرف ۲۴ساعت کشور را ترک کنند، نه اصلا ‏بیایید و سفارتش را ببندید.‏

اینکه یک تعداد کارکنان سفارت را به مدتی گروگان بگیرید، نه توجیه بین‌المللی و نه توجیه انسانی ‏دارد، هیچ‌توجیهی ندارد.‏

ما بودیم که جمهوری‌خواهان را روی کار آوردیم. این‌ها را می‌گویم چون خود من هم متهم هستم، ‏اگر بنده مرتضی الویری آن موقع تلاش نمی‌کردم که گروگان‌ها را بیشتر نگه داریم و اگر گروگان‌ها ‏را قبل از آبان‌ماه آن سال آزاد می‌کردیم، بدون تردید حتما کارتر رای می‌آورد و به‌مراتب حضور ‏کارتر برای ما مناسب‌تر از ریگان و جریان جمهوری‌خواهان بود.‏

مجری: امام هم مخالف بودندبا تسخیر لانه جاسوسی؟

مرتضی الویری: ببینید من خودم مستقیما از آقای موسوی خوئینی‌ها شنیدم که می‌گفت ما بنا را گذاشتیم که برویم وسفارت آمریکا را بگیریم و امام درمقابل یک‌کار انجام‌شده قرار بگیرد. ‏

قرار شد از آنجا به امام زنگ بزنیم، اگر امام گفت بمانید خب می‌ماندیم و اگر امام گفت بیرون ‏بروید ما بیرون می‌رفتیم. می‌گفت: من سر ظهر بود که از داخل سفارت آمریکا زنگ زدم، دانشجویان ‏هم دور من جمع شده بودند که ببینند امام چه جوابی می‌دهد.‏

حاج‌احمدآقا گفت امام سرنماز هستند. نماز ظهر امام که تمام شد، جریان راحاج‌احمدآقا برای امام ‏توضیح دادوگفت که آقای موسوی خوئینی‌ها می‌گوید یک‌تعدادی دانشجوی خوب بچه‌مسلمان ‏رفته‌اند سفارت آمریکا راگرفته‌اند، شما چه می‌فرمایید.‏

امام فرمودند که خوب جایی راگرفته‌اند و نگهش دارند. این وقتی‌که به دانشجویان منعکس می‌شود، ‏شادی وهلهله و الله‌اکبر و اینها راه می‌افتد.‏

آقای دکتر یزدی خودش به من گفت که من بعدازظهر رفتم قم خدمت امام خمینی و گفتم آقا! ‏به‌عنوان وزیرخارجه می‌گویم این‌کار خطرناکی است وهیچ‌توجیه منطقی ندارد. دنیا ما را محکوم ‏می‌کند وخسارتهای سنگینی می‌پردازیم. می‌گفت امام فرمودندکه بیرون بریزیدشان.‏

مجری: چه کسانی را بیرون بریزید؟

مرتضی الویری:همین دانشجویانی که رفتند سفارت را اشغال کردند. می‌گفت من نمی‌دانم که ‏ظرف ۲۴ساعت چه اتفاق دیگری افتادکه روز بعد امام فرمودند که انقلابی بزرگ‌تر از انقلاب اول و ‏بعد دیگر افتاد به یک فرآیندفرساینده‌ای که طول کشید.‏